Glossa magna

Psalmus 22

Numérotation du verset Ps. 22,1 

¶Psalmus David1.
¶Codd. : (Ps. 22) D30 ΩX Rusch Ps-G, def. C
1 David] ipsi praem. Clm343, + doctrina novi populi inductionis D30
Numérotation du verset Ps. 22,I 

Dominus
regit2 me ¦
2 regit Ps-G (plerique codd.edd.) D30 Hi ΩP Rusch cum Ps-R ] reget Ps-G (R I Q* ΦRGV) cum Ps-R (H K)
et nihil mihi
deerit ¦
Numérotation du verset Ps. 22,2 

in loco pascue
ibi me
collocavit.
Numérotation du verset Ps. 22,II 

Super aquam refectionis
educavit me ¦
Numérotation du verset Ps. 22,3 

animam meam
convertit3.
3 convertit] convertens Clm343
Numérotation du verset Ps. 22,III 

Deduxit4 me
4 Deduxit] de÷duxit Clm343
super semitas
iustitie ¦
propter nomen suum.
Numérotation du verset Ps. 22,4 IV

Nam etsi
ambulavero5 in medio umbre mortis
5 ambulavero] ambulem Clm343
non timebo mala ¦ quoniam tu mecum es.6
6 ¶<divisio.> mortis... mala ¦] mortis ¦ ... mala ΩX
Numérotation du verset Ps. 22,V 

Virga tua et baculus tuus ¦
ipsa me consolata sunt.
Numérotation du verset Ps. 22,5 VI

Parasti
in conspectu meo7
7 meo Ps-G D30 Hi ΩP cum Ps-R etc.] tuo Rusch (hapax) (< Non hab. > apparatus editionum Psalterii latini , SABATIER, LXX, LLT (2017), cf. Ps. 5, 9 : “Parasti in conspectu tuo”)
mensam ¦
adversus eos
qui tribulant me.
Numérotation du verset Ps. 22,VII 

Impinguasti
in oleo
caput meum ¦
et calix
meus8
8c. meus Ps-G (+VL311) ΩX Ps-η cum hebr. ( כּוֹסִי ), LXX (perpauci cod. : 150 191 277 292 τὸ ποτήριόν μου ) HIERONYMUS, Ep. 106 (hebr. LXX et omnes interpretes)] c. tuus cum Ps-α Ps-β Ps-ε VL408 Basel , HIERONYMUS, Ep. 106 (koinè) = poculum tuum Ps-R (+VL311) Ps-Med (Ed1905 Clm343 ) VL409² cum graec. (156 Sedulius plerique codd. et edd. + VL311 G VL408 G VL409 G : τὸ ποτήριόν σου ), poculum meum L* cum Ps-η* VL409* Greg. Mag. in 1Rg. 1:1.47; 3:2.3; 4:5.1. ¶Nota: Jérôme fonde la leçon meus du Ps-G sur la LXX origénienne et toutes les colonnes des Hexaples unanimes; les éditions de la LXX retiennent la leçon majoritaire lucianique ou antiochienne. La vieille latine préfère poculum à calix, avec le possessif tantôt à première personne chez les auteurs carolingiens, tantôt à la seconde personne. {MM2023}
inebrians quam preclarus9 est.
9 preclarus] preclarum R L* cum Ps-R
Numérotation du verset Ps. 22,6 VIII

Et
misericordia tua
subsequetur10 me ¦ omnibus diebus vite
10 subsequetur Cor2 (alii) L M Q W U G V D ΦP ΨB D30 Hi ΩM Ω S ΩP edd. cum Ps-R (S) Ps-β Ps-γ Ps-η] subsequitur Cor2 (anti. SUBSEQUITUR : mos est anti. sepissime presens ponere pro futuro, require 1Rg. 9:13 hic et infra 43:6) Ps-G , subsequatur Rusch cum Ps-R ( B C P Q U V X a b c d )
mee.
Numérotation du verset Ps. 22,IX 

Et ut inhabitem
in domo Domini ¦
in longitudinem11 dierum.
11 longitudinem Ps-G (R F etc.) D30 ΩX ΩP cum Ps-R ] longitudine Ps-G (I Q² ΦP G ) Rusch cum Ps-α Ps-β Ps-γ Ps-Moz .

