Psalmus 16
Numérotation du verset
Ps. 16,1
¶ Oratio David.1
¶Codd. : (Ps. 16)
Valic24
D30
Rusch
Ps-G,
def.
C
1David] + Christus de Iudeis dicit ad Patrem
D30
Numérotation du verset
Ps. 16,I
Exaudi Domine iustitiam meam ¦
intende
deprecationem meam.
Numérotation du verset
Ps. 16,II
Auribus percipe2
2 percipe
Ps-G D30
] + Domine
Rusch (hapax)
orationem meam ¦
non in labiis dolosis.
Numérotation du verset
Ps. 16,2 III
De vultu tuo
iudicium meum prodeat ¦ oculi tui3
3 tui
Ps-G
Valic24 (interl.)] mei
Ps-G
(L²) Valic24
cum Ps-R
LXX
videant equitates4.
4 equitates
Ps-G Valic24
(
interl.
)
D30 Rusch
] equitatem
Ps-G
(L²)
cum Ps-R
Numérotation du verset
Ps. 16,3 IV
Probasti cor meum et5 visitasti nocte : ¦
5 et
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
) D30
Rusch cum Ps-R
]
om. Ps-G
(R F I K)
igne me examinasti et non est inventa in me iniquitas.
Numérotation du verset
Ps. 16,4 V
Ut non loquatur os meum opera hominum ¦
propter verba labiorum tuorum
ego custodivi vias duras.
Numérotation du verset
Ps. 16,5 VI
Perfice gressus meos
in semitis tuis ¦
ut non moveantur
vestigia mea.
Numérotation du verset
Ps. 16,6 VII
Ego clamavi quoniam exaudisti me Deus : ¦
inclina aurem tuam
mihi
et exaudi verba mea.
Numérotation du verset
Ps. 16,7 VIII
Mirifica
misericordias tuas ¦
qui salvos facis sperantes in te.
Numérotation du verset
Ps. 16,8 IX
A resistentibus dextere6* tue
6 dextere
Ps-G D30
] dextre
Rusch
custodi me7 ¦ ut pupillam oculi.8
7me] + Domine
L cum Ps-R graec. (Sedulius etc.); cf.
HIERONYMUS,
Ep. 106 § 8
: « dicitisque in Graeco legi:
CUSTODI ME, DOMINE,
quod nec in Hebraeo nec in ullo habetur interprete ».
|
8
<divisio.> IX tue... me ¦
D30
] tue ¦ ... me
Rusch
|
Numérotation du verset
Ps. 16,X
Sub umbra
alarum tuarum protege9 me ¦
9 protege
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
) D30 Rusch
cum Ps-R
] proteges
Ps-G
(R) cum LXX
Numérotation du verset
Ps. 16,9
a facie
impiorum
qui me afflixerunt.
Numérotation du verset
Ps. 16,XI
Inimici mei
animam meam
circumdederunt10,
10 circumdederunt
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
)
D30 Rusch cum Ps-R
LXX] + super me
Ps-G
(R) cum hebreo
Numérotation du verset
Ps. 16,10
adipem suum
concluserunt ¦ ¦ os eorum locutum est superbiam11.
11 superbiam
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
) D30
Rusch cum Ps-R
(plur.
codd. et edd.
)] superbia
Ps-G
(F L U*)
cum Ps-R
Numérotation du verset
Ps. 16,11 XII
Proiicientes me
nunc circumdederunt me ¦
oculos suos
statuerunt declinare
in terram12.
12 terram] terra
Valic24 Ps-R (U) Ps-α Ps-Moz
C
Numérotation du verset
Ps. 16,12 XIII
Susceperunt me
sicut leo
paratus ad predam ¦ et sicut13 catulus leonis14
13 sicut
Ps-G Ps-Med
] quasi
Ps-R
|
14 catulus leonis
Ps-G Ps-R Ps-H (praeter
ΘG²m)
cum Ps-Med LXX
(σκύμνος λέων HoP : σκύμνος λέον των οίκων Sedulius)
hebr.
