Glossa magna

Psalmus 140

Numérotation du verset Ps. 140,1 

¶Psalmus David1.
¶Codd. : (Ps. 140) D30 T79 ΩΧ Rusch Ps-G
1David] + Vox Ecclesie contra hereticos D30
Numérotation du verset Ps. 140,I 

Domine clamavi
ad te
exaudi me ¦ intende voci mee
cum2
2 cum D30 ΩΧ Rusch Weber ] dum T79 (hapax)
clamavero ad te.
Numérotation du verset Ps. 140,2 II

Dirigatur oratio mea
sicut incensum
in conspectu tuo ¦ elevatio manuum mearum
sacrificium vespertinum.
Numérotation du verset Ps. 140,3 III

Pone Domine custodiam ori meo ¦
et ostium circumstantie
labiis meis.
Numérotation du verset Ps. 140,4 IV

Non declines cor meum in verba malitie ¦
ad excusandas excusationes in peccatis.
Numérotation du verset Ps. 140,V 

Cum hominibus operantibus iniquitatem ¦
et non communicabo
cum electis eorum.
Numérotation du verset Ps. 140,5 VI

Corripiet me iustus
in misericordia et increpabit me ¦
oleum autem peccatoris
non impinguet
caput meum.
Numérotation du verset Ps. 140,VII 

Quoniam adhuc
et oratio mea
in beneplacitis eorum ¦
Numérotation du verset Ps. 140,6 

absorpti sunt3
3 absorpti Rusch ] absorti T79 ΩΧ Ps-G
iuncti petre
iudices eorum.
Numérotation du verset Ps. 140,VIII 

Audient
verba mea quoniam potuerunt ¦
Numérotation du verset Ps. 140,7 

sicut crassitudo
terre erupta4 est
4 erupta D30 Cor2 Rusch Ps-G ] erumpta ΩΧ, erecta ΩS, eructa T79
super terram.
Numérotation du verset Ps. 140,IX 

Dissipata sunt ossa nostra
secus
infernum†
Numérotation du verset Ps. 140,8 

quia ad te Domine Domine5 oculi mei6 ¦
5 Domine² ΩΧ] om. Ψ Ps- γ |
6 mei ΩΧ Rusch Weber ] nostri ΩS |
in te speravi non auferas
animam meam.
Numérotation du verset Ps. 140,9 X

Custodi me
a laqueo7
7 laqueo Ps-R Ps-G ] + hoc Clm343* (theta.) Ps-Med
quem statuerunt mihi ¦
et a8 scandalis
8 a] ab ΩΧ
operantium iniquitatem.
Numérotation du verset Ps. 140,10 XI

Cadent
in retiaculo9*
9 retiaculo ΩM ΩJ ΩS ΩΧ Ps-G Ps-R ] retiaculum Ps-G (G² ΨB*) D30 T79 Rusch , retiacula G* cum hebr.
eius
peccatores ¦ singulariter sum ego donec transeam.