Psalmus 22

Numérotation du verset Ps. 22,1 
prol.|
A <Ps-H> Canticum David.B
A ¶Codd. : (Ps. 22) Cbg150 PL191
B ¶Codd. : Cbg150, om. PL
marg.| {191.241C} Dominus regit me . Titulus :   Psalmus David. 1 Sub figura Iudaici populi, de captivitate Babylonica reversi, sub Zorobabel et Iesu sacerdote magno propheta predicit hic reditum fidelis populi de Babylone huius seculi, per Christum ad domum Dei. Psalmus namque iste agit de misericordia Christi, qua fit reductio, enuncians2* decem gratias per quas, velut per mansiones, ad Deum3* homo revertitur. Et est sensus: Psalmus iste attribuitur David, id est Ecclesie, in cuius persona loquitur hic Propheta.
1 Sub] ALCUINUS praem. PL
2 enuncians] enumerans PL
3 Deum] Dominum PL
marg.| Intentione4* monet ut omnes sperent in misericordia Dei5*.
4 Intentione] Intentio PL
5 misericordia Dei] inv. PL
marg.| Modus : Decem sunt partitiones, sicut et decem gratie.
marg.| « Prima gratia est locus pascue, id est sermo divinus, qui saginat meditantes » (Cassiodorus) 6. {191.241D} Alias suis locis exsequemur. Et quia per Christum sacerdotem magnum fit spiritualis reversio « ideo Ecclesia loquitur de ipso Christo » (Augustinus) sic incipiens7*:
6 Cassiodorus] Augustinus PL
7 incipiens] dicens PL
Numérotation du verset Ps. 22,1 
I
prol.|
<Ps-H> Dominus pascit me {al<ias> pastor meus } et nihil mihi deerit, in pascuis herbarum acclinavit me {al<ias>   refecit }C
C ¶Codd. : Cbg150, om. PL
marg.| Dominus id est « Christus » (Augustinus) 8   regit vel pascit me, id est « Christus est pastor meus » (Augustinus) in quo sum tutus et etiam sufficiens. Unde subdit   et nihil mihi deerit in futuro. Hoc ideo, dicit Cassiodorus, « quia spiritualem substantiam credit, {191.242C} sibi a Deo conferendam ». « Christus dico, iam perducens me » (Augustinus) 9   in loco pascue, id est in intelligentiam10* divini sermonis, « incipientis ad fidem11 » (Augustinus) 12 {id est incipientes instruentis ad fidem}13.
8 Augustinus] + Cassiodorus PL
9 Augustinus] om. PL
10 intelligentiam] intelligentia PL
11 ad fidem] a fide Cbg150² (al. m. ?)
12 Augustinus] + ALCUINUS GLOSSA INTERLINEARIS PL
13 id est incipientis... fidem] om. Cbg150* (interl. compl.)
Numérotation du verset Ps. 22,2 
prol.|
marg.| In quo loco pascue certus sum de satietate et   ibi id est in eodem loco   collocavit me nutriendum, non ego me. Sermo enim divinus duo facit quia et incipientes instruit14*, quod notavit dicens perducens15* me   in loco pascue et iam fideles in fide plenius corroborat et nutrit, quod notat cum ait :   ibi me collocavit.
14 inc. instr.] inv. PL
15 perducens] perduce PL
marg.| +marg.| {{<scholion Herberti>. In Augustino sic : In loco pascue ibi me collocavit .   In loco pascue incipientis ad fidem me perducens ibi me nutriendum collocavit.D }}
marg.| +marg.|{{<sententia Herberti>. Christus dico iam perducens me in loco pascue . Cave hic et in sequentibus, ubi hoc ipsum repetitur absque omni scemate, soloecismi vitium. Quod et exponendo subicit, id est in intelligentiam divini sermonis ubi accusativus magis quam ablativus exponitur, tamquam si in textu habereretur ‘in locum pascue’ non   in loco. Sed aliter quidem et grammaticius expositores et qui eos fideliter secuti sunt alii moderni glossatores hoc legunt. E }}
Numérotation du verset Ps. 22,2 
II
prol.|
<Ps-H> Super aquas refectionis enutrivit me, animam meam convertit {al<ias> refecit}.F
F ¶Codd. : Cbg150, om. PL
marg.| Super aquam. [CASSIODORUS] 16 : « Secunda pars ubi notatur secunda gratia » que est aqua refectionis quasi17 dicat instruxit me ad fidem.
16 Cassiodorus Cbg150 PL ] + Glossa interlinearis PL
17 quasi] + dicat PL
marg.| {191.242D} Et post educavit me « paulatim ut pueros » (Cassiodorus). 
