Glossa ordinaria

Psalmus 22

Numérotation du verset Ps. 22,1 

¶Psalmus David1.
¶Codd. : (Ps. 22) D30 ΩX Rusch Ps-G, def. C
1 David] ipsi praem. Clm343, + doctrina novi populi inductionis D30
Numérotation du verset Ps. 22,I 

Dominus
regit2 me ¦
2 regit Ps-G (plerique codd.edd.) D30 Hi ΩP Rusch cum Ps-R ] reget Ps-G (R I Q* ΦRGV) cum Ps-R (H K)
et nihil mihi
deerit ¦
Numérotation du verset Ps. 22,2 

in loco pascue
ibi me
collocavit.
Numérotation du verset Ps. 22,II 

Super aquam refectionis
educavit me ¦
Numérotation du verset Ps. 22,3 

animam meam
convertit3.
3 convertit] convertens Clm343
Numérotation du verset Ps. 22,III 

Deduxit4 me
4 Deduxit] de÷duxit Clm343
super semitas
iustitie ¦
propter nomen suum.
Numérotation du verset Ps. 22,4 IV

Nam etsi
ambulavero5 in medio umbre mortis
5 ambulavero] ambulem Clm343
non timebo mala ¦ quoniam tu mecum es.6
6 ¶<divisio.> mortis... mala ¦] mortis ¦ ... mala ΩX
Numérotation du verset Ps. 22,V 

Virga tua et baculus tuus ¦
ipsa me consolata sunt.
Numérotation du verset Ps. 22,5 VI

Parasti
in conspectu meo7
7 meo Ps-G D30 Hi ΩP cum Ps-R etc.] tuo Rusch (hapax) (< Non hab. > apparatus editionum Psalterii latini , SABATIER, LXX, LLT (2017), cf. Ps. 5, 9 : “Parasti in conspectu tuo”)
mensam ¦
adversus eos
qui tribulant me.
Numérotation du verset Ps. 22,VII 

Impinguasti
in oleo
caput meum ¦
et calix
meus8
8c. meus Ps-G (+VL311) ΩX Ps-η cum hebr. ( כּוֹסִי ), LXX (perpauci cod. : 150 191 277 292 τὸ ποτήριόν μου ) HIERONYMUS, Ep. 106 (hebr. LXX et omnes interpretes)] c. tuus cum Ps-α Ps-β Ps-ε VL408 Basel , HIERONYMUS, Ep. 106 (koinè) = poculum tuum Ps-R (+VL311) Ps-Med (Ed1905 Clm343 ) VL409² cum graec. (156 Sedulius plerique codd. et edd. + VL311 G VL408 G VL409 G : τὸ ποτήριόν σου ), poculum meum L* cum Ps-η* VL409* Greg. Mag. in 1Rg. 1:1.47; 3:2.3; 4:5.1. ¶Nota: Jérôme fonde la leçon meus du Ps-G sur la LXX origénienne et toutes les colonnes des Hexaples unanimes; les éditions de la LXX retiennent la leçon majoritaire lucianique ou antiochienne. La vieille latine préfère poculum à calix, avec le possessif tantôt à première personne chez les auteurs carolingiens, tantôt à la seconde personne. {MM2023}
inebrians quam preclarus9 est.
9 preclarus] preclarum R L* cum Ps-R
Numérotation du verset Ps. 22,6 VIII

Et
misericordia tua
subsequetur10 me ¦ omnibus diebus vite
10 subsequetur Cor2 (alii) L M Q W U G V D ΦP ΨB D30 Hi ΩM Ω S ΩP edd. cum Ps-R (S) Ps-β Ps-γ Ps-η] subsequitur Cor2 (anti. SUBSEQUITUR : mos est anti. sepissime presens ponere pro futuro, require 1Rg. 9:13 hic et infra 43:6) Ps-G , subsequatur Rusch cum Ps-R ( B C P Q U V X a b c d )
mee.
Numérotation du verset Ps. 22,IX 

Et ut inhabitem
in domo Domini ¦
in longitudinem11 dierum.
11 longitudinem Ps-G (R F etc.) D30 ΩX ΩP cum Ps-R ] longitudine Ps-G (I Q² ΦP G ) Rusch cum Ps-α Ps-β Ps-γ Ps-Moz .

