Glossa magna

Psalmus 48

Numérotation du verset Ps. 48,1 

¶In finem Psalmus David
¶Codd. : (Ps. 48) D30 Rusch Ps-G, def. ΩF
filiis Chore 1
1 Psalmus David – filiis Chore] filiis Chore psalmus Ps-G, inv. D30
Numérotation du verset Ps. 48,2 I

Audite hec
omnes gentes ¦
auribus percipite
omnes
qui habitatis orbem.
Numérotation du verset Ps. 48,3 II

Quique
terrigine
et filii hominum ¦
simul2 in unum
2 simul] om. Ps-G
dives
et pauper.
Numérotation du verset Ps. 48,4 III

Os meum loquetur sapientiam ¦
et meditatio cordis mei
prudentiam.
Numérotation du verset Ps. 48,5 IV

Inclinabo
in parabolam
aurem meam ¦ aperiam
in psalterio propositionem meam.
Numérotation du verset Ps. 48,6 V

Cur timebo in die mala3 ¦
3 mala] malo Ps-G
iniquitas calcanei mei circumdabit me.
Numérotation du verset Ps. 48,7 VI

Qui confidunt
in virtute sua ¦ et in multitudine divitiarum suarum
gloriantur.
Numérotation du verset Ps. 48,8 VII

Frater
non redimit redimet homo ? non dabit Deo placationem suam.
Numérotation du verset Ps. 48,9 VIII

Et pretium
redemptionis anime sue ¦ et laborabit4 in eternum
4 laborabit] laboravit Ps-G
Numérotation du verset Ps. 48,10 

et vivet adhuc in finem.
Numérotation du verset Ps. 48,11 IX

Non videbit
interitum cum viderit sapientes morientes ¦
simul insipiens
et stultus
peribunt.
Numérotation du verset Ps. 48,X 

Et relinquent alienis
divitias suas ¦
Numérotation du verset Ps. 48,12 

et sepulcra
eorum domus illorum
in eternum.
Numérotation du verset Ps. 48,XI 

Tabernacula eorum
in progenie
et progenie5 ¦
5 progenie bis] progeniem bis Ps-G
vocaverunt
nomina sua in terris suis.
Numérotation du verset Ps. 48,13 XII

Homo6 cum in honore
6Homo Ps-G (I Ψ B² V) D14* D30 Hi Ω P15205 P10489 P17272 BSG58 ] Et praem. Ps-G D14² Cbg150 Δ Cor2 (sic secundum hebr. et anti. et Hieron. ponitur ET ante hoc quod dicitur HOMO sed in ultimo versu (v. 21 ) non, grecus et in hoc versu et in ultimo versu preponit sed standum est primis) Rusch
esset non intellexit ¦
comparatus est iumentis insipientibus
et
similis factus est illis.
Numérotation du verset Ps. 48,14 XIII

Hec via illorum
scandalum
ipsis ¦
et postea in ore suo
complacebunt.7
7 complacebunt] + diapsalma Ps-G
Numérotation du verset Ps. 48,15 XIV

Sicut oves
in inferno positi sunt ¦
mors
depascet eos.
Numérotation du verset Ps. 48,XV 

Et dominabuntur
eorum iusti in matutino ¦
et auxilium eorum
veterescet
in inferno a gloria eorum.
Numérotation du verset Ps. 48,16 XVI

Verumtamen
Deus redimet
animam meam de manu inferi ¦
cum acceperit me.8
8 me] + diapsalma Ps-G
Numérotation du verset Ps. 48,17 XVII

Ne timueris
cum dives factus fuerit homo ¦
et cum multiplicata fuerit gloria domus eius.
Numérotation du verset Ps. 48,18 XVIII

Quoniam cum interierit non sumet9 omnia ¦
9 cum interierit non sumet] non cum morietur accipiet L cum Ps-R
neque descendet10 cum eo
10 descendet] simul praem. L cum Ps-R
gloria eius11*.
11 gloria eius F² L² D30 Ω cum LXX Ps-R] ※pone gloria eius Ps-G (=R, cf. hebr. LXX pauc. codd. lucian. Ps-H), pone gloria eius F* C I L*, gloria domus eius Rusch
Numérotation du verset Ps. 48,19 XIX