marg.| [AUGUSTINUS] Super aquam refectionis, id est  « baptismi quo reficiuntur qui integritatem et vires amiserant ».
marg.| [CASSIODORUS] 18 « Et anima ariditate peccatorum sterilis fecundatur ».
18 Cassiodorus] om. PL
Numérotation du verset Ps. 22,3 
prol.|
marg.| +marg.|{Videtur hic notari sacramentum confirmationis seu impositionis manuum ut <in> epistola <ad> Hebreos 5 super « Non rursus iacientes »}
marg.| [CASSIODORUS] animam 19   meam. « Tertia pars ubi notatur tertia gratia, qua post baptismum anima a20* contracta fit sine ruga, id est de peccatrice fit iusta », per augmentum virtutis et bone operationis; quasi21: Educavit me in baptismo. Et post :   animam meam convertit ut post sit sancta et iusta. Ecce primam gratiam ostendimus esse divini verbi intelligentiam, {191.243A} secundam baptismi regenerationem, tertiam post baptismum sanctificationem.22 Quibusdam tamen videtur ordo harum gratiarum esse conversus. Quia tertia, prima videtur, et prima tertia. Prius enim convertitur homo ad Deum, postea regeneratur, deinde divini verbi intelligentia saginatur. Et secundum hoc, ita legitur littera quasi23 : Perduxit me   in loco 24   * pascue . 25Et prius  educavit me super aquam refectionis, verborum sensus non mutatur sed et26 prius   animam meam aversam in Adam convertit ut pastor ovem.
19 Animam] Et praem. PL
20 a] om. PL
21 quasi] + dicat PL
22 + ALCUINUS
23 littera quasi] quasi dicat PL
24 loco ! Cbg150 ] locum PL
25 + [GLOSSA INTERLINEARIS] PL
26 et] om. PL
Numérotation du verset Ps. 22,3 
III
prol.|
<Ps-H> Deduxit me per semitas iustitie propter nomen suum.G
marg.| Deduxit me. « Quarta pars ubi notatur quarta gratia » (Cassiodorus), scilicet quod super precepta caritatis {191.243B} eum duxit, ut in caritate sit radicatus et perfectus. Quasi27: Educavit et28 convertit, et inde deduxit me super semitas iustitie sue, id est perseverare me fecit in preceptis caritatis.
27 Quasi] + dicat PL
28 et] me PL
marg.| Vel deduxit me super semitas iustitie sue, id est ad hoc scientie me perduxit, ut eius precepta {ideo dicit super semitas}29 tamquam magister doceam.
29 ideo... semitas] om. PL
marg.| Vel semitas iustitie, dicit arctiora mandata et perfectiora consilia, quibus quasi semitis pauci iusti ambulant, sicut semite arctiores sunt quam vie; que tamen iste dicit se custodisse Dei gratia. Unde subdit  : Propter nomen 30 quasi31 :   deduxit me et hoc   propter nomen suum, « non propter meritum meum » (Augustinus). 32 Et si hic videatur meritum, quod non in aliis videatur, sed sola gratia.
30 nomen] + suum PL
31 quasi] + dicat PL
32 + [GLOSSA INTERLINEARIS] PL
Numérotation du verset Ps. 22,4 
IV
prol.|
H <Ps-H> Sed etsi ambulavero in valle mortis, non timebo malum quoniam tu mecum es.I
H ¶Codd. : (v. 4) Cbg150 PL
marg.| [CASSIODORUS] Nam etsi. « Quinta pars ubi notatur quinta gratia que est quod in umbra mortis non timet mala, id est pravas persuasiones hereticorum et schismaticorum ». Quasi33 : Vere deduxit me   nam 34   et si ambulavero in medio umbre mortis, id est si converser35 inter ignaros Dei.
33 Quasi] + dicat PL
34 Nam] + id est quia PL
35 converser] conversor PL
marg.| [AUGUSTINUS] Vel in medio umbre mortis id est « in medio vite huius que est umbra mortis », quia et caligine peccatorum est obscura et ad mortem ducit.
marg.| [CASSIODORUS] Vel in medio umbre mortis id est36 « inter hereticos et schismaticos qui sunt umbra mortis, quia figuram {191.243D} exitii {id est imaginem diaboli} portant ». Si inquam inter hec ambulavero,   non timebo mala occulta vel manifesta ideo   quoniam tu mecum es « in corde per fidem ut, post umbram mortis, ego tecum sim » (Augustinus) per speciem.
36 id est] om. PL
Numérotation du verset Ps. 22,4 
V
prol.|
<Ps-H> Virga tua et baculus tuus ipsa consolabuntur me.J
