Glossae Scripturae Sacrae-electronicae (Gloss-e)

Glossa ordinaria

Biblia communis

Psalmus 142

Numérotation du verset Ps. 142,1

¶Psalmus David cum persequebatur eum filius suus Absalom.

¶Codd. : (Ps. 142) D30 Rusch Ps-G | <divisio.> § I mea⁺ D30² § IV seculi⁺ D30² § V antiquorum⁺ D30² | cum persequebatur... Absalon Rusch ] quando filius eum persequebatur Ps-G

Numérotation du verset Ps. 142,I

Domine exaudi orationem meam^† auribus percipe

obsecrationem

meam ¦ in veritate tua

exaudi me

in tua iustitia.

Numérotation du verset Ps. 142,2 II

Et non¹ intres in iudicium²

¹ non Ps-G D30 Ω^P Ps-R ] ne Rusch Ps-α Ps-Moz ^X |

² iudicium Ps-G ( M ² Q² Φ^P U G ² Ψ^B² V D edd. ) D30 ² (super ras.) Ω Ω^P Rusch cum Ps-R (mult. codd. et edd. ) Ps-Med graeco] iudicio Ps-G D30 * cum Ps-R |

cum servo tuo ¦ quia non iustificabitur

in conspectu tuo

omnis vivens.

Numérotation du verset Ps. 142,3 III

Quia persecutus est

inimicus

animam meam ¦

humiliavit

in terra

vitam meam.

Numérotation du verset Ps. 142,IV

Collocavit me

in obscuris

sicut mortuos seculi^†

Numérotation du verset Ps. 142,4

et anxiatus est

super me spiritus meus ¦

in me turbatum est cor meum.

Numérotation du verset Ps. 142,5 V

Memor fui dierum antiquorum^†

meditatus sum

in omnibus operibus tuis ¦

in factis manuum tuarum meditabar³.

³ meditabar Ps-G (R F) Rusch Weber ] meditabor Ps-G (I Φ^G Ψ^B* V*) D30 ² (super ras.) cum Ps-R

Numérotation du verset Ps. 142,6 VI

Expandi manus meas ad te ¦

anima mea

sicut terra sine aqua tibi.

Numérotation du verset Ps. 142,7 VII

Velociter⁴ exaudi me Domine ¦

⁴ Velociter] praem. diapsalma Ps-G

defecit spiritus meus.

Numérotation du verset Ps. 142,VIII

Non avertas faciem tuam

a me ¦

et similis ero descendentibus in lacum⁵.

⁵ lacum Ps-G D30 Ps-R] lacu Rusch (hapax)

Numérotation du verset Ps. 142,8 IX

Auditam fac mihi⁶ mane misericordiam tuam ¦

⁶ f. m. Ps-G ( plerique codd. et edd. ) D30 Rusch cum Ps-R (K)] inv. Ps-G (R F I²) cum Ps-R

quia in te speravi⁷.

⁷ speravi] + Domine Clm343* (thet.) Ps-Med

Numérotation du verset Ps. 142,X

Notam fac mihi viam in qua ambulem ¦

quia ad te⁸

⁸ te Ps-G ] + Domine Clm343* (thet.) Ps-R Ps-Med

levavi animam meam.

Numérotation du verset Ps. 142,9 XI

Eripe me⁹ de inimicis meis

⁹ me] om. (hapax)

Domine¹⁰ ad te confugi ¦

¹⁰ Domine Ps-R Ps-G ] Deus quia Clm343* (quia thet. ) Ps-Med, cf. Sedulius : κυριε ότι

Numérotation du verset Ps. 142,10

doce me

facere voluntatem tuam quia Deus meus es tu.