Psalmus 22

Numérotation du verset Ps. 22,1 
APsalmus David1.
1 David] ipsi praem. Clm343, + doctrina novi populi inductionis D30
marg.| PSALMUS  DAVID. CASSIODORUS. Propheta reditum populi de Babylone predicit.
Numérotation du verset Ps. 22,I 
Dominus
interl.| in quo tutus
regit2 me ¦
2 regit Ps-G (plerique codd.edd.) D30 Hi ΩP Rusch cum Ps-R ] reget Ps-G (R I Q* ΦRGV) cum Ps-R (H K)
interl.| vel pascit
marg.| DOMINUS  REGIT. Psalmus de misericordia enumerans decem gratias ut omnes sperent in misericordia Dei.
marg.| AUGUSTINUS. Ecclesia loquitur Christo.
marg.| PASCIT  ME. AUGUSTINUS. Christus est pastor meus perducens in loco pascue id est intelligentia divini sermonis incipientes ad fidem id est incipientis instruentis.
et nihil mihi
interl.| AUGUSTINUS. quia spiritualem substantiam credit sibi a Deo esse conferendam
deerit ¦
interl.| in futuro
Numérotation du verset Ps. 22,2 
in loco pascue
interl.| ubi certus de satietate
marg.| IN  LOCO  PASCUE. CASSIODORUS. Prima gratia locus pascue id est sermo divinus qui saginat meditantes.
ibi me
interl.| divina lectione
interl.| nutriendum
collocavit.
interl.| non ego
interl.| quasi prius instruxit me ad fidem et post educavit me
Numérotation du verset Ps. 22,II 
Super aquam refectionis
interl.| CASSIODORUS. baptismi quo reficiunt qui vires amiserant et anima ariditate peccatorum sterilis fecundatur
marg.| SUPER  AQUAM. CASSIODORUS. Secunda gratia aqua refectionis.
educavit me ¦
interl.| paulatim ut pueros
Numérotation du verset Ps. 22,3 
animam meam
interl.| aversam in Adam
marg.| ANIMAM  MEAM. CASSIODORUS. Tertia gratia qua post baptimum anima contracta fit sine ruga. Sed quibusdam ordo harum gratiarum conversus videtur legentes litteram. Collocavit in loco pascue. Sed prius educavit super aquam refectionis. Sed prius animam meam convertit.
interl.| sed prius educavit animam etc. et post
convertit3.
3 convertit] convertens Clm343
interl.| ut post sit sancta et iusta
interl.| sicut pastor ovem
interl.| inde
Numérotation du verset Ps. 22,III 
Deduxit4 me
4 Deduxit] de÷duxit Clm343
interl.| perseverare fecit in preceptis caritatis vel ad hoc scientie perduxit ut eius precepta doceam
marg.| DEDUXIT. CASSIODORUS. Quarta quod super caritatis precepta duxit.
super semitas
interl| quibus pauci ambulant
iustitie ¦
interl.| sue
marg.| SUPER  SEMITAS. AUGUSTINUS. Artiora mandata et perfectiora consilia quibus quasi semitis pauci iusti ambulant sicut semite artiores sunt quam vie.
propter nomen suum.
interl.| AUGUSTINUS. non meritum meum et si hic videatur quod non in aliis
Numérotation du verset Ps. 22,4 
IV
Nam etsi
interl.| deduxit
interl.| quia si etiam
interl.| ut converser inter ignaros Dei
marg.| NAM  ETSI. CASSIODORUS. Quinta quod in umbra mortis non timet mala.
ambulavero5 in medio umbre mortis
5 ambulavero] ambulem Clm343
interl.| AUGUSTINUS. vite huius que est umbra mortis. CASSIODORUS. vel heretici sunt umbra mortis auia figuram exitii portant
non timebo mala ¦ quoniam tu mecum es.6
6 ¶<divisio.> mortis... mala ¦] mortis ¦ ... mala ΩX
interl.| non timebo nam
marg.| MECUM  ES. AUGUSTINUS. In corde per fidem ut post umbram mortis ego tecum sim.
Numérotation du verset Ps. 22,V 
Virga tua et baculus tuus ¦
interl.| AUGUSTINUS. disciplina que est ad oves baculus ad grandiores filios qui ab animali vita crescunt ad spiritualem
marg.| VIRGA  TUA. CASSIODORUS. Sexta correctio.
marg.| CASSIODORUS. Vel virga districtio que convertit vitia. Baculus gubernatio que sustinet fideles.
ipsa me consolata sunt.
interl.| AUGUSTINUS. erudiendo non afflixerunt
Numérotation du verset Ps. 22,5 
VI
Parasti
interl.| per quid consolata sunt
7 meo Ps-G D30 Hi ΩP cum Ps-R etc.] tuo Rusch (hapax) (< Non hab. > apparatus editionum Psalterii latini , Sabatier, LXX, LLT (2017), cf. Ps. 5, 9 : “Parasti in conspectu tuo”)