(ְכִכְפִיר)] λέων
LXX (Rahlfs*)
¶Nota : L’ajout de λεωντος après σκύμνος par R156 est un hébraïsme et une réminiscence biblique grecque puisque que σκύμνος λεωντος revient 7 fois dans la Septante. Dans la Vulgate
catulus leonis
(8 fois) traduit aussi bien σκύμνος seul que σκύμνος λέοντος. {MM2023}
|
habitans in abditis.
Numérotation du verset
Ps. 16,13 XIV
Exsurge
Domine
preveni eum et supplanta eum†
15
15 eum... supplanta eum
Ps-G Valic24
(hebr.
praem. interl.
)] eos... subverte eos
Ps-G
(L)
Valic24 cum Ps-R
eripe animam meam ab impio ¦
frameam tuam
Numérotation du verset
Ps. 16,14
ab inimicis manus tue16.
16 frameam tuam] framea inimicorum
Ps-G
(L*)
Valic24 cum Ps-R
(plur. codd.)
Numérotation du verset
Ps. 16,XV
Domine
a paucis de terra
divide eos in vita eorum17 : de absconditis tuis
17 de terra... eorum] a terra dispartire eos et supplanta eos Ps-R
Valic24
| in vita eorum
Ps-G D30
Kreuzlingen
Lunel P106 Tr511
] in vita ipsorum
Rusch cum Ps-R
,
om. Valic24
, + et
adimpletus est venter eorum.
Numérotation du verset
Ps. 16,XVI
Saturati sunt filiis18 :
18 filiis
Ps-G D30
] porcina
Ps-G
(L*)
Valic24 cum Ps-R
et dimiserunt19
19 dimiserunt
Ps-G D30 Lunel P106 Tr511
] diviserunt
Rusch Ed1530
, reliquerunt
Ps-G
(L*)
Valic24 cum Ps-R
reliquias
b} suas parvulis suis.
Numérotation du verset
Ps. 16,15 XVII
Ego autem
in iustitia20 apparebo conspectui tuo21 : satiabor cum apparverit22 gloria tua.
20 in
Ps-G
Valic24 (interl.)] cum Valic24
cum Ps-R
|
21 conspectui
Ps-G
Od
D30
] in conspectu
Ps-G
(F I ΦRV ΨB²)
Valic24
ΩS
cum Ps-R
|
22 cum apparuerit
Ps-G
] dum manifestabitur
Valic24
Ps-R
|
Psalmus 16
Numérotation du verset
Ps. 16,1
¶A Oratio David.1
1David] + Christus de Iudeis dicit ad Patrem
D30
marg.|
ORATIO
DAVID. CASSIODORUS.
a Oratio persone Domini convenit, adiuncta Ecclesia que eius corpus est.
a
¶Fons : Cf.
Cassiodorus
, Expositio Psalmorum (Ps. 16), CCSL 97, p. 143.17-22 : « Dauid vero, sicut dictum est, significat dominum christum ex cuius persona ad institutionem humani generis totus psalmus iste prolatus est. Trifaria oratio ab humanitate christi in hoc psalmo depromitur. Trifaria oratio ab humanitate christi in hoc psalmo depromitur ».
marg.|
EXAUDI
DOMINE. CASSIODORUS.
b Iste psalmus veram naturam humanitatis facit attendere.
Oratio
Christi institutio est fidelium, sicut flendo Lazarum caritatem {t. 2 : Erfurt, f. 236vb ; facsim., p. 472b} proximi habere nos docuit. Persecutores fugit ut inconsiderate temeritatis nobis auferret audaciam.
b
¶Fons :
Cassiodorus
, Expositio Psalmorum (Ps. 85), CCSL 98, p. 780.26-35 : « Illud praeterea debemus agnoscere firmo que animo continere, quod
oratio
quando a domino christo funditur, institutio est sancta fidelium, forma bonorum, sincerae humilitatis exemplum; cum a subiectis agitur, satisfactio delictorum, confessio criminum, lauacra culparum. Ibi magisterium est docentis; hic abolitio postulatur erroris. Nam sic innocens oravit, quemadmodum et crucem sine aliqua culpa sustinuit.Lazarum
ploravit, ut nobis proximi ostenderet caritatem. Persecutores fugit, ut nobis audaciam
inconsultae
temeritatis auferret ».