Numérotation du verset Ps. 142,XII

Spiritus tuus

bonus¹¹ deducet me in terram rectam¹² :

¹¹ bonus Ps-G D30 ] bonos Rusch (hapax) |

¹² terram rectam Cor2 Clm343 Ps-G ( G ² K² Ψ^B V D) D30 Ω Rusch Ed1540 Clementina cum Ps-Med ] terra recta Cor2 (non est ibi TERRAM RECTAM secundum anti. et Hieron.) Ps-G |

Numérotation du verset Ps. 142,11

propter nomen tuum Domine

vivificabis me

in equitate¹³

¹³ equitate tua Ps-R Ps-G ] iustitia tua Clm343 Ps-δ, tua iustitia Ps-α Ps-Med

tua.

Numérotation du verset Ps. 142,XIII

Educes¹⁴ de tribulatione animam meam ¦

¹⁴ Educes Ps- α Ps- γ Ps- δ Ps-G ] Et praem. Clm343* (thet.) Ps-R Sedulius

Numérotation du verset Ps. 142,12

et in misericordia tua

disperdes

inimicos meos.

Numérotation du verset Ps. 142,XIV

Et perdes omnes

qui tribulant animam meam ¦ quoniam ego servus tuus sum.

Psalmus 142

^prol.| {t. 2 : Erfurt, f. 321va ; facsim., p. 642ª}

Numérotation du verset Ps. 142,1

¶^APsalmus David cum persequebatur eum filius suus Absalom.

^A ¶Codd. : (Ps. 142) D30 Rusch Ps-G | <divisio.> § I mea⁺ D30² § IV seculi⁺ D30² § V antiquorum⁺ D30² | cum persequebatur... Absalon Rusch ] quando filius eum persequebatur Ps-G

^interl.| agit de hoc quod significatum¹ est

¹ significatum] significaum cacogr. Rusch

^marg.| PSALMUS DAVID. Psalmus iste septimus penitentionalium. Qui ideo sunt septem ut eodem numero quo peccavimus peccata diluamus. CASSIODORUS. Sicut enim in hebdomada mundi huius peccavimus ita hoc numero psalmorum remedium penitentie peccatis opponitur. In quibus psalmis talis est forma quia a lacrimis incipitur et in gaudio finis est ne quis de venia desperet.

^marg.| AUGUSTINUS. Sicut Absalom² David sic Iudas Christum falsi fratres corpus eius vel illiciti motus et operatio.

² Absalom] scrips., Absalon Vox Christi D30, Absolon Rusch

^marg.| CASSIODORUS. Primo captat exordium. Secundo narrat mala sua et quid contra egerit ibi : Quia persecutus est. Tertio ponitur deprecatio causis confirmata ibi : Velociter exaudi . Quarto ponitur leta conclusio ibi : Spiritus tuus .

^marg.| Monet ad penitentiam et orationem ad orandum. In persona totius Christi dicit : O Domine etc.

Numérotation du verset Ps. 142,I

Domine exaudi orationem meam^† auribus percipe

^interl.| repetit

^interl.| auditu clementie

obsecrationem

^interl.| vel deprecationem

meam ¦ in veritate tua

^interl.| ut verax et iustus videaris qui promisisti

^marg.| IN VERITATE TUA. CASSIODORUS. Non est hoc contra humilitatem qua petebat audiri sed veritas et iustitia Dei est ne cum rogante disceptet ne eum qui se damnat iudicet unde subdit et non intres non petivit iustitiam iudicii.

exaudi me

^interl.| iterum repetit quia repetitio confirmatio est

in tua iustitia.

^interl.| AUGUSTINUS. propter tuam iustitiam que in me est a te enim est homini iustitia

^interl.| non que ex lege est quam quidam suam volentes constituere iustitie Dei non sunt subiecti

^marg.| AUGUSTINUS. CASSIODORUS. In veritate tua in tua iustitia. Vel iustitiam et veritatem dicit qua parcit penitentibus et se damnantes absolvit et accipit pro eodem veritatem et iustitiam. Et est : In veritate tua et tua iustitia id est secundum iustitiam et veritatem qua penitentibus et se accusantibus indulges.