marg.| [CASSIODORUS] Virga tua. « Sexta pars ubi notatur sexta gratia », que est correctio, que dicitur virga et baculus.
marg.| Virga dicitur37* disciplina que est levis, que sit quasi ad oves. Baculus dicitur disciplina que est fortis, que fit ad grandiores filios, quasi38: Non timebo mala, et vere.
37 dicitur] dicit PL
38 Quasi] + dicat PL
interl.| +interl.|a{Hic agit Augustinus de correctione vel disciplina que fit per verba et doctrina legis et dicitur hic consolatio. Disciplina siquidem dupliciter fit, aliquando per doctrinam, aliquando per molestiam corporalem ut infra <Psalmo> 93 super Beatus homo.}39
a ¶Nota : Le commentaire de ce verset est marqué par la différence entre l’exégèse d’Augustin et celle de Cassiodore rapportées par Pierre Lombard. Herbert de Bosham essaie d’expliquer la différence entre les deux exégèse. Il consacre au problèmes trois interventions différentes : 1° des ajouts interlinéaires transcrits ici entre accolades. Certains ont été intégrés dans le texte de l’édition imprimée, sans mise en évidence graphique, d’autres sont absentes de l’édition imprimées. 2° des scholia additionnels qui précisent les citations de Pierre Lombard considérées comme inexactes ; 3° enfin une sentence additionnelle qui tente de faire la synthèse du problème ; le manuscrit de Cambrige en livre deux versions, l’une dans la marge inférieure du passage que je considère comme une première rédaction, l’autre en fin de volume que je propose de considérer comme la synthèse et rédaction améliorée de la question. Herbert y conteste la façon dont la Grande Glose rapporte la position de Cassiodore et il souligne ce désaccord par une manchette figurée représentant Cassiodore porteur d’un phylactère « Ego aliter ».
39Hic agit... ut Cbg150 ] om. PL
marg.| [AUGUSTINUS] Nam virga tua et baculus tuus, id est « disciplina tua40* que est virga ad oves {id est simplices et infirmos} et baculus tuus ad grandiores {191.244A} filios, qui ab animali vita crescunt ad spiritualem »,   ipsa me non afflixerunt, sed potius   consolata sunt erudiendo me, quia in his intelligo te esse memorem mei.
40 tua] om. PL
marg.| [CASSIODORUS] Vel « virga est districtio severa, comminationis et pene, que conterit vitia. Baculus41 : gubernatio, {id est facilis animadversio, cum persuasionis dulcedine} que sustinet {id est continet} fideles {in bono} ».
41 Baculus] Hieronymus praem. Cbg150
interl.| +interl.|{At hic agit de correctione vel disciplina non que fit per verba sed per verba et molestias corporales ut infra <Psalmo> 88 super Visitabo in virga b }
b Cf. 191.827B.
marg.| +marg.|<sententia Herberti. redactio prima> {{ In Cassiodoro sic legi virga et baculus. His duabus rebus fidelis se asserit consolat<us> ; una est districtio, altera gubernatio que sustinet fidelissimos christianos. Igitur isti virga non indigent. Quid igitur glossat 42 * dicens ‘gubernatio’ id est facilis animadversio etc. ? Verum si exced<un>t tales, in multis enim offendimus omnes, facilis et lenis ! debet esse animadversio et hoc attendens sic glossat. Si bene, tu videris. Numquam enim gubernationis nomine, animadversionem qualibet et intellexit nec facilem nec aliam. Cave de baculo pastorali qui suum habet mysterium de quo non hic c.K }}
c ¶Nota : Liturgie : paramentique médiévale : crosse, bâton pastoral.
K ¶Codd. : Cbg150 (in calce pagine) ; om. PL
42 glossat] correxi, glossator ! Cbg150
marg.| +marg.|¶1.{{<scholion Herberti> De vicesimo secundo Psalmo 43 . – Cassiodorus. Psalmus 22. Super Virga tua etc. « Virga pertinet ad iustitiam, baculus ad humanum adiutorium quod totum corpus nisu inobentium sustinet quo usi usunt patriarche. Unde Iacob: in baculo meo transivi Iordanem istum. Et Dominus : Renes vestros accingetis etc. His ergo duobus, fidelis se asserit consolatus44: una est districtio que conterit vitiosos; altera gubernatio, que sustinet fidelissimos christianos ».d L }}