Psalmus 140

Numérotation du verset Ps. 140,1 
prol.|
marg.| {191.1233C} Domine, clamavi. Titulus. Psalmus David. [AUGUSTINUS.] {191.1233D} Psalmus iste subobscurus est. Sunt enim in Scripturis sanctis profunda mysteria, que ad hoc absconduntur, ne vilescant; ad hoc queruntur, ut exerceant; ad hoc aperiuntur, ut pascant. Scriptura enim sacra si nusquam aperta esset, non te pasceret; si nusquam occulta, non te exerceret. Hic tamen non alia dicuntur quam in aliis psalmis dicta sunt, sed eadem, licet diverso modo. Ideo eadem, quia oportet sepius commemorari quod cogit mundus oblivisci. Ideo etiam divina multipliciter dicta sunt, ut varietas locutionis, fastidium tolleret veritatis. Illud autem de quo hic et in aliis psalmis tractatur, est caritas; caritas vero et amor est, sed non quilibet. Est enim amor ethereus; est et amor tartareus. Amant enim se invicem mali; sed iste {191.1234C} amor tartareus est. Alia est caritas Christianorum qua Deum propter se, et proximos propter Deum {191.1234D} diligunt, quam Paulus definit dicensa : « Finis precepti est caritas, de corde puro et conscientia bona, et fide non ficta ». Alibi vero quasi scientibus loquens dicit: Finis legis est caritas (Rm. 13): et non dicit ibi que caritas, quia alibi dixit. Non enim omnia ubique dici, aut possunt, aut debent. Ideoque ibi non dixit, qualis caritas sed ibi determinavit ubi addidit, de corde puro, et conscientia bona, et fide non ficta. Purum autem cor in caritate habes secundum Deum, quando diligis hominem qualiter et te ipsum debes diligere; quod non est inter malos. Hec autem caritas nos Christo compaginat. Per caritatem namque, quasi unus homo est caput et corpus; proprium vero capitis est loqui pro omnibus membris, sicut lingua nostra {191.1235A} personam omnium membrorum suscipit. Ipsa enim pro omnibus verbo fungitur, dicens pro pede: Calcas me; et pro manu: Vulnerasti me. Ita et Christus, qui est caput pro membris loquitur, cum quibus est unum. Caritas enim unum facit nos cum Christo. Sive ergo caput loquatur sive membra, sive quod dicitur capiti conveniat, sive membris Christus loquitur; sed in voce eius quisque agnoscat suam, tamquam herens in Christi corpore. Aliquando enim dicit quod sibi soli competit, non tamen separat se a verbis nostris; sed a suis propriis ad nostra redit, et a nostris, interdum ad sua propria transit. Christus ergo per totum hunc psalmum loquitur sive in sua, sive in persona membrorum [Cassiodorus].
a 1Tim. 1, 5.
marg.| Intentio: Monet ad Deum clamare. Modus: {191.1235B} Bipartitus est psalmus. Primo sciens Propheta hominem implicari peccatis, orat ut audiatur subdens a quibus maxime vult liberari. Secundo dicit quod a iusto correptus, spernet falsos laudatores, ibi corripiet etc. In persona ergo hominis peccatis circumventi, ait: OA
A ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 140,1 
I
prol.|
marg.| Domine, clamavi [CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] iam diu ad te: quid clamavi? Exaudi me, et item adhuc clamo intende voci mee; quando? Cum clamavero ad te intentione cordis. Nondum enim finitus est clamor, quia nondum finita est tribulatio. Si finita est tribulatio, finitus sit et clamor. Si vero manet usque ad finem seculi, numquam cessit clamor, o Domine,B
B ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 140,2 
II
prol.|
marg.| {191.1235C} Oratio mea [CASSIODORUS.] igne caritatis incensa dirigatur in conspectu tuo sicut incensum, id est sit tibi incensum, id est bonus odor, in cuius figura in veteri lege incensum dicebatur offerri in odorem suavitatis Deo (Ex. 29). Et elevatio manuum mearum [ALCUINUS.] id est operatio mea bona, que fit pro eternis, sit tibi sacrificium vespertinum, id est placeat tibi ut sacrificium quod in veteri lege offerebatur, quod erat acceptabilius (Nm. 28), quia figura erat illius veteri sacrificii, quod in fine mundi in cruce est oblatum. [CASSIODORUS.] In lege namque {191.1235D} sacerdos iugiter et mane et vespere offerebat, scilicet quod in vespere offerebatur dignius erat; vel quia vespera nostra finis est vite, potest sacrificium dici vespertinum penitentia, quia in fine mundamur. Et est elevatio manuum mearum sit tibi sacrificium vespertinum, id est opera mea bona sic tibi sint