Numérotation du verset Ps. 142,2
II

Et non³ intres in iudicium⁴

³ non Ps-G D30 Ω^P Ps-R ] ne Rusch Ps-α Ps-Moz ^X

⁴ iudicium Ps-G ( M ² Q² Φ^P U G ² Ψ^B² V D edd. ) D30 ² (super ras.) Ω Ω^P Rusch cum Ps-R (mult. codd. et edd. ) Ps-Med graeco] iudicio Ps-G D30 * cum Ps-R

^interl.| non districte mecum agas in futuro

^marg.| INTRES. AUGUSTINUS. Intrant in iudicium cum Domino qui suam iustitiam constituunt quod non iste humilis unde propheta. Quid vultis mecum in iudicio contendere omnes dereliquistis me dicit Dominus.

cum servo tuo ¦ quia non iustificabitur

^interl.| cur hec times

^marg.| CUM SERVO. AUGUSTINUS. Indignum est cum servo ne dicam cum amico et si tu dicis amicum ego servum fugitivus redeo pacem quero non sum dignus vocari filius tuus.

in conspectu tuo

^interl.| et si apud se

^interl.| intus ubi vides

^interl.| quia et si qui hominibus sancti videntur non tamen Deo qui videt intus

^marg.| IN CONSPECTU. Id est in tui comparatione. Omnis vivens non dicit omnis homo quia non apostolus non propheta non angelus non throni non cetere virtutes. Solus enim Deus est in quo peccatum non cadit in cuius conspectu astra non sunt munda.

omnis vivens.

^interl.| exaudi libera et necesse est dicit Ecclesia

^marg.| OMNIS VIVENS. CASSIODORUS. Homo generaliter etiam infans qui originali tenetur nemo per se nisi per gratiam Dei potest liberari.

^marg.| AUGUSTINUS. Omnis vivens. Unde Salomon : Ante mortem ne laudes hominem nec Paulus se perfectum dicit. Cum ait : nihil mihi conscius sum sed non in hoc iustificatus etc.

Numérotation du verset Ps. 142,3
III

Quia persecutus est

^interl.| aperte vel occulte

^marg.| QUIA PERSECUTUS. Secunda pars ubi est narratio malorum que patitur et quid contra egerit.

inimicus

^interl.| diabolus et quicumque

animam meam ¦

^interl.| hoc nos hoc caput pro nobis

humiliavit

^interl.| quantum in se est

^interl.| AUGUSTINUS. hoc agit quicumque persequitur ut relicta spe celesti terram sapiamus quantum in se est hoc agit sed non mihi hoc contingat

in terra

^interl.| in terrenis

vitam meam.

Numérotation du verset Ps. 142,IV

Collocavit me

^interl.| ex persona corporis

^interl.| quantum in se est

in obscuris

^interl.| tenebris vitiorum

sicut mortuos seculi^†

^interl.| cetero desperatos

Numérotation du verset Ps. 142,4

et anxiatus est

^interl.| CASSIODORUS. vicinitate periculi

super me spiritus meus ¦

^interl.| extensus miserta visa apud Deum querens refugium vel quasi extra me factus

in me turbatum est cor meum.

^interl.| CASSIODORUS. sapientia confusa vel ad penitentiam

Numérotation du verset Ps. 142,5
V

Memor fui dierum antiquorum^†

^interl.| quibus punitus est Adam

meditatus sum

^interl.| non desistens

in omnibus operibus tuis ¦

^interl.| quia omnia bona in quo percipit quicquid in se boni est ab eo est

in factis manuum tuarum meditabar⁵.

⁵ meditabar Ps-G (R F) Rusch Weber ] meditabor Ps-G (I Φ^G Ψ^B* V*) D30 ² (super ras.) cum Ps-R