Quia anima eius
in vita ipsius
benedicetur ¦
confitebitur tibi cum benefeceris ei.
Numérotation du verset Ps. 48,20 XX

Introibit
usque in progenies
patrum suorum ¦ et12* usque in eternum non videbit lumen.
12 et L² ΨΒ V ΩS D30 Clementina cum Ps-R ] om. Cor2 (antiqui. et Hieronymus non interponunt ET sed neque grecus) Ed1455 Rusch Ps-G
Numérotation du verset Ps. 48,21 XXI

Homo13 cum in honore14 esset non intellexit ¦ comparatus est iumentis insipientibus et similis factus est illis.
13 Homo D30 Ω Ps-G ] Et L² ΨB² ] Et praem. Rusch cum Ps-R , cf. LXX (codd. SRA et lucian.), Hieron. ep. 106 et supra v. 13 |
14 cum - in honore F*3 L² plerique codd. et edd. cum Ps-R Ps-H, cf. Ps. 48:13] inv. Ps-G (R F² C L* cum Mozx Ps-Med. et Hieron. ep. 106) |

Psalmus 48

Numérotation du verset Ps. 48,1 
prol.|
marg.| {191.465A} Audite hec omnes gentes . [ALCUINUS. AUGUSTINUS. HIERONYMUS. CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] Titulus: In finem filiis Core psalmus David. Agit hic Propheta de amatoribus huius mundi, ostendens eos cum gloria sua perituros; et de Christo redemptore, non illorum, sed contemptorum mundi, redarguens eos, illos qui colunt Deum, ut hic eis bene sit: qui murmurant vel blasphemant Deum, quia mali florent, et ipsi premuntur, quasi Deus hec ignoret, vel non curet, ne ipse laboret videndo, vel corrigendo. Contra hos loquitur hic Propheta filiis Core. Et est sensus: Psalmus iste, David tendens in finem, id est in Christum, cantatur filiis Core.
marg.| Intentio. Monet, ut {191.465B} deiectus in mundo, non appretietur elatos.
marg.| Modus : Quatuor sunt partitiones. Primo attentos facit ad nova, et ad ingentia que dicturus est. Secundo incipit prosequi illa, dicens quod Christus non redimet improbos, ibi cur timebo. Tertio que impiis et iustis reddenda sunt, ibi sicut oves. Quarto admonet ne timeantur potentes, qui omnia cum luce relinquunt, ibi ne timueris. Primo ergo reddens attentos, ait:A
A ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 48,2 
I
prol.|
marg.| Audite hec que dicturus sum. [AUGUSTINUS.] Hic attentos facit omnes gentes, id est omnes iniqui. Hec iam hodie que hic dicuntur, per recitatores audiuntur. Videmus enim hunc psalmum, qui ante non recitabatur {191.465C} nisi in una gente Iudeorum, nunc recitari per totum orbem terrarum, scilicet per omnes Ecclesias, et auribus audiendi percipite. quasi1 : Non transeuntes audiatis omnes qui habitatis orbem; id est omnes iusti, qui sunt domini, non servi rerum: habitant enim orbem, qui non tenentur ab orbe, nec eius erroribus implicantur. Postea quod dixerat exponit, dicens:B
B ¶Codd. : PL191
1 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 48,3 
II
prol.|
marg.| Quique terrigene. [CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] accipientes per terrigenas, iniquos, et per filios hominum, iustos.
marg.| Vel ita, ut per gentes et inhabitantes communiter omnes homines accipiat, sic: Audite hec {191.465D} omnes gentes, nullum excipio, quia non accipit Deus personas, omnibus presto est ipse, et generale beneficium est incarnatio, et ut manifestius fiat quod dixit, addit, auribus audiendi, percipite, omnes qui habitatis orbem. Quique etc. Exponit hic per partes quos ante vocaverat terrigene, id est iniqui: terrigene sunt qui vitia terrena sequuntur, quasi geniti a terra: hi sunt in parte Ade, qui fuit homo, non filius hominis. Et filii hominum, audite, id est iusti, qui sunt in sorte Christi, qui fuit filius hominis, cuius gestavit imaginem (2Cor. 15). Postea addit. Quique, scilicet terrigene, et filii hominum, {191.466A} ad utrumque enim refertur. Ac si dicat: Nulli sermonem subtraho, audiat heres terre