Numérotation du verset
Ps. 16,I
{t. 2 : Erfurt, f. 236vb ; facsim., p. 472b} Exaudi Domine iustitiam meam ¦
interl.|
CASSIODORUS.
c Quia iustitia habet vocem apud Deum
c
¶Fons :
Cassiodorus
, Expositio Psalmorum (Ps. 16, expositio), CCSL 97, p. 143.29-30 : « Apud Deum certum est habere
iustitiam
vocem suam ». [
Petrus Lombardus,
In Ps., Ps. cit., PL 191, 178C : « Quia iustitia habet vocem apud Deum que penetrat celum ».]
intende
interl.|
pro iustitia
deprecationem meam.
interl.|
de malis cavendis
marg.|
CASSIODORUS.
d Primo petit secundum iustitiam sibi retribui.
d
Cassiodorus
, Expositio Psalmorum (Ps. 16, divisio), CCSL 97, p. 143.22-23 : « Prima [oratio] est, ubi secundum iustitiam suam sibi petit debere restitui ».
Numérotation du verset
Ps. 16,II
Auribus percipe2
2 percipe
Ps-G D30
] + Domine
Rusch (hapax)
interl.|
non transitorie
orationem meam ¦
interl.|
prolatam
interl.|
de bonis sibi et suis
interl.|
non modo intendas sed et
non in labiis dolosis.
marg.|
NON
IN
LABIIS
DOLOSIS. CASSIODORUS.
e Ut qui inique damnatur ; vel ut qui dicit ‘Domine Domine’ et non facit opera.
e Cf. Mt. 7, 21 : « Non omnis qui dicit mihi Domine Domine intrabit in regnum celorum sed qui facit voluntate Patris mei qui in celis est ipse intrabit in regnum celorum ».
marg.|
AUGUSTINUS. Vel
non in labiis dolosis de vultu tuo iudicium meum prodeat
ut iudicans non proferam aliud quam ex te intelligo.
Numérotation du verset
Ps. 16,2
III
III
De vultu tuo
interl.|
AUGUSTINUS. Ex illuminatione tue notitie veritatem iudicem
interl.|
AUGUSTINUS. Qui omnia vides nec eges testimonio alterius
interl.|
Ecce quid petit
marg.|
DE
ASPECTU
TUO. CASSIODORUS. Id est secundum ea que in me cognoscis, qui nullum habeo peccatumf.
iudicium
quo fui iudicatus videatur prodisse
de vultu tuo,
non de dispositione Iudeorum, quod factum patet in resurrectioneg. Vel
iudicium
quo discernit omnia
probasti
a similitudine fornacis que metallum purgat, sed
non est inventa iniquitas
h. CASSIODORUS. Quam ustio coqueret que tu scis, et hoc
ut non loquatur os meum,
id est etsi taceam, tu scis me purumi.
f
Cassiodorus
, Expositio Psalmorum (Ps. 16.2-4), CCSL 97, p. 144.53-54 : « De uultu ergo dicit, id est de aspectu tuo, secundum
illa
que in me respicis atque cognoscis. Hoc autem ille recte petebat, qui se nouerat pollutionem non habere peccati. Sequitur : oculi mei uideant equitatem. Hic equitatem, ipsam divinitatem debemus accipere, quam orat ut sine aliquo interuallo semper intendat; quatenus illam respiciens, sicut et reuera prouenit, peccati maculam non haberet ».
g
Cassiodorus
, Expositio Psalmorum (Ps. 16.2-4), CCSL 97, p. 144.65-74 : «
Probasti cor meum et uisitasti nocte; igne me examinasti et non est inuenta in me iniquitas ut non loquatur os meum
. Ordinem seruat egregium. Prius se dicit probatum, deinde fuisse uisitatum, sed probatio significat passionem, uisitatio resurrectionem. Ibi enim probatus est, ubi inter multas iudeorum iniquitates et pericula mortis, mirande patientie documenta monstravit. Visitatus est autem nocte, quando anima eius non est in inferno derelicta, sed ad illam mirabilem resurrectionem, eterne glorie clarificatione peruenit ».
h Cf.