d ¶Fons : Cassiodorus , Expositio Psalmorum, Ps. 22, CCSL 97, lin. 111 sqq. : « Baculus ad adiutorium humanum respicit, quo et pes ipse caute defigitur, et totum corpus nisu desuper incumbentium sustinetur. Hoc usi sunt patriarchae; dicit enim iacob: in baculo meo transiui iordanem istum. Item in exodo ait dominus filiis israel: renes uestros accingetis, tenentes baculos in manibus et comedetis festinantes. Quod multis locis reperies in auctoritate diuina. Istis ergo duabus rebus fidelis se asserit consolatum: una est districtio quae conterit uitiosos; altera gubernatio, quae sustinet fidelissimos christianos ».
43 22. -Psalmo] inv. Ox2071
44 consolatus Ox2071 ] consolatum Cbg150
marg.| +marg.|¶2.{{<sententia Herberti.redactio altera> 45 Sic in Cassiodoro legi. Videtur igitur male interpretari Cassiodorum. Magister Petrus qui ita super Psalmum hunc glossat gubernatio id est facilis animadversio cum persuasionis dulce. Siquidem, secundum Cassiodorum, virga pertinet ad vitiosos qui corporali egent cohertione. Baculus vero id est gubernationis moderamine, spectat ad recte ambulantes qui profecto egent gubernationis moderamine sed nequaquam corporali illa castigatione que tamen si tales forte offendunt, pl<eru>mque neccessaria est sed in omni lenitate fieri debet et ob id scio quod dixit glossator et exposuit ita gubernatio id est facilis animadversio etc. Et infra Cassiodorus : Baculum quippe non est dubium consolari qui ad opem ferendam humane imbecillitati semper assumitur. De virga quid Dominus que percutit affligit et vitia nostra iudiciaria severitate castigat ? Consolatur plane et ipsa fidelis quando eos ad viam Domini adhibita emendatione perducit. Nam recte consolari Dominus omne quod adiuvat et ad tempus nos pro sua districtione contristat. Unde Apostoluse : Omnis autem disciplina etc. M }}
45 sententia Herberti.redactio altera] H<erbertus>n Cbg150
Numérotation du verset Ps. 22,5 
VI
prol.|
<Ps-H> Pones coram me mensem {al. + et} ex adverso hostium meorum.N
marg.| Parasti. « Septima pars, ubi notatur septima gratia [CASSIODORUS] mensa Domini, id est beata convivatio, saturitas fidei, esca celestis, de qua dicit Apostolus: Qui manducat indigne carnem Dominus, mortem sibi manducat et bibit (1Cor. 11), quasi46 : Per quid {191.244B} consolata sunt me? quia, parasti mihi mensam, scilicet communionem corporis Christi. [ALCUINUS.] Et hoc in conspectu meo, et non in conspectu impiorum, quia intelligo me debere imitari vestigia passionis Christi. Unde in Proverbiis dicitur: Sedisti ad mensam divitis, id est Christi, vide que tibi apponuntur, scito et te similia debere preparare, id est pati, sicut ipse (Prv. 23, iuxta Septuaginta ). Unde propheta alibif: « Quid retribuam Domino? Calicem salutaris accipiam et nomen Domini invocabo ». Et hec mensa est adversus eos qui tribulant me [AUGUSTINUS.] quia impiis indigne sumentibus officit, quia iudicium sibi manducant, et bibunt, quia et bona indigne sumpta obsunt malis.
f Ps. 115.
46 quasi] + dicat PL
marg.| Tres autem mensas legimus: prima fuit in lege, secunda in Evangelio, tertia in celo. {191.244C} De prima ait Moyes in Exodo, ubi legitur mensa posita in tabernaculo iuxta introitum, superque eam erant duodecim panes propositionis de similagine, et super singulos patena aurea cum pugillo thuris (Ex. 24). De secunda inquit Apostolus: Non potestis communicare mense Christi, et mense demoniorum g. De tertia ait Dominus: Ut edatis et bibatis super mensam meam in regno meo (Lc. 22) Prima itaque mensa monstrabat, non prestabat refectionem, secunda satiat, tertia glorificat. Prima erat in littera, secunda in spiritu, tertia in specie. Prima enim docebat, secunda adiuvat, tertia consummat.
g 1Cor. 10.