propter iudicium, id est unde iudicetur ut sic timeat, et iustus propter regnum, id est unde regnet, ut sic diligat. Postea sequitur brevis explicatio iustorum, cum subditur, dives et pauper, dives refertur ad terrigenas, pauper ad filios hominum etc. Dives, id est terrigena et pauper, id est Filius hominis, audite, qui estis simul in unum, id est non separati usque ad messem, quandoquidem non simul eritis, quando separabuntur zizania a tritico (Mt. 13), oves ab hedis (Mt. 25). Audiant ergo nunc, simul in unum, id est non separatim, et pascantur simul agni et hedi donec veniat, qui segreget alios ad sinistram, alios ad dextram (ibid.).C
C ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 48,4 
III
prol.|
marg.| Os meum. [CASSIODORUS. AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] Commendat dicenda, quasi2 : Ideo audite, quia os meum loquetur sapientiam, id est Christum. Sapientia ad divinas res pertinet. Et ne putes eum solo ore, et non ex corde loqui, addit, et meditatio cordis mei loquetur prudentiam, scilicet de moribus, quod est in futuro providere. Prudentia enim ad instruendos mores pertinet. In his duobus omnis sermo divinus indicatur, nec hoc a me, sedD
D ¶Codd. : PL191
2 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 48,5 
IV
prol.|
marg.| Inclinabo aurem meam in parabolam [HIERONYMUS. ALCUINUS. HIERONYMUS. AUGUSTINUS. HIERONYMUS. AUGUSTINUS.] id est humiliabo {191.466C} me veritati intus loquenti, que docet me loqui per parabolas, ne omnibus pateat. Vel inclinabo aurem meam in parabolam, id est humiliabo me veritati, que per parabolas et enigmata me docet. Videmus enim nunc per speculum in enigmate (1Cor. 13). Quidquid enim modo videmus per enigma est. Et aperiam in psalterio, id est factis ostendam propositionem meam, id est quid mihi pre omnibus propono, id est eternam beatitudinem. Et est sensus, Factis ostendam quod dico.E
E ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 48,6 
V
prol.|
marg.| Cur timebo? [CASSIODORUS. ALCUINUS. AUGUSTINUS.] Secunda pars, ubi incipit narrare que supra promisit, dicens {191.466D} quod Christus non redimet impios. Hic Propheta in sua persona generalem agens causam, querit causam damnationis et timoris malorum, que est iniquitas. Et hoc est, cur timebo in die mala, id est in die iudicii? que dicitur dies, quia tunc omnia aperta erunt; et mala, quantum ad iniustos, qui tunc damnabuntur. Ecce cur timebo, quia, iniquitas etc. id est pro iniquitate timebo, quam vitare possum. Mors quam timent homines, separatio est anime a carne. Mors autem vera quam non timent, separatio est anime a Deo. Utraque vero diaboli persuasione propinata est homini. {191.467A} quasi3 : Non est quod timeam, id est quod timere me oporteat, si volo, cum iniquitatem, que est causa timoris, vitare in mea sit potestate: pro qua tantum timebitur in die novissima, que erit damnatis mala, non iustis. Iuste ergo punietur quicumque non vitat, cum possit; et hoc est, ideo timebo quia iniquitas calcanei mei circumdabit me. Alludit verbis que in Genesi Dominus serpenti dixit: Inimicitias ponam inter te et mulierem: ipsa conteret caput tuum, et tu insidiaberis calcaneo eius (Gn. 3). In singulis nostrum est hec mulier, et vir eius. Eva enim caro nostra est, que seducit virum, id est rationem, per quam carnem labitur homo, qui lapsus per calcaneum hic significatur, quem observat diabolus, ut deiiciat. Vel per calcaneum, {191.467B} finis vite intelligitur, cui diabolus maxime insidiatur; per caput serpentis initium diabolice suggestionis. Hinc dicitur: Illa observabit caput tuum, o serpens [ (86)] [AUGUSTINUS.] id est initium suggestionis, ne veniat delectatio. Et tu eius calcaneum observabis, id est lapsum carnis, vel finem vite, ut insidieris. Et hoc est, iniquitas calcanei, id est que mihi est ex lapsu carnis, quem observat diabolus. Observat enim diabolus quando labaris, ut deiiciat te; tu observa caput eius, id est initium suggestionis. Vel iniquitas calcanei mei, que mihi erit in fine, circumdabit me, id est opprimet me, et faciet me timere.F