Cassiodorus
, Expositio Psalmorum (Ps. 13), CCSL 97, p. 144.75-78 : « Metaphora introducitur fornacium igne flagrantium, que metallorum uitia solent purgare, ac decoctione consumere et in nature puritatem mundata reuocare ».
i
Cassiodorus
, Expositio Psalmorum (Ps. 13), CCSL 97, p. 144.78-82 : « Sic ergo et tribulationibus ignitis examinatus est dominus christus; sed non est in illo inuenta iniquitas, quam adustio ulla decoqueret. Pulchre autem subiunxit :
ut non loquatur os meum
, id est etsi ego taceam, tu me purum esse perpendis ».
iudicium meum prodeat ¦ oculi tui3
3 tui
Ps-G
Valic24 (interl.)] mei
Ps-G
(L²) Valic24
cum Ps-R
LXX
interl.|
vel :
mei
interl.|
cordis
videant equitates4.
4 equitates
Ps-G Valic24
(
interl.
)
D30 Rusch
] equitatem
Ps-G
(L²)
Ed1455
cum Ps-R
interl.|
CASSIODORUS. ut mihi remedium Iudeis penam des
interl.|
quia
Numérotation du verset
Ps. 16,3
IV
IV
Probasti cor meum et5 visitasti nocte : ¦
5 et
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
) D30
Rusch cum Ps-R
]
om. Ps-G
(R F I K)
interl.|
AUGUSTINUS. Ipsum cor visitatione tribulationis probatum est, que non solum nox quia perturbat, sed et ignis quia urit, in qua inventus sum iustus
igne me examinasti et non est inventa in me iniquitas.
marg.|
Vel
non est inventa
ita ut non loquatur, id est ut non iactanter hec dicam, vel ut non peccem in lingua quod est opus hominum.
Numérotation du verset
Ps. 16,4
V
V
Ut non loquatur os meum opera hominum ¦
interl.|
AUGUSTINUS. ut aliud non procedat de ore meo quam quod ad gloriam tuam pertinet, non ad
opera hominum
que preter te sunt
interl.|
sed
interl.|
etsi innocens tamen
propter verba labiorum tuorum
interl.|
pacis tue vel prophetarum
interl.|
complenda, non pro culpa
ego custodivi vias duras.
interl.|
hominibus
marg.|
VIAS
DURAS. CASSIODORUS. Scilicet opera hominum quas scilicet merentur opera hominum.
marg.|
Vel quas debent imitari homines quibus iter vitiorum leve est, virtutum difficile.
marg.|
AUGUSTINUS. Vel
vias duras
latronis id est que latro merito ego patior immerito.
Vias duras
mortalitatis et passionis.
marg.|
AUGUSTINUS. Vel ad perficiendos gressus meos in semitis tuis ut perficeretur caritas Ecclesie in angustis viis, in artioribus preceptis, ut non moveantur signa itineris mei que sacramentis et Scripturis impressa sunt, ut intueantur et observent qui me sequi volunt. Vel ut iam stabiliter permaneam in eternitate postquam peregi vias duras et perfeci gressus.
