Psalmus 142
Numérotation du verset
Ps. 142,1
¶Psalmus David cum persequebatur eum filius suus Absalom.
¶Codd. : (Ps. 142)
D30
Rusch
Ps-G
| <divisio.>
§ I mea+
D30²
§ IV seculi+
D30²
§ V antiquorum+
D30²
| cum persequebatur... Absalon
Rusch
] quando filius eum persequebatur
Ps-G
Numérotation du verset
Ps. 142,I
Domine exaudi orationem meam† auribus percipe
obsecrationem
meam ¦ in veritate tua
exaudi me
in tua iustitia.
Numérotation du verset
Ps. 142,2 II
Et non1 intres in iudicium2
1 non
Ps-G D30
ΩP
Ps-R
] ne
Rusch
Ps-α
Ps-Moz
X
|
2 iudicium
Ps-G
(
M
² Q² ΦP U
G
² ΨB² V D
edd.
)
D30
² (super ras.) Ω ΩP
Rusch cum Ps-R
(mult.
codd. et edd.
) Ps-Med graeco] iudicio
Ps-G D30
*
cum Ps-R
|
cum servo tuo ¦ quia non iustificabitur
in conspectu tuo
omnis vivens.
Numérotation du verset
Ps. 142,3 III
Quia persecutus est
inimicus
animam meam ¦
humiliavit
in terra
vitam meam.
Numérotation du verset
Ps. 142,IV
Collocavit me
in obscuris
sicut mortuos seculi†
Numérotation du verset
Ps. 142,4
et anxiatus est
super me spiritus meus ¦
in me turbatum est cor meum.
Numérotation du verset
Ps. 142,5 V
Memor fui dierum antiquorum†
meditatus sum
in omnibus operibus tuis ¦
in factis manuum tuarum meditabar3.
3 meditabar
Ps-G
(R F)
Rusch Weber
] meditabor
Ps-G
(I ΦG ΨB* V*)
D30
² (super ras.)
cum Ps-R
Numérotation du verset
Ps. 142,6 VI
Expandi manus meas ad te ¦
anima mea
sicut terra sine aqua tibi.
Numérotation du verset
Ps. 142,7 VII
Velociter4 exaudi me Domine ¦
4 Velociter]
praem.
diapsalma
Ps-G
defecit spiritus meus.
Numérotation du verset
Ps. 142,VIII
Non avertas faciem tuam
a me ¦
et similis ero descendentibus in lacum5.
5 lacum
Ps-G
D30 Ps-R] lacu
Rusch
(hapax)
Numérotation du verset
Ps. 142,8 IX
Auditam fac mihi6 mane misericordiam tuam ¦
6 f. m.
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
) D30 Rusch
cum Ps-R
(K)] inv.
Ps-G
(R F I²)
cum Ps-R
quia in te speravi7.
7 speravi] + Domine
Clm343* (thet.) Ps-Med
Numérotation du verset
Ps. 142,X
Notam fac mihi viam in qua ambulem ¦
quia ad te8
8 te
Ps-G
] + Domine
Clm343* (thet.) Ps-R Ps-Med
levavi animam meam.
Numérotation du verset
Ps. 142,9 XI
Eripe me9 de inimicis meis
9 me]
om.
(hapax)
Domine10 ad te confugi ¦
10 Domine
Ps-R Ps-G
] Deus quia
Clm343*
(quia
thet.
)
Ps-Med, cf. Sedulius :
κυριε ότι
Numérotation du verset
Ps. 142,10
doce me
facere voluntatem tuam quia Deus meus es tu.
Numérotation du verset
Ps. 142,XII
Spiritus tuus
bonus11 deducet me in terram rectam12 :
11 bonus
Ps-G D30
] bonos
Rusch (hapax)
|
12 terram rectam
Cor2 Clm343 Ps-G
(
G
² K² ΨB V D)
D30
Ω
Rusch Ed1540 Clementina cum Ps-Med
] terra recta
Cor2
(non est ibi
TERRAM RECTAM
secundum anti. et Hieron.)