^marg.| COLLOCAVIT. AUGUSTINUS. Et Christus in obscuris in passione in sepulcro sed non ut mortuus seculi quia cur moreretur non habuit. et anxiatus . Secundum illud : Tristis est anima mea usque ad mortem. Et iterum cepit Iesus tedere et pavere in quo nos figuramur. Transfiguravit enim se in corpus humilitatis nostre. in me non in aliis quia omnes deseruerunt et quia eum mori videbant aliud putaverunt victi a latrone qui tunc confessus est quando ipsi defecerunt. memor fui. Hoc dicunt membra non caput in sua persona. Quomodo enim memor est dierum per quem factus est omnis dies et qui numquam obliviscitur. Corpus ergo loquitur inherens illi in caritate et devota humilitate. Et ait : memor fui dierum antiquorum quibus bona facere sed non esse cepisti. meditatus sum in omnibus operibus tuis quia utique omnia bona sunt in quo percipit quia quicquid in se boni est a Deo est. et in factis manuum tuarum meditabar ac si diceret : quesivi in opere artificem et in conditis omnibus conditorem creatura tua facta est mihi spectaculum.

^marg.| MEMOR FUI. CASSIODORUS. Recolens iste quod fecit celum et terram et quod benefecit antiquis obliviscitur miseriarum mundi et ex his que Deus fecit se consolatur dicens.

Numérotation du verset Ps. 142,6
VI

Expandi manus meas ad te ¦

^interl.| formam crucis significans que est salus

^interl.| dilatavi affectus vel opera prius contracta

^interl.| et cum viderem omne bonum a te esse dicit Ecclesia

anima mea

^interl.| que est per se

sicut terra sine {t. 2 : Erfurt, f. 321vb ; facsim., p. 642b} aqua tibi.

^interl.| heret

^interl.| non mihi qui rigare non possum

^interl.| tu complue eam ut fructum faciat

^interl.| ideo

Numérotation du verset Ps. 142,7
VII

Velociter⁶ exaudi me Domine ¦

⁶ Velociter] praem. diapsalma Ps-G

^interl.| quia sic sitio cito audi quia differebat ad inflammandum desiderium ac si differretur pluvia ad inflammandam sitim

^marg.| VELOCITER. AUGUSTINUS. Tertia pars ubi ponitur deprecatio causis confirmata.

defecit spiritus meus.

Numérotation du verset Ps. 142,VIII

Non avertas faciem tuam

^interl.| AUGUSTINUS. avertisti olim a superbo ut probarem quod erat esse a te

^marg.| QUIA DEFECIT SPIRITUS. AUGUSTINUS. Impleat me tuus Spiritus quia defecit meus iam sum pauper spiritu. In quo enim vivit spiritus suus ille superbus est spiritu suo et extollitur contra Deum unde alibi auferes spiritum eorum et deficient.

a me ¦

^interl.| iam humili

^interl.| quia et si avertis

et similis ero descendentibus in lacum⁷.

⁷ lacum Ps-G D30 Ps-R] lacu Rusch (hapax)

^interl.| in profundum peccati in quo contemnunt et perit confessio

^marg.| IN LACUM. AUGUSTINUS. Ille descendit in profundum qui etiam perdit confessionem ut qui proponit sibi licentiam peccandi sine spe venie #haben<t>is iniquitatis effusis. Talis non audit Deum dicentem : convertimini ad me et ego convertar ad vos.

Numérotation du verset Ps. 142,8
IX

Auditam fac mihi⁸ mane misericordiam tuam ¦

⁸ f. m. Ps-G ( plerique codd. et edd. ) D30 Rusch cum Ps-R (K)] inv. Ps-G (R F I²) cum Ps-R

^interl.| post finem seculi cum videbimus quod modo credimus

^marg.| MANE. CASSIODORUS. Post noctem peccatorum. AUGUSTINUS mane est cum peccata laxantur.

quia in te speravi⁹.

⁹ speravi] + Domine Clm343* (thet.) Ps-Med

^interl.| in nocte sumus sed in te speravi donec nocturna transeat iniquitas. Nox querit patientiam in exspectando letitiam dabit dies

Numérotation du verset Ps. 142,X

Notam fac mihi viam in qua ambulem ¦

^interl.| non est satis interim sperare sed aliquid opus est agere quod per me non possum

^marg.| NOTAM. AUGUSTINUS. Hoc fecit Deus cum propheticum sermonem accendit Deus. Cui sicut Petrus ait : debemus intendere tamquam lucerne in caliginoso loco donec dies lucescat. Ideo etiam et se lumen in testa carnis posuit ad quod lumen ambulemus et ad formam servi ambulando perveniemus ad lumen purum ad verbum in principio apud Deum.

quia ad te¹⁰

¹⁰ te Ps-G ] + Domine Clm343* (thet.) Ps-R Ps-Med

^interl.| non contra te

levavi animam meam.