Numérotation du verset
Ps. 16,5
VI
VI
interl.|
ideo
Perfice gressus meos
interl.|
CASSIODORUS. humanas actiones meas
marg.|
PERFICE. CASSIODORUS. Usque in finem ante non est nisi inchoatio.
marg.|
Gressus
, id est humanas actiones, ut qui volunt imitari non moveantur a te, vel vestigia ab eis.
in semitis tuis ¦
interl.|
artioribus preceptis
ut non moveantur
interl.|
qui volunt me imitari
vestigia mea.
interl.|
quibus est impressa forma iustitie
Numérotation du verset
Ps. 16,6
VII
VII
Ego clamavi quoniam exaudisti me Deus : ¦
interl.|
AUGUSTINUS. Non deserat exauditio tua humilem
interl.|
AUGUSTINUS. Libera et valida intentione, preces direxi quia, ut hoc possem, exaudisti me infirmius orantem
marg.|
EGO
CLAMAVI. CASSIODORUS. Secundo precatus ut a Iudeorum insidiis eius puritas liberetur.
Ego
etiam
clamavi quoniam exaudisti
hoc non nisi iusto convenit qui confidenter orat quia scit se audiri.
interl.|
ideo
inclina aurem tuam
interl.|
clementie et misericordie
mihi
interl.|
humili
et exaudi verba mea.
Numérotation du verset
Ps. 16,7
VIII
VIII
Mirifica
marg.|
MIRIFICA. AUGUSTINUS. Mira sunt que nova sunt ; hec sunt que in carne gessit mirantibus Iudeis.
misericordias tuas ¦
interl.|
que verba
interl.|
AUGUSTINUS. Non vilescant misericordie, ne minus amentur
qui salvos facis sperantes in te.
Numérotation du verset
Ps. 16,8
IX
IX
A resistentibus dextere6* tue
6 dextere
Ps-G D30
] dextre
Rusch
interl.|
AUGUSTINUS. favori quo mihi faves, vel mihi filio tuo
custodi me7 ¦ ut pupillam oculi.8
7me] + Domine
L cum Ps-R graec. (Sedulius etc.); cf.
Hieronymus,
Ep. 106 § 8
: « dicitisque in Graeco legi:
custodi me, domine,
quod nec in Hebraeo nec in ullo habetur interprete ».
8
<divisio.> IX tue... me ¦
D30
] tue ¦ ... me
Rusch
marg.|
pupilla
perexigua est et tamen per eam acies luminis dirigitur quo lux {t. 2 : Erfurt, f. 237ra ; facsim., p. 473a} et tenebre diiudicantur si per humanitatem Christi divinitas discernens est inter bonos et malos.
Numérotation du verset
Ps. 16,X
Sub umbra
interl.|
in munimento caritatis et misericordie tue
{t. 2 : Erfurt, f. 237ra ; facsim., p. 473ª} alarum tuarum protege9 me ¦
9 protege
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
) D30 Rusch
cum Ps-R
] proteges
Ps-G
(R) cum LXX
interl.|
ut gallina pullos
interl.|
CASSIODORUS. Misericordia et caritas sunt ale Patris quibus protegit
Numérotation du verset
Ps. 16,9
a facie
interl.|
instantia
impiorum
interl.|
demonum et Iudeorum
qui me afflixerunt.
Numérotation du verset
Ps. 16,XI
Inimici mei
interl.|
Iudei
interl.|
sic
animam meam
interl.|
CASSIODORUS. id est vitam volentes tollere
circumdederunt10,
10 circumdederunt
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
)
D30 Rusch cum Ps-R
LXX] + super me
Ps-G
(R) cum hebreo
interl.|
consiliis
interl.|
+ « Sanguis huius super nos et super filios nostros”.|B
j
j
Mt. 27, 25
.
B
¶Codd. :
Valic24
; cf. infra Ps. 9, 14 § XVI
Numérotation du verset
Ps. 16,10
adipem suum
marg.|
ADIPEM. CASSIODORUS. A similitudine animalium que ex adipe inflantur, id est superbiam retinuerunt non macri, id est non humiles.
marg.|
Vel
adipem
, id est carnalem sensum retinuerunt.
marg.|
Vel sceleribus saginati veram intelligentiam perdiderunt unde restat superba loqui.
interl.|
AUGUSTINUS. Letitia sua pingui cooperti sunt, postquam cupiditas eorum de scelere satiata est, et ideo os eorum locutum est superbiam dicens : ‘Ave rex Iudeorum’.
concluserunt ¦ ¦ os eorum locutum est superbiam11.