F ¶Codd. : PL191
3 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 48,7 
VI
prol.|
marg.| {191.467C} Qui confidunt. [AUGUSTINUS. ALCUINUS. CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] Hi sunt quos circumdabit iniquitas calcanei, scilicet, qui confidunt in virtute corporis vel animi, in divitiis vel amicis, in quibus summa omnium terrenorum concluditur. quasi4 : Timor est de iniquitate; iniquitas vero de terrenis, in quibus adeo stulti sunt, quia alii sunt. Qui confidunt in virtute sua, id est presumunt in virtute sua corporali, vel ingenii, et alii, quia gloriantur in multitudine divitiarum suarum, id est qui gloriantur in divitiis multis, unde superbiunt. Unde enim inflatur homo magis, quam de divitiis? Et nota quia post intrinseca que nomine virtutis significatur, ponit exteriora que intelligit per divitias. Et alii sunt qui {191.467D} confidunt in amicis, hoc subintelligendum est; sed frustra, quiaG
G ¶Codd. : PL191
4 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 48,8 
VII
prol.|
marg.| Frater [AUGUSTINUS. AUGUSTINUS. ALCUINUS. CASSIODORUS. HIERONYMUS. AUGUSTINUS.] ad litteram, non redimit eum. Et vere non, quia, an redimet eum homo purus? quasi5 : Non, quia non dabit frater, vel alius homo, deo placationem suam, id est unde Deus placetur.
5 quasi] + dicat PL
marg.| Vel ita ab illo loco, qui confidunt. quasi6 : Ideo timendum est iniquitate circumdato, quod per partes iniquitatis exponit, scilicet quem circumdet iniquitas, cum ait, qui confidunt et gloriantur etc. quia eos scilicet {191.468A} Qui confidunt in virtute sua, et in multitudine divitiarum suarum gloriantur, hoc non mutatur. Frater, id est Christus, sub admiratione pronuntiandum, qui est primogenitus in multis fratribus (Rm. 6), et qui post resurrectionem dixit: Vade, et dic fratribus meis (Io. 21). Ille, inquam, tantus frater, non redimit: et si ille frater, id est Christus non redimit, redimet homo, qui sauciavit? quasi7 : nullus homo redempturus est. Qui ergo in hoc fratre confidit, non timebit in die mala, ut alii. Ideo non redimet homo, quia non dabit homo Deo placationem suam, id est unde placetur.H
H ¶Codd. : PL191
6 quasi] + dicat PL
7 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 48,9 
VIII
prol.|
Numérotation du verset Ps. 48,10 
prol.|
marg.| {191.468B} Et non dabit pretium redemptionis anime sue [CASSIODORUS. AUGUSTINUS. HIERONYMUS. ALCUINUS.] id est unde redimatur anima hominis, quia nulla oblatio potest compensari pretio Christi. Vel ideo, frater, id est Christus, non redimet talem, quia iste talis, qui confidit in virtute, vel divitiis, vel amicis, non dabit Deo placationem suam, id est qua flectat Deum pro peccatis; et non dabit Deo, pretium redemptionis anime sue, id est eleemosynas, quibus redimat animam; et ideo hic talis laborabit in eternum. Labor non finietur, vita finietur. Vivet tamen adhuc in finem, id est post finem vite; vivet secundum animam, quia non peribit anima cum corpore, sed dolori reservabitur, usquequo accepto corpore utrumque crucietur. Ideo laborabit, quiaI
I ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 48,11 
IX
prol.|
