Glossa magna

Psalmus 53

Numérotation du verset Ps. 53,1 

¶ In finem
¶Codd. : (Ps. 53) D30 Rusch Ps-G, def. ΩF
in carminibus vel hymnis
intellectus
David
Numérotation du verset Ps. 53,2 

cum venissent Ziphei
ad Saul et dixissent nonne David absconditus est apud nos1.
1 in c pro c. D30 | vel hymnis] om. Ps-G D30 | ad Saul - et dixissent] inv. Ps-G D30 | nos] + vox supplicantis D30
Numérotation du verset Ps. 53,3 I

Deus in nomine tuo
salvum me fac ¦ et in virtute tua
iudica me.
Numérotation du verset Ps. 53,4 II

Deus exaudi orationem meam ¦
auribus percipe
verba oris mei.
Numérotation du verset Ps. 53,5 III

Quoniam
alieni
insurrexerunt adversum2 me et fortes
2 adversum D30 Rusch Ps-G ] adversus F I M* Q* ΦRGV
quesierunt animam meam ¦ et non3 proposuerunt Deum4*
3 et non C ( ET sub ) I V D D30* (eras.) Ω Ed1530 Clementina cum Ps-H] non Cor2 (hebr. et anti. non habent ET ) D30² Ps-G |
4 Deum D30 Ps-G ] te Rusch |
ante conspectum suum.5
5 suum] + diapsalma Ps-G
Numérotation du verset Ps. 53,6 IV

Ecce
enim Deus adiuvat me ¦
et6 Dominus
6 et V D* D30² ΨB² Ω Rusch Ed1530 Clementina Rusch cum Ps-R] om. D30* Cor2 Ps-G
susceptor est7 anime mee.
7 est V D D30 Ω Rusch Ed1530 Clementina cum Ps-R ] om. Cor2 ( secundum hebr. et anti. et Hieron. non incidit ibi verbum EST ) Ps-G
Numérotation du verset Ps. 53,7 V

Averte8
8 Averte plerique codd. et edd. D30 Rusch cum Ps-R ] Avertet Cor2 ( hebr. et anti. et Hieron. hab. in tertia persona ) Ps-G ( F² M Q² W ΦRGV), avertit C I Ps-γ Ps-δ, Reddet Cor2 ( Hieron. et hebr. )
mala
inimicis9 meis ¦ et in10* veritate tua
9 inimicis] ab praem. V |
10 et V Ω Clementina cum Ps-R ] om. Cor2 (non est premittenda et coniunctio secundum grecum et hebr. et anti et Hieron.) D30 Rusch |
disperde11 illos.
11 disperde] disperdes R F cum Ps-α
Numérotation du verset Ps. 53,8 VI

Voluntarie
sacrificabo tibi ¦
et12 confitebor nomini tuo Domine
12 et G² V D D30 (in ras. ut vid.) ΨB² Ω Rusch Clementina cum Ps-R ] om. Cor2 (hebr. et anti. et Hieron. non interponunt ET neque grecus) Ps-G
quoniam bonum est13.
13 est plerique codd. et edd. D30 Rusch cum Ps-R] om. Ps-G (R C I) Ps-δ
Numérotation du verset Ps. 53,9 VII

Quoniam
ex omni tribulatione
eripuisti me ¦ et super inimicos meos
despexit oculus meus.