11 superbiam
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
) D30
Rusch cum Ps-R
(plur.
codd. et edd.
)] superbia
Ps-G
(F L U*)
cum Ps-R
marg.|
Os
, non cor, quia sepe iniqui quod ore defendunt corde damnant.
Numérotation du verset
Ps. 16,11
XII
XII
Proiicientes me
interl.|
AUGUSTINUS. Extra civitatem, quasi locus de me macularetur
nunc circumdederunt me ¦
interl.|
non obsequio sed furore quasi ad spectaculum
interl.|
pravi coloni qui prius servos in vineam missos occiderant nunc me filium et heredemk
k Cf. Mc 12, 1-8 ; Lc.20, 9-15.
interl.|
quia
oculos suos
interl.|
cordis
statuerunt declinare
interl.|
AUGUSTINUS. cor in terrena declinaverunt, putantes malum pati eum qui occidebatur, et se nullum qui occidebantl
l
Augustinus Hipponensis
, Enarrationes in Psalmos (Ps. 16, 10), CCSL 38, p. 93.2-3 : « … S
tatuerunt declinare in terra.
Intentionem cordis sui statuerunt declinare
in ista terrena ; putantes magnum malum
perpeti
eum qui occidebatur, et se nullum qui occidebant ».
in terram12.
12 terram] terra
Valic24 Ps-R (U) Ps-α Ps-Moz
C
interl.|
ne perdent locum et gentem
Numérotation du verset
Ps. 16,12
XIII
XIII
Susceperunt me
marg.|
SUSCEPERUNT. CASSIODORUS. Unde eis hec opportunitas ? Respondet :
susceperunt
. Vel
susceperunt
a Deo cuius dispositio est, vel a traditore, vel a iudice acceperunt avide.
sicut leo
interl.|
diabolus et princeps
marg.|
LEO. AUGUSTINUS. CASSIODORUS. Principes comparandi leoni diabolo quo auctore faciuntur. Populus
catulus leonis,
id est filius diaboli, habitans permanens in insidiis, quia mos est malis vota tegere ut latenter possint perficere.
paratus ad predam ¦ et sicut13 catulus leonis14
13 sicut
Ps-G Ps-Med
] quasi
Ps-R
14 catulus leonis
Ps-G Ps-R Ps-H (praeter
ΘG²m)
cum Ps-Med LXX
(σκύμνος λέων HoP :
R156,
σκύμνος λέον των οίκων Sedulius)
hebr.
(ְכִכְפִיר)] λέων
LXX (Rahlfs*)
¶Nota : L’ajout de λεωντος après σκύμνος par R156 est un hébraïsme et une réminiscence biblique grecque puisque que σκύμνος λεωντος revient 7 fois dans la Septante. Dans la Vulgate catulus leonis (8 fois) traduit aussi bien σκύμνος seul que σκύμνος λέοντος. {MM2023}
¶Nota : L’ajout de λεωντος après σκύμνος par R156 est un hébraïsme et une réminiscence biblique grecque puisque que σκύμνος λεωντος revient 7 fois dans la Septante. Dans la Vulgate catulus leonis (8 fois) traduit aussi bien σκύμνος seul que σκύμνος λέοντος. {MM2023}
interl.|
populus
habitans in abditis.
interl.|
cogitans de insidiis
interl.|
sed tu
Numérotation du verset
Ps. 16,13
XIV
XIV
marg.|
EXSURGE. CASSIODORUS. De retributionibus oratio.
Exsurge
interl.|
ad vindictam
Domine
interl.|
AUGUSTINUS. qui videris non curare hec
preveni eum et supplanta eum†
15
15 eum... supplanta eum
Ps-G Valic24
(hebr.
praem. interl.
