Glossa ordinaria

<26.414b> Prologus ‘Origo prophetiae David’

Numérotation du verset Ps. Prol.414b,1 

a  INCIPIT PROLOGUS EIUSDEM <HIERONYMI> SUPER PSALTERIUM. 1 - David, filius Iesse, cum esset in regno suo, quatuor elegit qui psalmos canerent2*, id est Asaph3, Eman, Ethan et Idithun. Octoginta et octo4 dicebant dicebant psalmos et ducentos diapsalma5 et cytharam percutiebat Abiud6.
a ¶Nota : Cette préface précède fréquemment les psautiers manuels augmentés et certains psautiers glosés carolingiens. Elle est généralement absente des psautiers glosés du Moyen Âge central. La Bible parisienne l’omet. Elle a cependant été intégrée dans l’exemplar de Novare (ΩN) et dans certaines bibles méridionales de la fin du 13e siècle et du 14e siècle.
1 Incipit... Psalterium] Origo prophetiae dauid regis psalmorum numero CL Bruyne A (Or 1), 'Incipit origo psalmorum' Bruyne B (Or 1) |
2 canerent] facerent BruyneA B |
3 Asaph] Aspaphat ΩN* |
4 octo] + ergo Bruyne |
5 diapsalma ΩN BruyneB ] subpsalma BruyneA |
6 Abiud] abuit ΩN |
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,2 

Cum David reduxisset arcam Dei7* in Hierusalem post annos viginti revocatam ab Azotis et remansit8* in domo Aminadab,9 hanc imposuit10*subiugali novo et adduxit in Hierusalem, electis viris ex omni genere filiorum Israel11 septuaginta milibus viris12 ex quibus quattuor principes preesse cantionibus constituit13* Asaph, Eman, Ethan et Idithun, unicuique eorum dividens septuaginta duos viros subclamantes laudem cantionum Domino14.
7 Dei] om. Bruyne |
8 remansit] mansit BruyneA, mansitaret BruyneB |
9 Aminabad] scrips., Aminadabat ΩN |
10 imposuit] + in om. Bruyne |
11 Israel] om. ΩN* |
12 milibus viris ΩN Sg22 ] milia virorum de tribu autem Levi duo centos septuaginta octo CCLXXVIII milia viros BruyneA |
13 constituit ΩN Bruyne (g) ] instituit BruyneA |
14 cantionum Domino] et Canticum canticorum ΩN* |
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,3 

Et unus quidem eorum feriebat cymbalum, alius citharam, alius tuba cornea exultans. In medio autem eorum David stabat ipse tenens psalterium.
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,4 

Arcam autem antecedebant septem chori et sacrificium vitulorum15, populus autem universus sequebatur post arcam.
15 vitulorum ΩN Bruyne ( Sg22² )] vitulus Bruyne
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,5 

Sunt autem16 omnes psalmi David numero centum quinquaginta quorum omnium quidem novem fecit ipse David, triginta duo non sunt suprascripti, septuaginta duo in David, duodecim in Asaphat,17 duodecim in Idithum, novem18 filiis Chore, unus Moysi,19 duo in Salomone, duo in Aggeum et Zachariam.20*
16 autem] ergo Bruyne |
17 Asaphat] Asaph Bruyne |
18 .IX. ΩN plerique codd + in Bruyne A (A S) |
19 Moysi plerique codd in Moyse Bruyne (Sg22) |
20 Zachariam] Azariam ! ΩN |
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,6 

Fiunt itaque omnes psalmi David numero centum quinquaginta, diapsalma21 numero septuaginta quinque, ‘cantica graduum numero quindecim’.
21 diapsalma ΩN Bruyne (V G A) ] diapsalmata Bruyne
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,7 

Primus Psalmus22 nulli assignatus est, quoniam omnium est; deinde quis alius intellegitur in primogenitus?23 ut merito superscriptio24 necessaria non fuerit25; deinde quia ipse psalmus mentionem Christi26 facit quando dixit adversum27 Christum eius exponendo personam, inscribendo28 causam omnino non indiget29.
22 Primus Psalmus] inv. Bruyne |
23 primogenitus] primo nisi praem. Bruyne |
24 superscriptio] inscriptio Bruyne |
25 nec. – non fuerit] inv. Bruyne |
26 mentionem Christi] inv. Bruyne |
27 quando dixit adversum] et adversus Bruyne |
28 inscribendo ΩN ( S )] inscribendi Bruyne |
29 indiget] habet Bruyne |
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,8 

Ordines historie immutatos legimus30 in titulis Psalmorum sed Psalmi non secundum historiam sed secundum prophetiam31 leguntur.
30 legimus] + et Bruyne |
31 prophetiam ΩN Bruyne (X) ] prophetias Bruyne |
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,9 

Ita ordines32 psalmorum turbare non potest ordo titulorum.
32 ordines] ordinem Bruyne
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,10 

Psalmi omnes qui inscribuntur ipsi David ad Christi pertinent sacramentum.33 b
b ¶Fons  : DE BRUYNE, Praefationes in Bibliam Latinam, VIII (Ps.) § 1 (Or 1), p. 67A (BruyneA).
¶Codd. : ΩN Bruyne A (p. 43a) + Bruyne B (p. 43b) ; Bruyne = consensus A et B
33 Psalmi... sacramentum ΩN cum BruyneB ] om. BruyneA, Psalmi omnes qui scribuntur ipsi David ad Christi pertinent sacramenta quia ipse David dictus est Christus BruyneB

<26.414b> Prologus ‘Origo prophetiae David’