interl.| vel : tuo |8
8 tuo] scrips. , meo Rusch
interl.| AUGUSTINUS. ut iam non lacte alar parvulus sed solidiore cibo firmatus sum contra eos
marg.| PARASTI  IN  CONSPECTU. CASSIODORUS. Septima mensa Domini beata convivatio saturitas fidei esca celestis de qua apostolus qui manducat et bibit indigne iudicium sibi manducat et bibit.
mensam ¦
interl.| AUGUSTINUS. communionem corporis Christi
marg.| {t. 2 : Erfurt, f. 241ra ; facsim., p. 481a} IN  CONSPECTU  MEO. CASSIODORUS. Et si non impiorum. De hac dicitur. Sedisti ad mensam divitis id est Christi scito et te similia debere preparare id est pati sicut ipse.
adversus eos
interl.| AUGUSTINUS. quia et bona indigne sumpta obsunt malis
qui tribulant me.
Numérotation du verset Ps. 22,VII 
Impinguasti
interl.| letificasti spirituali letitia mentem
marg.| IMPINGUASTI. Octava unctio capitis scilicet Christi quod nulla ariditate peccati exaruit unde cetera letantur membra quia «a capite descendit unguentum in barbam Aaron et in oram vestimenti eius»a.
a Cf. Ps. 132, 2.
in oleo
interl.| spirituali gratia
caput meum ¦
interl.| mentem
et calix
interl.| AUGUSTINUS. dans oblivionem variarum delectationum
meus9
9c. meus Ps-G (+VL311) ΩX Ps-η cum hebr. ( כּוֹסִי ), LXX (perpauci cod. : 150 191 277 292 τὸ ποτήριόν μου ) Hieronymus, Ep. 106 (hebr. LXX et omnes interpretes)] c. tuus cum Ps-α Ps-β Ps-ε VL408 Basel ,   Hieronymus, Ep. 106 (koinè) = poculum tuum Ps-R (+VL311) Ps-Med (Ed1905 Clm343 ) VL409² cum graec. (156 Sedulius plerique codd. et edd. + VL311 G VL408 G VL409 G : τὸ ποτήριόν σου ), poculum meum L* cum Ps-η* VL409* Greg. Mag. in 1Rg. 1:1.47; 3:2.3; 4:5.1.
¶Nota: Jérôme fonde la leçon meus du Ps-G sur la LXX origénienne et toutes les colonnes des Hexaples unanimes; les éditions de la LXX retiennent la leçon majoritaire lucianique ou antiochienne. La vieille latine préfère poculum à calix, avec le possessif tantôt à première personne chez les auteurs carolingiens, tantôt à la seconde personne. {MM2023}
interl.| vel tuus
marg.| ET  CALIX  MEUS. CASSIODORUS. Nona calix Christi sanguis qui sic inebriat ut sobrios reddat.
marg.| MEUS. CASSIODORUS. Quia accipio. Vel   tuus quia das. Mensa et calix. Caro et sanguis quamquam unum sint sacramentum sub diversis tamen speciebus quia utrumque sumitur divisim hic ponuntur.
inebrians quam preclarus10 est.
10 preclarus] preclarum R L* cum Ps-R
interl.| dat enim claritatem eterne vite
Numérotation du verset Ps. 22,6 
VIII
Et
interl.| post omnia
misericordia tua
ET MISERICORDIA. CASSIODORUS. Decima misericordia subsequens ad custodiam que precedit ad gratiam conferendam.
subsequetur11 me ¦ omnibus diebus vite
11 subsequetur Cor2 (alii) L M Q W U G V D ΦP ΨB D30 Hi ΩM Ω S ΩP edd. cum Ps-R (S) Ps-β Ps-γ Ps-η] subsequitur Cor2 (anti. subsequitur : mos est anti. sepissime presens ponere pro futuro, require 1Rg. 9:13 hic et infra 43:6) Ps-G , subsequatur Rusch cum Ps-R ( B C P Q U V X a b c d )
interl.| CASSIODORUS. quamdiu hic vivo
mee.
interl.| non tue
Numérotation du verset Ps. 22,IX 
Et ut inhabitem
interl.| non autem hic tantum sed ut etiam inhabitem et ut inhabitem
interl.| et ad pecedentia servanda
marg.| ET  UT  INHABITEM. HIERONYMUS. Hic omnibus superioribus iungitur. Q<uasi>: collocasti educasti deduxisti etc. et hoc ideo ut inhabitem.
in domo Domini ¦
interl.| non manu facta
in longitudinem12 dierum.
12 longitudinem Ps-G (R F etc.) D30 ΩX ΩP cum Ps-R ] longitudine Ps-G (I Q² ΦP G ) Rusch cum Ps-α Ps-β Ps-γ Ps-Moz .
interl.| eternaliter



Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Ps. Psalmus 22), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 04/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=26&chapitre=26_22)

Notes :