Ps-G
|
Numérotation du verset
Ps. 142,11
propter nomen tuum Domine
vivificabis me
in equitate13
13 equitate tua
Ps-R Ps-G
] iustitia tua
Clm343 Ps-δ,
tua iustitia
Ps-α Ps-Med
tua.
Numérotation du verset
Ps. 142,XIII
Educes14 de tribulatione animam meam ¦
14 Educes
Ps-
α
Ps-
γ
Ps-
δ
Ps-G
] Et
praem. Clm343* (thet.) Ps-R Sedulius
Numérotation du verset
Ps. 142,12
et in misericordia tua
disperdes
inimicos meos.
Numérotation du verset
Ps. 142,XIV
Et perdes omnes
qui tribulant animam meam ¦ quoniam ego servus tuus sum.
Psalmus 142
Numérotation du verset
Ps. 142,1
¶APsalmus David cum persequebatur eum filius suus Absalom.
interl.|
agit de hoc quod significatum1 est
1 significatum] significaum
cacogr. Rusch
marg.|
PSALMUS
DAVID. Psalmus iste septimus penitentionalium. Qui ideo sunt septem ut eodem numero quo peccavimus peccata diluamus. CASSIODORUS. Sicut enim in hebdomada mundi huius peccavimus ita hoc numero psalmorum remedium penitentie peccatis opponitur. In quibus psalmis talis est forma quia a lacrimis incipitur et in gaudio finis est ne quis de venia desperet.
marg.|
AUGUSTINUS. Sicut Absalom2 David sic Iudas Christum falsi fratres corpus eius vel illiciti motus et operatio.
2 Absalom]
scrips.,
Absalon Vox Christi
D30,
Absolon
Rusch
marg.|
CASSIODORUS. Primo captat exordium. Secundo narrat mala sua et quid contra egerit ibi : Quia persecutus est. Tertio ponitur deprecatio causis confirmata ibi :
Velociter exaudi
. Quarto ponitur leta conclusio ibi :
Spiritus tuus
.
marg.|
Monet ad penitentiam et orationem ad orandum. In persona totius Christi dicit : O Domine etc.
Numérotation du verset
Ps. 142,I
Domine exaudi orationem meam† auribus percipe
interl.|
repetit
interl.|
auditu clementie
obsecrationem
interl.|
vel deprecationem
meam ¦ in veritate tua
interl.|
ut verax et iustus videaris qui promisisti
marg.|
IN
VERITATE
TUA. CASSIODORUS. Non est hoc contra humilitatem qua petebat audiri sed veritas et iustitia Dei est ne cum rogante disceptet ne eum qui se damnat iudicet unde subdit et non intres non petivit iustitiam iudicii.
exaudi me
interl.|
iterum repetit quia repetitio confirmatio est
in tua iustitia.
interl.|
AUGUSTINUS. propter tuam iustitiam que in me est a te enim est homini iustitia
interl.|
non que ex lege est quam quidam suam volentes constituere iustitie Dei non sunt subiecti
marg.|
AUGUSTINUS. CASSIODORUS. In veritate tua in tua iustitia. Vel iustitiam et veritatem dicit qua parcit penitentibus et se damnantes absolvit et accipit pro eodem veritatem et iustitiam. Et est : In veritate tua et tua iustitia id est secundum iustitiam et veritatem qua penitentibus et se accusantibus indulges.
Numérotation du verset
Ps. 142,2
II
II
Et non3 intres in iudicium4
3 non
Ps-G D30
ΩP
Ps-R
] ne
Rusch
Ps-α
Ps-Moz
X
4 iudicium
Ps-G
(
M
² Q² ΦP U
G
² ΨB² V D
edd.
)
D30
² (super ras.) Ω ΩP
Rusch cum Ps-R
(mult.
codd. et edd.