accepta, ut penitentia que agitur in vesperam, scilicet in fine vite, in quo si perfecte offerimus recte purgamur. Hoc dicit, ut nemo desperet, qui in fine penitet. [AUGUSTINUS.] Vel de Christo potest accipi hoc. Hoc enim de capite omnes intelligunt, qui ad vesperam animam posuit recepturus, non amisit invitus; sed tamen nos ibi figurati sumus. Quod enim illius pependit in ligno, de nobis accepit. Vespertinum ergo sacrificium est passio Christi, oblatio victime {191.1236A} salutaris, quod fecit in resurrectione munus matutinum. Oratio ergo pure directa de corde fideli, tamquam de ara sancta incensum surgit. Et elevatio manuum mearum in cruce expansarum est sacrificium vespertinum, quia tunc animam deposuit. Deinde subdit ex voce corporis: Et oC
C ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 140,3 
III
prol.|
marg.| Domine, pone custodiam ori [CASSIODORUS.] vel cordi meo, ne iniqua cogitet, et pone ostium circumstantie labiis meis, ne stulta promat. [ALCUINUS.] Et dicitur hoc a simili illius qui circumstat ostium, ut non intret vel exeat, cui non licet. Dicit enim Ieremias: Mors intravit per fenestras nostras (Ier. 9). Et Petrus ait: Adversarius noster diabolus tamquam leo {191.1236B} rugiens circuit, querens quem devoret (1Pt. 5). [CASSIODORUS.] Et nota quod et cordi et ori petit apponi custodiam. Duplici enim munimine opus est, ut nec cogitatio iniqua sapiat, nec prava voluntas in fatua verba erumpat.
marg.| Vel ita: Pone custodiam ori meo, ne incongrua verba exeant, et ostium continentie, alia littera, labiis meis, non dixit claustrum continentie, sed ostium. Ostium et clauditur et aperitur: ita et ostium labiorum aperiatur ad confessionem peccati, et claudatur ad excusationem, et ita erit ostium continentie non ruine. Ad quid prodest hoc ostium? ad hoc, utD
D ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 140,4 
IV
prol.|
marg.| {191.1236C} Non declines cor meum, o Deus. Hoc Christus dicit ex persona Ecclesie. [AUGUSTINUS.] Cum enim unum ex membris hoc orat, ipse orat, ut cum alibi dicit in persona membrorum: Saule, Saule, quid me persequeris? (Act. 9) Et item: Esurivi et non dedistis mihi manducare (Mt. 25). Ita et hic, non declines cor meum, id est mee Ecclesie, cor utique cor poris mei, in verba malitie, scilicet ad excusandas excusationes in peccatis, quasi omnia casu agantur.E
E ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 140,4 
V
prol.|
marg.| Cum hominibus operantibus iniquitatem [CASSIODORUS.] id est sicut excusant homines qui operantur iniquitatem. Et est sensus: Ad hoc pone ostium ut non {191.1236D} excusem peccatum meum, quod summum vitium dominatur hominibus, unde tardius penitent. Unde in libro Regum dicitur: Quasi peccatum ariolandi est repugnare, et quasi scelus idololatrie est nolle acquiescere (Reg. 15). Nota quod ait, ad excusandas excusationes in peccatis. [AUGUSTINUS.] Hec est consuetudo imprudentium, ut deprehensi primum per aliqua falsa se excusent, et inde convicti alia querant, tempori, vel necessitati mala imputantes, nequando veritati cedant. Et non communicabo; quasi1 : Non declines cor meum. Et si hoc fuerit, ego non communicabo, vel combinabor cum electis eorum, non Dei, id est non ero socius eorum. Electi eorum sunt, qui se iustificant ceterosque despiciunt, ut Phariseus qui dicebat: Non sum sicut ceteri hominum etc. (Lc. {191.1237A} 18), qui peccata defendunt, quibuscumque modis. Cum talibus non vult iste combinari, id est sociari, ne impediatur ab eis. [CASSIODORUS.] Combinari enim proprie dicuntur, quando duo rei simul uno vinculo ligantur, ut alter alterum impediat, ne sit fuga libera.F
F ¶Codd. : PL191
1 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 140,5 
VI
prol.|