Numérotation du verset Ps. Prol.414b,1 
prol.| a  Incipit prologus eiusdem <Hieronymi> super Psalterium. 1 - David, filius Iesse, cum esset in regno suo, quatuor elegit qui psalmos canerent2*, id est Asaph3, Eman, Ethan et Idithun. Octoginta et octo4 dicebant dicebant psalmos et ducentos diapsalma5 et cytharam percutiebat Abiud6.
a ¶Nota : Cette préface précède fréquemment les psautiers manuels augmentés et certains psautiers glosés carolingiens. Elle est généralement absente des psautiers glosés du Moyen Âge central. La Bible parisienne l’omet. Elle a cependant été intégrée dans l’exemplar de Novare (ΩN) et dans certaines bibles méridionales de la fin du 13e siècle et du 14e siècle.
1 Incipit... Psalterium] Origo prophetiae dauid regis psalmorum numero CL Bruyne A (Or 1), 'Incipit origo psalmorum' Bruyne B (Or 1)
2 canerent] facerent BruyneA B
3 Asaph] Aspaphat ΩN*
4 octo] + ergo Bruyne
5 diapsalma ΩN BruyneB ] subpsalma BruyneA
6 Abiud] abuit ΩN
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,2 
prol.| Cum David reduxisset arcam Dei7* in Hierusalem post annos viginti revocatam ab Azotis et remansit8* in domo Aminadab,9 hanc imposuit10*subiugali novo et adduxit in Hierusalem, electis viris ex omni genere filiorum Israel11 septuaginta milibus viris12 ex quibus quattuor principes preesse cantionibus constituit13* Asaph, Eman, Ethan et Idithun, unicuique eorum dividens septuaginta duos viros subclamantes laudem cantionum Domino14.
7 Dei] om. Bruyne
8 remansit] mansit BruyneA, mansitaret BruyneB
9 Aminabad] scrips., Aminadabat ΩN
10 imposuit] + in om. Bruyne
11 Israel] om. ΩN*
12 milibus viris ΩN Sg22 ] milia virorum de tribu autem Levi duo centos septuaginta octo CCLXXVIII milia viros BruyneA
13 constituit ΩN Bruyne (g) ] instituit BruyneA
14 cantionum Domino] et Canticum canticorum ΩN*
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,3 
prol.| Et unus quidem eorum feriebat cymbalum, alius citharam, alius tuba cornea exultans. In medio autem eorum David stabat ipse tenens psalterium.
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,4 
prol.| Arcam autem antecedebant septem chori et sacrificium vitulorum15, populus autem universus sequebatur post arcam.
15 vitulorum ΩN Bruyne ( Sg22² )] vitulus Bruyne
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,5 
prol.| Sunt autem16 omnes psalmi David numero centum quinquaginta quorum omnium quidem novem fecit ipse David, triginta duo non sunt suprascripti, septuaginta duo in David, duodecim in Asaphat,17 duodecim in Idithum, novem18 filiis Chore, unus Moysi,19 duo in Salomone, duo in Aggeum et Zachariam.20*
16 autem] ergo Bruyne
17 Asaphat] Asaph Bruyne
18 .IX. ΩN plerique codd + in Bruyne A (A S)
19 Moysi plerique codd in Moyse Bruyne (Sg22)
20 Zachariam] Azariam ! ΩN
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,6 
prol.| Fiunt itaque omnes psalmi David numero centum quinquaginta, diapsalma21 numero septuaginta quinque, ‘cantica graduum numero quindecim’.
21 diapsalma ΩN Bruyne (V G A) ] diapsalmata Bruyne
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,7 
prol.| Primus Psalmus22 nulli assignatus est, quoniam omnium est; deinde quis alius intellegitur in primogenitus?23 ut merito superscriptio24 necessaria non fuerit25; deinde quia ipse psalmus mentionem Christi26 facit quando dixit adversum27 Christum eius exponendo personam, inscribendo28 causam omnino non indiget29.
22 Primus Psalmus] inv. Bruyne
23 primogenitus] primo nisi praem. Bruyne
24 superscriptio] inscriptio Bruyne
25 nec. – non fuerit] inv. Bruyne
26 mentionem Christi] inv. Bruyne
27 quando dixit adversum] et adversus Bruyne
28 inscribendo ΩN ( S )] inscribendi Bruyne
29 indiget] habet Bruyne
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,8 
prol.| Ordines historie immutatos legimus30 in titulis Psalmorum sed Psalmi non secundum historiam sed secundum prophetiam31 leguntur.
30 legimus] + et Bruyne
31 prophetiam ΩN Bruyne (X) ] prophetias Bruyne
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,9 
prol.| Ita ordines32 psalmorum turbare non potest ordo titulorum.
32 ordines] ordinem Bruyne
Numérotation du verset Ps. Prol.414b,10 
prol.| Psalmi omnes qui inscribuntur ipsi David ad Christi pertinent sacramentum.33 A b
b ¶Fons  : De Bruyne, Praefationes in Bibliam Latinam, VIII (Ps.) § 1 (Or 1), p. 67A (BruyneA).
A ¶Codd. : ΩN Bruyne A (p. 43a) + Bruyne B (p. 43b) ; Bruyne = consensus A et B
33 Psalmi... sacramentum ΩN cum BruyneB ] om. BruyneA, Psalmi omnes qui scribuntur ipsi David ad Christi pertinent sacramenta quia ipse David dictus est Christus BruyneB



Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Ps. Prologus ‘Origo prophetiae David’), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 04/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=26&chapitre=26_Prol.414b)

Notes :