) Ps-Med graeco] iudicio
Ps-G D30
*
cum Ps-R
interl.|
non districte mecum agas in futuro
marg.|
INTRES. AUGUSTINUS. Intrant in iudicium cum Domino qui suam iustitiam constituunt quod non iste humilis unde propheta. Quid vultis mecum in iudicio contendere omnes dereliquistis me dicit Dominus.
cum servo tuo ¦ quia non iustificabitur
interl.|
cur hec times
marg.|
CUM
SERVO. AUGUSTINUS. Indignum est cum servo ne dicam cum amico et si tu dicis amicum ego servum fugitivus redeo pacem quero non sum dignus vocari filius tuus.
in conspectu tuo
interl.|
et si apud se
interl.|
intus ubi vides
interl.|
quia et si qui hominibus sancti videntur non tamen Deo qui videt intus
marg.|
IN
CONSPECTU. Id est in tui comparatione. Omnis vivens non dicit omnis homo quia non apostolus non propheta non angelus non throni non cetere virtutes. Solus enim Deus est in quo peccatum non cadit in cuius conspectu astra non sunt munda.
omnis vivens.
interl.|
exaudi libera et necesse est dicit Ecclesia
marg.|
OMNIS
VIVENS. CASSIODORUS. Homo generaliter etiam infans qui originali tenetur nemo per se nisi per gratiam Dei potest liberari.
marg.|
AUGUSTINUS. Omnis vivens. Unde Salomon : Ante mortem ne laudes hominem nec Paulus se perfectum dicit. Cum ait : nihil mihi conscius sum sed non in hoc iustificatus etc.
Numérotation du verset
Ps. 142,3
III
III
Quia persecutus est
interl.|
aperte vel occulte
marg.|
QUIA
PERSECUTUS. Secunda pars ubi est narratio malorum que patitur et quid contra egerit.
inimicus
interl.|
diabolus et quicumque
animam meam ¦
interl.|
hoc nos hoc caput pro nobis
humiliavit
interl.|
quantum in se est
interl.|
AUGUSTINUS. hoc agit quicumque persequitur ut relicta spe celesti terram sapiamus quantum in se est hoc agit sed non mihi hoc contingat
in terra
interl.|
in terrenis
vitam meam.
Numérotation du verset
Ps. 142,IV
Collocavit me
interl.|
ex persona corporis
interl.|
quantum in se est
in obscuris
interl.|
tenebris vitiorum
sicut mortuos seculi†
interl.|
cetero desperatos
Numérotation du verset
Ps. 142,4
et anxiatus est
interl.|
CASSIODORUS. vicinitate periculi
super me spiritus meus ¦
interl.|
extensus miserta visa apud Deum querens refugium vel quasi extra me factus
in me turbatum est cor meum.
interl.|
CASSIODORUS. sapientia confusa vel ad penitentiam
Numérotation du verset
Ps. 142,5
V
V
Memor fui dierum antiquorum†
interl.|
quibus punitus est Adam
meditatus sum
interl.|
non desistens
in omnibus operibus tuis ¦
interl.|
quia omnia bona in quo percipit quicquid in se boni est ab eo est
in factis manuum tuarum meditabar5.
5 meditabar
Ps-G
(R F)
Rusch Weber
] meditabor
Ps-G
(I ΦG ΨB* V*)
D30
² (super ras.)
cum Ps-R
marg.|
COLLOCAVIT. AUGUSTINUS. Et Christus in obscuris in passione in sepulcro sed non ut mortuus seculi quia cur moreretur non habuit.
et anxiatus
. Secundum illud : Tristis est anima mea usque ad mortem. Et iterum cepit Iesus tedere et pavere in quo nos figuramur. Transfiguravit enim se in corpus humilitatis nostre.
in me
non in aliis quia omnes deseruerunt et quia eum mori videbant aliud putaverunt victi a latrone qui tunc confessus est quando ipsi defecerunt.
memor fui.