)] eos... subverte eos
Ps-G
(L)
Valic24 cum Ps-R
interl.|
AUGUSTINUS. Factum eorum vindicta excecationis preveniat, et ita subverte eos
marg.|
PREVENI. CASSIODORUS. A similitudine currentis nemo non prius in se quam in alium peccat.
Supplanta
a similitudine lucrantis, id est inefficaces fac et deice eos.
eripe animam meam ab impio ¦
interl.|
diabolo
marg.|
ERIPE. AUGUSTINUS. Resuscitando a morte ab impiis illata.
frameam tuam
interl.|
idem quod anima
marg.|
FRAMEAM
TUAM. AUGUSTINUS. anima mea est framea quam manus, id est virtus tua, assumpsit ut per eam regna iniquitatis debellet et iustos dividat ab impiis.
Numérotation du verset
Ps. 16,14
ab inimicis manus tue16.
16 frameam tuam] framea inimicorum
Ps-G
(L*)
Valic24 cum Ps-R
(plur. codd.)
interl.|
id est virtutis tue, id est meis
Numérotation du verset
Ps. 16,XV
Domine
interl.|
quasi : ‘supplanta eos hoc modo : ’
a paucis de terra
interl.|
AUGUSTINUS.
Domine
, perdens eos
de terra
quam inhabitant, dispertire eos per orbem in ista vita quam solam suam putant, qui de eterna desperant
divide eos in vita eorum17 : de absconditis tuis
17 de terra... eorum] a terra dispartire eos et supplanta eos Ps-R
Valic24
| in vita eorum
Ps-G D30
Kreuzlingen
Lunel P106 Tr511
] in vita ipsorum
Rusch cum Ps-R
,
om. Valic24
, + et
Ed1455
interl.|
peccatis
marg.|
ABSCONDITIS. AUGUSTINUS. Non solum eis hec pena visibilis sed
de absconditis,
id est peccatis que a lumine veritatis tue absconduntur, plena est memoria eorum ut obliviscantur Deum.
adimpletus est venter eorum.
marg.|
divide eos
. CASSIODORUS. id est Iudeos18 divisos
a paucis
id est electis secundum mores. Vel
a paucis
19 qui in regnum Agrippe secesserant20 de terra sublatos21 divide per orbem
in vita
22. Quid ergo post ?23 Merito quia
de absconditis,
id est de24 immunditiis quas Deus non novit, id est prohibet, satiata est carnalitas eorum. Vel de preceptis legis et miraculis Christi
venter
, id est carnalis sensus, impletus est quibus bonis25 pasti ; tamen
saturati sunt porcina
26
,
id est immunditia, et reliquias27 peccatorum miserunt posteris28. Vel
saturati sunt filiis
29 similitudo a re que non est id est ad opus filiorum ita quod30
reliquias
maledictionis vel31 ad utilitatem filiorum qui sunt32 reliquie salvande.C
m
m
Gilbertus Universalis
, In Ps., loc. cit., Laon, BM, cod. 17 (La17), f. 26va : «
Domine a paucis de terra divide eos in vita eorum
. Postquam ostendis quomodo velit ut sibi assurgat, exponit aliam partem, scilicet concedat eum exurgere in dampnationem inimicorum, hoc est quod ponit
Domine divide
idest disperge ne habitent in unum aliquem locum, sublatos de terra sua et segregatos a paucis fidelibus quibus dictum est fuit visionis a spiritu sancto ut transirent in regnum agrippe et essent inquiete ibi ne affligerent obsidione illa que erat futura in Iherusalem et hoc in terra eorum ; idest quamdiu ipsi viverent quod presens pena inveniebat eis al ??? secuturam etsi non intelligerent. Et licet expulsio de terra sua satis esset difficilis pena, tamen gravior erat interior excecatio quia etiam multi sancti erant expulsi de loco suo et iure eos ita dispergis quia venit idest carnalis voluptas eorum ad implea es de absceonditis idest de tribulatione et de morte mea quod fuit occultum iudicium dicit tacite ab eternis temporibus quod est equiponenter dicere satisfactum est eis de morte mea [f. 26vb] sicut ibi dicitur : sicut fuit ionas in ventre ceci tribus diebus et tribus noctibus ita erit dilius hominis in corde terre idest iudeorum qui terreni erant quibus tribus diebus satisfactum fuit de Domino Ihesu».