marg.| Corripiet me. [CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] Secunda pars, ubi fidelis iste iam econtra a iusto correctus, spernit falsos laudatores, malis verbo et moribus profuturus, in qua parte etiam custodiri petit; quasi2 : Non communicabo cum illis, ut defendam peccata; sed potius iustus corripiet me, et increpabit me in {191.1237B} misericordia. Non enim odit qui arguit, et eo magis arguit quia non odit. Iustus iste Christus est vel quilibet frater, vel ipse idem secundum interiorem hominem corripit se secundum carnem quasi uxorem. Oleum autem peccatoris, id est falsa laus adulatoris et simulata dilectio, que mentes a rigore veritatis emollit ad noxia, non impinguet, vel impinguabit, caput meum, id est mentem meam; id non crescit caput meum de adulatione falsa, non me delectat oleum peccatoris. Inde est quod et homines cum falsa laude aliquem irriserint, de illo dicunt: Unxi illi caput. Amet ergo fidelis argui a viro iusto in misericordia, et non laudari a peccatore cum irrisione. Habeat secum conscientie oleum, quod {191.1237C} ille prudentes virgines secum portabant (Mt. 25): non querat oleum peccatoris.G
G ¶Codd. : PL191
2 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 140,5 
VII
prol.|
Numérotation du verset Ps. 140,6 
prol.|
marg.| Quoniam adhuc; [REMIGIUS.] quasi3 : Non impinguet caput meum, et ita vere erit, quoniam adhuc futurum est hoc quod dicam, et quid est illud? Ecce, et oratio mea erit in beneplacitis eorum, id est illi peccatores orabunt pro eternis ut ego.
3 quasi] + dicat PL
marg.| [AUGUSTINUS.] Vel ita coniunge: Non communicabo cum malis, corripiet me iustus, quoniam adhuc, exspecta, et oratio mea, erit in beneplacitis eorum. Primis temporibus vituperabantur Christiani, sed adhuc exspecta. Et oratio mea, erit in beneplacitis eorum, id est veniet {191.1237D} tempus, quo placebit eis oratio mea, ut dicant: Dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris (Mt. 6). Et item: Habemus apud Patrem advocatum Iesum (1Io.II). Et oratio mea, id est mei capitis, scilicet oratio quam ipse docuit, vel qua ipse interpellat pro nobis, erit in beneplacitis eorum, id est beneplacebit eis. Et etiam iudices eorum, id est potentes, docti, qui de moribus iudicant, ut Plato, Aristoteles, Pythagoras absorpti sunt iuncti petre, id est comparati Christo crucifixo. Vel absorpti sunt iuxta petram, alia littera. Idem sensus est, id est iuxta Christum, id est comparati Christo, per se videntur aliquid dicere, sed iunge, {191.1238A} id est compara illos Christo, et nihil sunt; mortui iacent; stulta sapientia eorum est [.....] exit enim Christus, et omnes eum colunt. Christus vincit, Christus regnat, Christus imperat, in cuius rei figura serpens Moysis dracones magorum devoravit, quia sapientia Christi stultam fecit sapientiam huius mundi (1Cor. 1). [AUGUSTINUS.] Quid ergo de eis erit? Ecce ipsi tandemH
H ¶Codd. : PL191
Numérotation du verset Ps. 140,6 
VIII
prol.|
Numérotation du verset Ps. 140,7 
prol.|
marg.| Audient verba mea. Quare audient? quoniam ipsa verba potuerunt [AUGUSTINUS.] vel prevaluerunt, id est potentiam habent, et prevaluerunt verba mea verbis eorum. Si enim illi locuti sunt diserte, ego vere. {191.1238B} Aliud est laudare loquacem, aliud commendare veracem. Preterea verba mea predicant, qui pro eis nec mori timent, secundum illud: Ecce ego mitto vos sicut oves in medium luporum (Mt. 10); et: Nolite timere eos qui occidunt corpus etc. (Ibid.); ac si diceret: Nolite timere mortem. Quid ergo mortes illorum fecerunt? Ecce sicut crassitudo terre etc. ; quasi4 : Prosunt verba mea eis; prosunt etiam mortes. Et hoc per simile ostendit, quia sicut crassitudo terre erupta est, vel dirupta est super terram. Unde proventus fertilitatis evenit, licet vilis sit res, itaI
I ¶Codd. : PL191
4 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 140,7 
IX
prol.|
Numérotation du verset Ps. 140,8 
prol.|
marg.| {191.1238C} Ossa nostra, id est corpora testium Christi dissipata sunt [AUGUSTINUS.] id est ex dissipatione ossium nostrorum summa utilitas venit. Et est congrua comparatio. Crassitudo enim terre est quedam contemptibilia, unde terra tamen accipit pinguedinem: sic ex eo quod contempsit mundus, accepit pinguedinem, unde seges Ecclesie feracius pullularet. Hec est mors sanctorum, que contemptibilis est seculo, sed pretiosa agricole, id est Christo, qui novit ibi utilitatem, et uberem succum, unde crevit Ecclesia. Contemptibilia enim mundi elegit Deus, et ea que non sunt, ut ea que sunt evacuentur ex illis (1Cor. 1). Modo iam saginata est terra, exsurgente segete Ecclesie. Vide sane quomodo nobile et precipuum {191.1238D} mundi humiliatum est. Imperator venit Romam, quo festinat? Ad palatium imperatoris, an ad memoriam piscatoris? Utique piscatori hominum supplicat. Secus infernum; 5 quasi6 : Dissipata sunt ossa nostra, et hoc, secus infernum, id est pro velle profundorum, id est pro voluntate eorum qui sunt infernus, id est profundi in vitiis. Vel secus infernum dicit, non in inferno, quia etsi communi forte moriuntur, non tamen descendunt in infernum ut mali, sed vita eterna datur illis.