^interl.| non ad mundum inclinavi

^marg.| ANIMAM. CASSIODORUS. Ut vas ad fontem attuli imple ergo.

Numérotation du verset Ps. 142,9
XI

Eripe me¹¹ de inimicis meis

¹¹ me] om. Ed1455 (hapax)

^interl.| a diabolo et suis quos implet

^interl.| AUGUSTINUS. multi vide sunt quos implet Satanas in quibus ipse expugnatur Satanas illum vero visum expugno illos visos patior

Domine¹² ad te confugi ¦

¹² Domine Ps-R Ps-G ] Deus quia Clm343* (quia thet. ) Ps-Med, cf. Sedulius : κυριε ότι

^interl.| AUGUSTINUS. quia a te fugit Adam et abscondit se unde tamquam servus fugiens dominum suum et consecutus est umbram

Numérotation du verset Ps. 142,10

doce me

^interl.| si me non doces faciam voluntatem meam et deseret me Deus meus

facere voluntatem tuam quia Deus meus es tu.

^interl.| quia

^interl.| ego peto sic non despero

Numérotation du verset Ps. 142,XII

Spiritus tuus

^interl.| non meus malus qui duxit me in terram perversam

^marg.| SPIRITUS TUUS. AUGUSTINUS. Quarta pars ubi est leta conclusio. Quasi doce me quod utique facies. Quia Spiritus tuus.

bonus¹³ deducet me in terram rectam¹⁴ :

¹³ bonus Ps-G D30 ] bonos Rusch (hapax)

¹⁴ terram rectam Cor2 Clm343 Ps-G ( G ² K² Ψ^B V D) D30 Ω Ed1455 Rusch Ed1540 Clementina cum Ps-Med ] terra recta Cor2 (non est ibi terram rectam secundum anti. et Hieron.) Ps-G

Numérotation du verset Ps. 142,11

propter nomen tuum Domine

^interl.| sed deduci nullo modo merui vel ut inde lauderis unde alibi

^interl.| ut rem nominis tui impleas quod est Iesus

^marg.| PROPTER. AUGUSTINUS. Gratia Dei hic commendatur quia non ex meritis sed ex nomine quod est Iesus se vivificandum dicit sed cum hoc gratia equitatis meminit quia licet Deus omnia gratis faciat. CASSIODORUS. Iustitie tamen eius est supplices iustificare quod demones videt impetere.

vivificabis me

^interl.| ego me occidit

in equitate¹⁵

¹⁵ equitate tua Ps-R Ps-G ] iustitia tua Clm343 Ps-δ, tua iustitia Ps-α Ps-Med

^interl.| vel iustitia

tua.

^interl.| non mea

Numérotation du verset Ps. 142,XIII

Educes¹⁶ de tribulatione animam meam ¦

¹⁶ Educes Ps- α Ps- γ Ps- δ Ps-G ] Et praem. Clm343* (thet.) Ps-R Sedulius

^interl.| CASSIODORUS. quando data venia de seculo iubet exire quasi de carcere

Numérotation du verset Ps. 142,12

et in misericordia tua

^interl.| non in merito meo

disperdes

^interl.| hic

^interl.| nihil potuerunt contra me

inimicos meos.

Numérotation du verset Ps. 142,XIV

Et perdes omnes

^interl.| in iudicio futuro

^interl.| diabolum et omnes obstinatos

qui tribulant animam meam ¦ quoniam ego servus tuus sum.

^interl.| tribulant ideo vel merito

Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Ps. Psalmus 142), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 21/11/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=26&chapitre=26_142)

Signaler un complément d'information

Notes :

<26. Psalterium>

Psalmus 142

<26. Psalterium>

Psalmus 142