18 divide eos. CASSIODORUS. id est Iudeos divisos
Rusch
] divisos
Lunel P106 Tr511
, divide Kreuzlingen
19 paucis] + fidelibus
Rusch
20 secesserant] ascenderant Kreuzlingen, + Iudeos
Rusch
21 sublatos] + pro qua me occiderant
Rusch
22 vita] + presenti
Rusch
23 post] + Miseria quasi
Rusch
24 de
Tr511
Rusch]
om.
Kreuzlingen Lunel
P106
25 bonis] + etsi
Rusch
26 porcina Kreuzlingen
P106 Tr511 Rusch
] porcis
Lunel
27 reliquias] reliquas Kreuzlingen
28 posteris Kreuzlingen (posteriS)
Lunel P106 Rusch
] posterius
Tr511
29 filiis Kreuzlingen
Lunel P106] om. Tr511
, + ad opus filiorum et est
Rusch
30 id est ad opus filiorum ita quod
Lunel P106 Tr511
] id est ad opus filiorum quibus dimiserunt Kreuzlingen, Nullius enim dape filli saturantur et ita saturati sunt quod dimiserunt
Rusch
31 vel Kreuzlingen
Lunel P106 Tr511
] Sanguis eius super nos et super filios nostros
praem. P106,
parvulis suis vel saturati sunt de absconditis id est peccatis que a te remota sunt et hoc filiis id est
Rusch
32 sunt]
om.
Kreuzlingen
Numérotation du verset
Ps. 16,XVI
Saturati sunt filiis33 :
33 filiis
Ps-G D30
] porcina
Ps-G
(L*)
Valic24 cum Ps-R
interl.|
id est34 operibus malis vel
porcina
, id est35 immunditiaD
34 id est Kreuzlingen
Lunel P106 Rusch
] Alia translatio vel
Tr511
35 id est Kreuzlingen
Lunel P106 Rusch
] vel
Tr511
et dimiserunt36
36 dimiserunt
Ps-G D30 Lunel P106 Tr511
] diviserunt
Rusch Ed1530
, reliquerunt
Ps-G
(L*)
Valic24 cum Ps-R
interl.|
«Sanguis eius super nos et super filios nostros».n
E
n
Mt. 27, 25
.
reliquias {t. 2 : Erfurt, f. 237ra-rb ; facsim., p. 473
b} suas parvulis suis.
interl.|
quasi illis ita continget
Numérotation du verset
Ps. 16,15
XVII
XVII
Ego autem
interl.|
ego autem
qui non apparui eis qui corde tenebroso et sordido lucem veritatis et sapientie non vident,
in iustitia
tua
apparebo in conspectu tuo
in iustitia37 apparebo conspectui tuo38 : satiabor cum apparverit39 gloria tua.
37 in
Ps-G
Valic24 (interl.)] cum Valic24
cum Ps-R
38 conspectui
Ps-G
Od
D30
] in conspectu
Ps-G
(F I ΦRV ΨB²)
Valic24
ΩS
cum Ps-R
39 cum apparuerit
Ps-G
] dum manifestabitur
Valic24
Ps-R
interl.|
et cum illi saturati sunt in immunditia ut me non noscerent ;
ego satiabor
dum manifestabitur gloria tua in his qui me intelligunt.
Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Ps. Psalmus 16), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 16/10/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=26&chapitre=26_16)
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Ps. Psalmus 16), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 16/10/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=26&chapitre=26_16)
Notes :