Hoc dicunt membra non caput in sua persona. Quomodo enim memor est dierum per quem factus est omnis dies et qui numquam obliviscitur. Corpus ergo loquitur inherens illi in caritate et devota humilitate. Et ait :
memor fui dierum antiquorum
quibus bona facere sed non esse cepisti.
meditatus sum in omnibus operibus tuis
quia utique omnia bona sunt in quo percipit quia quicquid in se boni est a Deo est.
et in factis manuum tuarum meditabar
ac si diceret : quesivi in opere artificem et in conditis omnibus conditorem creatura tua facta est mihi spectaculum.
marg.|
MEMOR
FUI. CASSIODORUS. Recolens iste quod fecit celum et terram et quod benefecit antiquis obliviscitur miseriarum mundi et ex his que Deus fecit se consolatur dicens.
Numérotation du verset
Ps. 142,6
VI
VI
Expandi manus meas ad te ¦
interl.|
formam crucis significans que est salus
interl.|
dilatavi affectus vel opera prius contracta
interl.|
et cum viderem omne bonum a te esse dicit Ecclesia
anima mea
interl.|
que est per se
sicut terra sine {t. 2 : Erfurt, f. 321vb ; facsim., p. 642b} aqua tibi.
interl.|
heret
interl.|
non mihi qui rigare non possum
interl.|
tu complue eam ut fructum faciat
interl.|
ideo
Numérotation du verset
Ps. 142,7
VII
VII
Velociter6 exaudi me Domine ¦
6 Velociter]
praem.
diapsalma
Ps-G
interl.|
quia sic sitio cito audi quia differebat ad inflammandum desiderium ac si differretur pluvia ad inflammandam sitim
marg.|
VELOCITER. AUGUSTINUS. Tertia pars ubi ponitur deprecatio causis confirmata.
defecit spiritus meus.
Numérotation du verset
Ps. 142,VIII
Non avertas faciem tuam
interl.|
AUGUSTINUS. avertisti olim a superbo ut probarem quod erat esse a te
marg.|
QUIA
DEFECIT
SPIRITUS. AUGUSTINUS. Impleat me tuus Spiritus quia defecit meus iam sum pauper spiritu. In quo enim vivit spiritus suus ille superbus est spiritu suo et extollitur contra Deum unde alibi auferes spiritum eorum et deficient.
a me ¦
interl.|
iam humili
interl.|
quia et si avertis
et similis ero descendentibus in lacum7.
7 lacum
Ps-G
D30 Ps-R] lacu
Rusch
(hapax)
interl.|
in profundum peccati in quo contemnunt et perit confessio
marg.|
IN
LACUM. AUGUSTINUS. Ille descendit in profundum qui etiam perdit confessionem ut qui proponit sibi licentiam peccandi sine spe venie #haben<t>is iniquitatis effusis. Talis non audit Deum dicentem : convertimini ad me et ego convertar ad vos.
Numérotation du verset
Ps. 142,8
IX
IX
Auditam fac mihi8 mane misericordiam tuam ¦
8 f. m.
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
) D30 Rusch
cum Ps-R
(K)] inv.
Ps-G
(R F I²)
cum Ps-R
interl.|
post finem seculi cum videbimus quod modo credimus
marg.|
MANE. CASSIODORUS. Post noctem peccatorum. AUGUSTINUS mane est cum peccata laxantur.
quia in te speravi9.
9 speravi] + Domine
Clm343* (thet.) Ps-Med
interl.|
in nocte sumus sed in te speravi donec nocturna transeat iniquitas. Nox querit patientiam in exspectando letitiam dabit dies
Numérotation du verset
Ps. 142,X
Notam fac mihi viam in qua ambulem ¦
interl.|
non est satis interim sperare sed aliquid opus est agere quod per me non possum
marg.|
NOTAM. AUGUSTINUS. Hoc fecit Deus cum propheticum sermonem accendit Deus. Cui sicut Petrus ait : debemus intendere tamquam lucerne in caliginoso loco donec dies lucescat. Ideo etiam et se lumen in testa carnis posuit ad quod lumen ambulemus et ad formam servi ambulando perveniemus ad lumen purum ad verbum in principio apud Deum.
quia ad te10
10 te
Ps-G
] + Domine
Clm343* (thet.) Ps-R Ps-Med
interl.|
non contra te
levavi animam meam.
interl.|
non ad mundum inclinavi
marg.|
ANIMAM. CASSIODORUS. Ut vas ad fontem attuli imple ergo.