marg.| Non videbit interitum [AUGUSTINUS. ALCUINUS.] id est non intelliget quod sit verus interitus. Et hoc, cum viderit sapientes morientes, id est quia vident eque mori bonos et malos. Dicit enim: Si sapiens qui pie coluit Deum mortuus est, et non potest evadere, cur sequerer eum? Faciam mihi bene dum vivo, et ita nescit iste, quid sit verus interitus, qui ei eminet eternus, tamen sapiens transit ad vitam, sed insipiens, id est qui sibi non prospicit in futuro; et stultus, scilicet qui nescit in quo malo nunc sit. Vel insipiens, qui non attendit mala presentia vel {191.468D} futura, et stultus, qui, si attendit, non cavet, simul peribunt.J
J ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 48,X 
prol.|
Numérotation du verset Ps. 48,12 
prol.|
marg.| Et relinquent divitias [ALCUINUS. AUGUSTINUS. GLOSSA INTERLINEARIS. AUGUSTINUS.] propter quas fecerunt mala. Divitias dico, suas, que non sunt secundum Deum, alienis: et si filiis relinquant, alienis tamen, quia alieni sunt, qui nihil prosunt; et sepulcra eorum sunt domus illorum, qui palatia edificaverunt in eternum huius seculi. quasi8 : In sepulcris manent, non in palatiis que extruxerunt.
8 quasi] + dicat PL
marg.| Vel ita: et sepulcra eorum, secundum opinionem suam, sunt domus illorum in {191.469A} eternum, sunt, id est putant quod sepulcra eorum que construunt quasi domos eternas ad memoriam, semper sint domus sibi quamvis in inferno magis maneant.K
K ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 48,XI 
prol.|
marg.| Tabernacula etiam eorum [AUGUSTINUS. GLOSSA INTERLINEARIS. AUGUSTINUS.] in quibus ad tempus sunt, id est domos quas hereticis relinquunt, putant esse duraturas in progenie filiorum et progenie nepotum. Et deinceps, et vocaverunt nomina sua, id est hoc querunt, ut invocentur nomina eorum a domibus illorum: quod tamen, non est magnum, quia hec invocatio tantum fuit, in terris suis, id est in provinciis suis, non {191.469B} apud exteros fama eorum pervenit.
marg.| Vel ita secundum aliam litteram, scilicet, invocabant nomen eorum in terris ipsorum. Hec faciunt heredes, qui ad sepulcra mortuorum inebriant se in memoriam eorum, sed nec gutta pervenit ad linguam in inferno ardentis. Ventri itaque suo serviunt, non spiritibus defunctorum; ad spiritus enim defunctorum nihil pervenit, nisi quod fecerunt dum viverent. Et tam in hoc quam in ceteris,L
L ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 48,13 
XII
prol.|
marg.| Homo non intellexit [AUGUSTINUS. ALCUINUS. AUGUSTINUS. ALCUINUS. GLOSSA INTERLINEARIS.] id est non intelligibiliter egit, dum sepulcra quasi eterna extruit, et nomina sua facit invocari, {191.469C} cum potius eterna deberet querere, cum tamen in honore esset, id est ad imaginem Dei factus, non quidem viribus, sed rationis intellectu.
marg.| Vel ita: quasi9 : Ita studet homo vanis, et inde non est accusandus Deus, sed homo, quia, homo cum esset in honore, id est ad imaginem Dei factus, non intellexit suam dignitatem, scilicet quod intellectu preest homo iumentis, non viribus. quasi10 : Non intelligibiliter egit, sed comparatus est amissa ratione iumentis insipientibus, id est non in alia re, sed in insipientia. Et merito et, id est quia similis factus est illis vitio suo, non natura; illis, id est iumentis.M
M ¶Codd. : PL191
9 quasi] + dicat PL
10 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 48,14 
XIII
prol.|