5 + [GLOSSA INTERLINEARIS] PL
6 quasi] + dicat PL
marg.| Vel ita ab illo loco: Absorpti, ubi agit de contradicentibus Christo et Ecclesie, scilicet de hereticis et schismaticis; quasi7 : Oratio mea placebit eis, quod si qui {191.1239A} sunt qui contradicant absorbentur. Et hoc est quod ait, iudices eorum, scilicet doctores heretici, absorpti sunt a profundo vitiorum, entes iuxta petram, id est iuxta Christum, et non super petram, quia communicant sacramentis, non tamen in Christo sunt. Et ideo merguntur in profundum peccati. Et merito, quia audient verba mea, nec corrigentur: quod mirum est, quoniam ipsa verba, potuerunt, vel prevaluerunt, omnibus aliis verbis. Et ideo magis rei sunt, quia contendunt. Et sicut crassitudo terre erupta est super terram, unde sit morbus in corporibus; sic tabe malitie eorum dissipata sunt ossa nostra, id est corpora martyrum Christi. Crassitudo enim terre quando eructat, erem corrumpit, et tunc lues in hominibus late diffunditur; sic superbia {191.1239B} eorum tabe malitie sue corpora martyrum sauciat, qui sunt ossa et firmamenta fidelium.
7 quasi] + dicat PL
marg.| [ALCUINUS.] Vel ita ab illo loco: Audient, aliis que precedunt non mutatis, quasi adhuc placebit illis oratio mea, et vere quia ipsi verba mea audient aure obedientie, non sicut Adam qui audivit Dominum dicentem: De ligno scientie boni et mali ne comedas (Gn. 2); sed non obedivit. Predestinati autem ad vitam audient aure audiendi verba mea. Quoniam ipsa verba mea potuerunt, id est potentiam habent ut penetrent corda. Et ideo audient ea, et recurrentes ad Adam, eiusque excessum recolentes, dicent: Adam fuit perditio nostra, qui non stetit; stemus nos, ut repatriemus, et dicent: Adam est sicut crassitudo terre erupta est super terram, quia sicut {191.1239C} crassa terra pre abundantiam germinat spinas, ita Adam pre divitiis liberi arbitrii, quasi luxurians terra, lignum vetitum usurpavit: sed sicut agricola eam proscindit, ne ultra luxuriet, ita dissipata sunt ossa nostra a Deo, id est Deus dissipavit interiora nostra, ubi osseos, id est firmos nos esse oportuit, id est infirmos et inconstantes nos fecit Deus. Nos dico 303 proiectos, secus infernum [CASSIODORUS.] id est maledictioni proximos, quia ad te, dicta fragilitate hominis, ad divina remedia confugit. quasi8 : Hec predicta sunt in nobis, sed, o Domine, non auferas, id est non auferri sinas a bonis tuis, animam meam, et si corpus perimitur. [AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] Hoc ideo petit, quia sciebat multos cedere {191.1239D} adversis. Ideo non auferas, quia oculi mei sunt, ad te, Domine, non ad minas persecutorum. Novi enim quid pro me passus sis, quid promiseris, et per hoc secure speravi in te, et ideo non auferas a me a bonis tuis, sed spes mea semper sit in te, et oculi mei semper te intendant. Non enim petit iste contra hoc quod sancti volunt, scilicet de seculo eripi, « et esse cum Christo »b.J
b Cf. « Cupio dissolvi et esse cum Christo » : sententia ex Phil. 1, 23-24 : « Coarctor autem e duobus : desiderium habens dissolvi et esse cum Christo, multo magis melius | permanere autem in carne, necessarium propter vos », ut ref. Augustinus, Ambrosius, Hieronymus et passim ; cf. Sabatier, t. 3, p. 815. [MM2022]
J ¶Codd. : PL191
8 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 140,9 
X
prol.|
marg.| Custodi me [AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] quasi9 : Non auferas animam, sed potius custodi me a laqueo, vel muscipula, quem, vel quam statuerunt mihi mali a deceptione, ubi esca ducit ad laqueum; et a scandalis {191.1240A} operantium iniquitatem, id est a manifestis perturbationibus inquietorum. Per laqueos et scandala totius mundi mala breviter notat. Laquei enim sunt blandi nexus decipere volentium, et carnis desideria. Si per hos diabolus non perficit nititur scandalis, que per inquietos movet.K
K ¶Codd. : PL191