Numérotation du verset
Ps. 142,9
XI
XI
Eripe me11 de inimicis meis
11 me]
om.
Ed1455
(hapax)
interl.|
a diabolo et suis quos implet
interl.|
AUGUSTINUS. multi vide sunt quos implet Satanas in quibus ipse expugnatur Satanas illum vero visum expugno illos visos patior
Domine12 ad te confugi ¦
12 Domine
Ps-R Ps-G
] Deus quia
Clm343*
(quia
thet.
)
Ps-Med, cf. Sedulius :
κυριε ότι
interl.|
AUGUSTINUS. quia a te fugit Adam et abscondit se unde tamquam servus fugiens dominum suum et consecutus est umbram
Numérotation du verset
Ps. 142,10
doce me
interl.|
si me non doces faciam voluntatem meam et deseret me Deus meus
facere voluntatem tuam quia Deus meus es tu.
interl.|
quia
interl.|
ego peto sic non despero
Numérotation du verset
Ps. 142,XII
Spiritus tuus
interl.|
non meus malus qui duxit me in terram perversam
marg.|
SPIRITUS
TUUS. AUGUSTINUS. Quarta pars ubi est leta conclusio. Quasi doce me quod utique facies. Quia Spiritus tuus.
bonus13 deducet me in terram rectam14 :
13 bonus
Ps-G D30
] bonos
Rusch (hapax)
14 terram rectam
Cor2 Clm343 Ps-G
(
G
² K² ΨB V D)
D30
Ω
Ed1455
Rusch Ed1540 Clementina cum Ps-Med
] terra recta
Cor2
(non est ibi
terram rectam
secundum anti. et Hieron.)
Ps-G
Numérotation du verset
Ps. 142,11
propter nomen tuum Domine
interl.|
sed deduci nullo modo merui vel ut inde lauderis unde alibi
interl.|
ut rem nominis tui impleas quod est Iesus
marg.|
PROPTER. AUGUSTINUS. Gratia Dei hic commendatur quia non ex meritis sed ex nomine quod est Iesus se vivificandum dicit sed cum hoc gratia equitatis meminit quia licet Deus omnia gratis faciat. CASSIODORUS. Iustitie tamen eius est supplices iustificare quod demones videt impetere.
vivificabis me
interl.|
ego me occidit
in equitate15
15 equitate tua
Ps-R Ps-G
] iustitia tua
Clm343 Ps-δ,
tua iustitia
Ps-α Ps-Med
interl.|
vel
iustitia
tua.
interl.|
non mea
Numérotation du verset
Ps. 142,XIII
Educes16 de tribulatione animam meam ¦
16 Educes
Ps-
α
Ps-
γ
Ps-
δ
Ps-G
] Et
praem. Clm343* (thet.) Ps-R Sedulius
interl.|
CASSIODORUS. quando data venia de seculo iubet exire quasi de carcere
Numérotation du verset
Ps. 142,12
et in misericordia tua
interl.|
non in merito meo
disperdes
interl.|
hic
interl.|
nihil potuerunt contra me
inimicos meos.
Numérotation du verset
Ps. 142,XIV
Et perdes omnes
interl.|
in iudicio futuro
interl.|
diabolum et omnes obstinatos
qui tribulant animam meam ¦ quoniam ego servus tuus sum.
interl.|
tribulant ideo vel merito
Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Ps. Psalmus 142), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 06/10/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=26&chapitre=26_142)
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Ps. Psalmus 142), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 06/10/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=26&chapitre=26_142)
Notes :