marg.| Hec via. [CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] Hic iam omnia dicta in unum colligit. Hec via, quasi11 : Ita agunt illi. Et hec via, id est vita, que dicitur via, quia ducit ad mortem. Via dico, illorum, non Dei, est scandalum, id est stimulus et dolor, non securitas, quia de suis actibus torquentur ipsis, id est malis. Non ita sit tibi ut tales putes esset beatos. Vita malorum scandalum est. Unde Habacuc: Pro iniquitate vidi tentoria Ethiopie; turbabuntur pelles terre Madian (Habac. 3) [ (87)] . Ethiopes nigri demones sunt, animos seductorum nigredine peccatorum et vitiorum caligine offuscantes. Unde: {191.470A} Dedisti eum escam populis Ethiopum (Ps. 73). Horum tentoria et tabernacula sunt mali, qui de divitiis vel honoribus laborant, sicut boni eterna querentes sunt templum Spiritus sancti (1Cor. 3). Idem etiam sunt pelles terre, quia terram amant, non celum; non dant terrena pro eternis, sicut Iob ait: Pellem propelle, et omnia que habet homo, dabit pro anima sua (Iob 2). Pellem propelle, et omnia que habet homo, scilicet terrenitatis et mortalitatis pellem deformem pro pelle gloriosa. Vidi ergo quod turbabuntur tentoria Ethiopie, scilicet pelles terre, et hoc pro iniquitate sua. Per quid turbabuntur? [HIERONYMUS. ALCUINUS. AUGUSTINUS.] Madian, id est ex iudicio cuius metu et nunc et in futuro cruciabuntur. Et postea in ore suo complacebunt aliis, id est {191.470B} alios secum perdunt; vel in ore suo, ubi simulatio est, complacebunt, quia sua mala palliant. Et ideo illis placent, non in corde, sed in ore. Vel benedicent, alia littera quasi12 : Cum tales sunt ut non querant nisi bona temporalia, fiunt etiam hypocrite, et labiis benedicent Deum, non corde, Audientes enim de eterna vita, de contemptu mundi non curant, sed ne erubescant vel corripiantur, ore benedicunt Deum, et peiores sunt apertis malis, et fiunt posteriora prioribus deteriora. Vel benedicunt Deum, implendo desideria. Hic est mos peccantium. Cum enim vota implent, Deo gratias agunt, sed in ore suo hoc faciunt, iuxta illud: Populus hic, labiis me onorat, cor autem eorum longe est a me (Mt. 15).N
N ¶Codd. : PL191
11 quasi] + dicat PL
12 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 48,15 
XIV
prol.|
marg.| {470C} Sicut oves. [CASSIODORUS. AUGUSTINUS.GLOSSA INTERLINEARIS. AUGUSTINUS. ALCUINUS. CASSIODORUS. ALCUINUS.] Tertia pars, ubi dicit que iustis et impiis reddenda sint. quasi13 : Illi ita se iactant, sed positi sunt illi, qui sola presentia attendunt, iam in inferno mente, ut iusti mente in celo faciunt. Ipsi dico existentes, sicut oves, scilicet ignavi, et mors, id est diabolus, pastor est eis; alia littera, ut Christus vita, ita diabolus est mors, qui pastor est illis, ut ovibus quas trahit ad pascua mortis.
13 quasi] + dicat PL
marg.| Vel ita se iactant, sed mihi iam constat quod positi sunt, id est quod ponentur, post hanc vitam, in inferno sicut oves: oves enim amissa lana {191.470D} manent, sic in istis, sine consumptione substantie, pena invenit quod cruciet. Et mors depascet eos. Hoc dicitur a simili iumentorum, que non radicitus vellunt herbas, sed summitates carpunt, unde iterum herbe nascuntur ad pastum, sic et illi morte depasti reviviscunt, quia non deficiunt. Vel depascet eos, id est de pascua ad pascuam, id est de pena ad penam ducet.O
O ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 48,XV 
prol.|
marg.| Et iusti dominabuntur eorum. [CASSIODORUS. HIERONYMUS. AUGUSTINUS. CASSIODORUS. AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] id est preeminebunt {191.471A} eis et iudicabunt eos in matutino, id est in resurrectione, quando omnia erunt aperta, quia modo est nox, dum non apparent merita iustorum, et quasi felicitas nominatur impiorum; et auxilium eorum, quod hic habebant in gloria seculi, quod erat a gloria eorum, id est a virtute sua, pecunia, amicis, veterascent a simili panni, in inferno. Vel auxilium eorum veterascet in inferno: et hoc, a gloria eorum, id est iuxta quantitatem glorie eorum; quia quantum aliquis malus visus est habere gloriam inter homines, tantum in inferno corruptionem patietur.