Psalmus 53

Numérotation du verset Ps. 53,1 
prol.|
Numérotation du verset Ps. 53,2 
prol.|
prol.| {191.503B} Deus in nomine tuo. Titulus: In finem in carminibus vel hymnis intellectus. David, cum venissent Ziphei ad Saul, et nuntiassent Saul: Nonne David absconditus est apud nos? In libro Regum legitur quod David fugiens a facie Saul, venit in desertum Ziph, et ibi latuit. Tunc Ziphei venerunt ad Saul dicentes: Ecce David latitat apud nos, descende, ut tradamus eum in manus tuas, et descendit Saul. Quod cum nuntiatum esset David, recessit inde et fugit ad tutissima loca Engaddi, ubi latens in spelunca evasit, et ita non profuit Zipheis sua proditio, et David non nocuit. Ibi enim datus est Saul in manu David in spelunca; ad quam cum divertisset Saul causa purgandi ventrem, David precidit oram chlamidis eius, ostendens se nolle occidere eum cum {191.503C} posset (1Rg. XXIII, 24). De hac historia sumitur titulus, de qua tamen non agit psalmus, imo de significato eius. Ziphei enim interpretantur florentes, et significant illos, qui hic florent in presenti, et quasi virent copia temporalium, quorum gloria est ut fios feni (Is. XLI) [AUGUSTINUS. CASSIODORUS. AUGUSTINUS. CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] quod hodie floret et cras in clibanum mittitur. Inter hos latet David, id est sancti mortui mundo, quorum vita abscondita est cum Christo in Deo (Col. 3). Hos produnt Ziphei Saul cum ad regnum mortis trahere moliuntur. Horum flos, atque pax, non est amanda, quia transit ut fenum, quod David in illo facto intellexit. Et hoc est, hic ostenditur intellectus David prophete, vel alicuius viri spiritualis, qui intelligit florem malorum {191.503D} transiturum, quia vir insipiens non cognoscit, scilicet quomodo interit flos seculi. Intellectus dico, quem habuit de hoc quod fuit, cum venissent Ziphei ad Saul. Ad litteram, Ziphei ad Saul venerunt, quibus non profuit sua proditio, et David non nocuit. Ibi enim, ut iam diximus, datus est Saul in manum David in speluncam. Hi sunt per quos figurantur florentes in mundo, de quibus hic agitur. Et nuntiassent Saul: Nonne David absconditus est apud nos? Modo latet David, id est hi, quorum vita abscondita est cum Christo, inter florentes huius seculi, inter quos sunt viles et abiecti, quos produnt Saul, dum laborant eos trahere ad regnum mortis. Et iste intellectus est in carminibus vel hymnis, id est in laudibus, quia hoc intelligens, scit etiam quod {191.504A} in adversis laudandus est Deus et hoc scit ille qui dirigit aciem mentis in finem, id est in novissima, non presentia.
marg.| Intentio. Monet etiam in adversis laudare Deum.
marg.| Modus : Bipartitus est psalmus. {191.504B} Primo sunt verba Ecclesie orantis, et latentis inter Zipheos, cuius bonum intus est, et merces occulta. Secundo dicit quid sibi et Zipheis faciat Deus. Unde laudes solvit, ibi ecce enim. Orans ergo Ecclesia inter Zipheos latens, ait: OA
A ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 53,3 
I
prol.|
marg.| Deus salvum me fac [CASSIODORUS. HIERONYMUS. AUGUSTINUS.] in mundo. Et hoc, in nomine tuo, quod mundo predicatum est: Quasi alii aliis petunt liberari, ego, in nomine tuo, in illo scilicet nomine humilitatis, quod est salvatio. Hic salva me, id est imple in me rem nominis tui et post non timebo iudicari in virtute. Unde sequitur: Et in virtute tua, id est in futuro iudicio, ubi virtus tua apparebit, iudica me, id est secerne {191.504C} me a Zipheis, ut arescente feno eorum et flore decidente, flos meus qui est in atriis domus Domini, in eternum permaneat.B
B ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 53,4 
II
prol.|
marg.| Deus, exaudi. [CASSIODORUS. AUGUSTINUS. CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] Item. Deus nomen potentie repetit, ne tardet auxilium Et, o Deus, exaudi orationem meam, quia non peto florem Zipheorum a te, et auribus percipe, id est menti reconde verba oris mei, quia et verbis cor indicatur. Ea ergo percipe tu; Ziphei etsi audiunt, non ea intelligunt, qui non nisi temporalia cognoverunt.C
C ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 53,5 
III
prol.|
marg.| Quoniam alieni. [CASSIODORUS. AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] Hec est causa orationis, et loquitur Ecclesia. quasi1 : Ideo oro, quoniam alieni, id est mali, insurrexerunt adversum me et fortes, id est persecutores, quesierunt animam meam, et non proposuerunt Deum ante conspectum suum, quia putant Deum nescire quod agunt, qui nihil nisi seculum conspiciunt, quomodo sit nummus super nummum, quomodo augeantur greges et opes. Vel in sua persona loquitur David. quasi2 : Ideo oro, quoniam alieni, id est Ziphei insurrexerint adversum me. Sed non videtur quod Ziphei alieni essent a David, qui erant de eadem tribu (Iosue 15). Ziph namque viculus erat, qui pertinebat {191.505A} ad tribum Iude. Unde, id est de qua tribu erat David, sed alieni erant flore malitie, qui prodiderunt eum, non tribu vel loco. Et fortes, id est Saul et ministri. Quesierunt animam meam, et non proposuerunt Deum ante conspectum suum. Hoc non mutatur.D
D ¶Codd. : PL191
1 quasi] + dicat PL
2 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 53,6 
IV
prol.|
marg.| Ecce enim Deus. [CASSIODORUS. GLOSSA INTERLINEARIS. AUGUSTINUS. CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] Secunda pars, ubi dicit quid sibi et Zipheis faciat Deus. Unde solvit laudes. quasi3 : Non proposuerunt Deum ante oculos, quod per hoc pater, quia ecce Deus adiuvat me intus ubi nemo videt, ubi est gloria nostra non in flore extra. Quod tamen ipsi nesciunt inter quos lateo, sed hoc quod me adiuvat {191.505B} viderent, si Deum ante oculos ponerent. Adiuvat ergo me laborantem ferre que ingerunt. Adiuvet ita et, id est quia Dominus susceptor est anime mee, et si corpus deserit.
3 quasi] + dicat PL
marg.| Vel ita, quod avertit, mala inimicis meis, disperdetque in veritate sua eos qui florent in felicitate seculi. Et hoc dicit loquens ad Deum.E
E ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 53,7 
V
prol.|
marg.| Averte. [GLOSSA INTERLINEARIS. AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] Et predicit, non optat. Et hoc est: Deus, averte, id est avertes, mala inimicis meis, id est a me vertes in illos, et in veritate tua disperde illos. quasi4 : Florent ad tempus, pereant in eternum, id est florent falsis bonis, sed pereunt veris penis, et est prophetia, non optatio. {191.505C} Vel secundum aliam litteram, que est, et in virtute tua disperde illos, quos in tua infirmitate tolerasti. Vel pro convertendis precatur, et hec est hostia quam pro sua liberatione Deo solvit, dicens: O Domine, averte mala ad inimicis meis, et disperde illos, a priori intentione ponendos. In veritate tua, id est ut ad veritatem tuam veniant. Et indeF
F ¶Codd. : PL191
4 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 53,8 
VI
prol.|
marg.| {191.506A} Sacrificabo tibi [AUGUSTINUS.] sacrificium laudis, non pecora, et voluntarie, quia gratis amo quod laudo, quia propter se laudo, non propter aliud quod ab eo velim. Qui propter aliud laudat, ex necessitate laudat; si illud haberet, non laudaret. Mihi autem et que dedit, propter dantem placent; et confitebor nomini tuo, Domine, id est laudabo, quoniam bonum est, nil melius illo nomine invenio. Hoc est gratis confiteri, scilicet confiteri ideo, quoniam bonum est, non quia dat temporalia. Ideo confitebor bono nomini tuo.G
G ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 53,9 
VII
prol.|
marg.| Quoniam ex omni tribulatione eripuisti me. [AUGUSTINUS.] {191.506B} In hoc probavit bonum nomen, si aliter sciret, tribulatio ei necessario non fuisset, et super inimicos meos florentes oculus meus sursum tendens, despexit mente rapta ad Deum, videt quod omnis flos est ut fenumH
H ¶Codd. : PL191


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Petrus Lombardus, Magna Glossatura (Ps. Psalmus 53 ), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 07/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=magna&numLivre=26&chapitre=26_53)
Signaler un complément d'information

Notes :