9 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 140,10 
XI
prol.|
marg.| Cadent [CASSIODORUS.] quasi10 : Me custodi, sed peccatores ruentes de vitio in vitium, cadent in retiaculum, vel retiaculo eius iniquitatis. Dicendo, cadent in retiaculum peccatores, aperta verba comparationi ponit. Nam quasi quadam circuitione peccatorum clauduntur, dum de vitio in vitium corruunt, cum istis talibus non vult iste combinari. {191.1240B} Unde addit, singulariter sum, quasi11 : Illi cadent, sed ego singulariter, vel singularis sum, quia cum pessimis non ambulat, neque consensum cum eis habet. Singulariter sum dico, donec, ut viator, transeam viam huius mundi, quam inoffenso gressu transit, quia nulla voluptate capitur.
10 quasi] + dicat PL
11 quasi] + dicat PL
marg.| [AUGUSTINUS.] Vel aliter ab illo loco: Custodi me. Et dicit statuentes laqueum persecutores manifestos, operantes autem iniquitatem, consentientes illis, qui timore persecutionis deficiunt. Et est, ne auferas animam meam, sed potius custodi me a laqueo persecutionis, quem statuerunt mihi. Hoc faciunt persecutores, qui escam vite huius quasi in muscipulam ponunt. Si amat avis hanc escam, cadit in muscipulam, quia timore mortis persecutioni succumbit. {191.1240C} Et custodi me a scandalis operantium iniquitatem, id est a scandalo eorum, qui illis consentiendo labuntur, et ita iniquitatem operantur. Hoc ergo de eis dicitur qui consenserunt illis qui apostataverunt. Ex utrisque vult iste custodiri, id est a terrentibus et a lapsis; ac si diceret: Custodi me a persecutoribus qui terrent, et a lapsis, qui territi sunt, ut nec illos timeam, nec istos imiter. Et non modo alii operantur iniquitatem; sed etiam ipsi primi, scilicet apostoli herentes ori eius defecerunt. Et hoc est: Cadent in retiaculum eius, scilicet iniquitatis, peccatores, id est apostoli, qui usque eo fuerunt peccatores, ut sic amarent vitam istam, ut eam preponerent eterne. Nondum enim eis factum {191.1240D} erat quod in alio psalmo diciturc: « Ego confirmavi columnas eius ».
c Ps. 74, 4.
marg.| Deinde ex persona capitis subditur, singulariter sum etc. Nec mutatur vox propter unitatem capitis et corporis. quasi12 : Quare est hoc, scilicet quod defecerunt? Quia singulariter, vel singularis sum ego, id est quia solus sum in tempore passionis, quia nullus cum ea vel ante eum pro nomine eius passus est, et apostoli defecerunt, et in cruce pendens unum solum latronem comedit. Singularis sum dico, donec transeam de mundo ad Patrem. Tunc confirmabo columnas, quia in resurrectione Christi didicerunt mortem non timere. Singularis ego sum, donec transeam: cum vero transiero, multiplicabor. Hoc est illud idem quod in Evangelio ait: Nisi granum frumenti {191.1241A} cadens in terra mortuum fuerit, ipsum solum manet; si autem mortuum fuerit, multum fructum affert (Io. 12). Et item: Cum exaltatus fuero a terra, omnia traham ad me (ibid.). Ergo solus erat antequam esset mortificatus, et a terra exaltatus. Propterea nondum habebant apostoli tales vires. Accepturi erant vires sequendi, quia non habebant vires precedendi. Nemo enim ante Christum occiditur propter Christum, id est propter confessionem nominis Christi, ne pro nomine Christi moriendo antecederet Christum. Etsi enim multi mortui sunt, martyres sunt. Et licet prophete multi talia passi sunt, non tamen ideo moriebantur, quia prenuntiabant Christum; sed quia peccata hominum dicebant in eos, et eorum iniquitatibus resistebant, {191.1241B} et habentur eorum quidam inter martyres. Nec etiam Ioannes, quo maior non surrexit inter natos mulierum (Mt. 11), pro Christi testimonio occisus est; sed pro Herodis adulterio, quia dicebat: Non licet tibi habere uxorem fratris tui (Mt. 14). Pro lege veritatis vero mortuus est, pro iustitia martyr fuit, non pro nomine Christi. Sic et alii antiqui, proprie tamen martyres dicuntur, qui pro confessione nominis Christi patiuntur.L
L ¶Codd. : PL191
12 quasi] + dicat PL


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Petrus Lombardus, Magna Glossatura (Ps. Psalmus 140), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 07/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=magna&numLivre=26&chapitre=26_140)
Signaler un complément d'information

Notes :