marg.| Vel ita distingue, secundum aliam litteram, auxilium eorum veterascet in inferno, hic distingue: a gloria eorum, vel sua expulsi sunt, hec est alia littera. Ipsa ita, sed ego non. Et {191.471B} hoc est,P
P ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 48,16 
XVI
prol.|
marg.| Verumtamen Deus redimet animam meam. [CASSIODORUS.] Ut terror predictorum prosternit malos, ita spes redemptionis relevat bonos. Redimet dico, de manu inferi, id est potestate diaboli, qui ante adventum Christi animas tenebat, cum acceperit me, id est carnem ex me.Q
Q ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 48,17 
XVII
prol.|
marg.| Ne timueris. [CASSIODORUS. AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] Quarta pars, ubi est admonitio ne timeantur potentes in {191.471C} seculo, qui omnia cum luce relinquunt. Cur enim hec peccatoribus sunt permissa, communis querela est. quasi14 : Quia sic peribunt mali, et Deus redimet suos. Ergo ne timueris esse bonus, cum dives factus fuerit homo, in quo videris frustra tibi laborasse, qui iustus es, et tamen pauper. Non est magnum quod dives est; hoc enim abiecti habent: Postea subiungit quod maius est, dicens: Et cum multiplicata fuerit gloria que est in honoribus seculi. Gloria dico, non tantum eius, sed et domus eius, quia non solus ipse, sed etiam omnes qui ad eum pertinent, honorantur; et hoc etiam dicit pro nihilo esse ducendum. Ideo ne timueris,R
R ¶Codd. : PL191
14 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 48,18 
XVIII
prol.|
marg.| {191.471D} Quoniam cum interierit, non sumet omnia [AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] hic possessa; neque descendet gloria eius ad inferos cum eo, quia in abyssum cadet, ideo ait, descendet. Et ideo descendetS
S ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 48,19 
XIX
prol.|
marg.| Quia anima eius [CASSIODORUS. AUGUSTINUS. CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] sensualis, non ratio benedicetur, id est exaltabitur; in vita ipsius, quia, quamdiu vixit, sibi benefecit: in morte torquebitur anima. Vel benedicetur, non utique de bono actu, sed de deliciis. Benedicetur enim favore luxuriantium, qui inter epulas pastoribus bene optant. Ideo etiam descendet, quia confitebitur tibi id est laudabit te, o Deus, cum benefeceris ei, id est solummodo in prosperis: blasphemat {191.472A} in adversis; despecta vero confessio est, quam prosperitas facit; sed illa est magni meriti, quam non tollit vis doloris. Nec sufficit ei propria iniquitas, imo etiamT
T ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 48,20 
XX
prol.|
marg.| Introibit usque in progenies patrum suorum [AUGUSTINUS. HIERONYMUS.] id est imitabitur antiquos patres iniquos, et ideo non videbit lumen. Qui enim patres pessimos imitantur, eorum societate damnandi sunt. Non videbit dico usque in eternum, quia etiam hic in tenebris interioribus est, et postea exteriores patietur (Mt. 22). Sed quare hoc? quia,U
U ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 48,21 
XXI
prol.|
marg.| Homo cum in honore esset non intellexit. [AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] quasi15 : Non est inde accusandus Deus, sed homo. Et ideo comparatus est iumentis insipientibus, et similis factus est illis. Iterat hic deformitatem hominis, ut malus a malo quiescat.V
V ¶Codd. : PL191
15 quasi] + dicat PL


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Petrus Lombardus, Magna Glossatura (Ps. Psalmus 48), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 21/11/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=magna&numLivre=26&chapitre=26_48)
Signaler un complément d'information

Notes :