marg.| Vel mensam hic accipit doctrinam validiorem, qua non parvuli, sed grandiores vescuntur: {191.244D} quasi47 : Per quid consolata sunt me? [AUGUSTINUS.] Quia post virgam qua adhuc parvulus et animalis, quasi lactis pascuis alebar, parasti in conspectu meo mensam, id est validiorem cibum, ut iam non lacte alar parvulus, sed ad mensam Patris accedam grandiusculus. Et per hoc confirmatus sum, adversus eos qui tribulant me.O
O ¶Codd. : PL191
47 quasi] + dicat PL
Numérotation du verset Ps. 22,5 
VII
prol.|
<Ps-H> Impinguasti oleo caput meum | {al. + et} calix meus inebrians tuus ipsa consolabuntur me.P
marg.| Impinguasti. [CASSIODORUS] « Octava pars ubi notatur octava gratia » que est unctio capitis, scilicet Christi, quod nulla ariditate48 exaruit, de cuius unctione cetera letantur membra; quia49 a capite descendit unguentum in barbam {191.245A} Aaron, et in oram vestis50 h. Et est   Impinguasti caput meum in oleo, id est Christum implevisti spirituali gratia, « de cuius plenitudine nos accepimus »i.
h Ps. 132.
i Io. 1.
48 ariditate] + peccatorum PL
49 quia] ALCUINUS praem. PL
50 vestis] + eius PL
marg.| Vel caput dicit vir iustus mentem suam. Et est, impinguasti caput meum in oleo id est « letificasti mentem meam spirituali letitia » (Augustinus)   et calix meus.
marg.| [CASSIODORUS] « Nona pars ubi notatur nona gratia {quia nono loco numerata. Est enim eadem gratia cum septem sicut unum sacramentum ut in fine huius versus docetur}51 que est calix benedictionis, id est Christi sanguis qui sic inebriat ut sobrios reddat ». Et hoc est calix tuus vel   meus, tuus quia das, meus quia accipio,   inebrians id est « dans oblivionem vanarum delectationum » (Augustinus),   quam preclarus est. Dat52 enim claritatem eterne vite.
51 quia nono... docetur Cbg150 ] om. PL
52 Dat] CASSIODORUS praem. PL
marg.| Nota quod calicem, id est sanguinem Christi, per se ponit, quasi aliam gratiam {191.245B} a mensa, id est a carne; cum tamen nec caro sine sanguine, nec sanguis sine carne possit esse, vel sumi, nec ibi sint duo sacramenta, sed unum. Sed53 quia nec caro est sanguis, nec sanguis est caro et panis in carnem convertitur, et vinum in sanguinem, et non econverso, et sub diversis speciebus utrumque sumitur. Ideo mensam et calicem hic distinguit velut diversas gratias {cum sint una gratia}54.
53 Sed] ALCUINUS praem. PL
54 cum... gratia Cbg150 ] om. PL
Numérotation du verset Ps. 22,6 
VIII
prol.|
<Ps-H> Sed et benignitas et misericordia subsequetur me omnibus diebus vite mee.Q
marg.| Et misericordia. [CASSIODORUS] « Decima pars ubi notat decima gratia » que est misericordia subsequens ad custodiam que precedit ad gratiam conferendam. Unde misericordia tua, Domine, nos preveniat et sequatur, preveniat inspirando. Sequatur : {191.246A} adiuvando, quasi55 : Hec predicta56 mihi fecisti, et post hec omnia  , misericordia tua subsequetur me, omnibus diebus vite mee, non tue57 id est « quamdiu vivit in hac mortali vita » (Augustinus). Non autem hic tantum58* subsequatur me ad servanda precedentia sed59 etiam :
55 quasi] + dicat PL
56 predicta] omnia PL
57 tue] + Cassiodorus PL
58 autem... tantum] hec PL
59 sed ] + etiam PL
Numérotation du verset Ps. 22,6 
IX
prol.|
<Ps-H> Et habitabo in domo domini in longitudinem dierum.R
R ¶Codd. : Cbg150, om. PL
marg.| Et id est etiam60   ut inhabitem, in futuro,   in domo Domini, non manufacta. Et hoc61   in longitudinem dierum, id est eternaliter.
60 Et... etiam] AUGUSTINUS Et PL
61 hoc] hic PL
marg.| [REMIGIUS] 62 Vel aliter continuatur hic versus ad precedentia. « Potest enim63 versus iste omnibus superioribus iungi » quasi64 : Collocasti, educasti, deduxisti etc. Et hoc ideo, ut inhabitem in domo Domini 65 {191.246B}   in longitudinem dierum.
62 Remigius] Alcuinus PL
63 enim] + hic PL
64 quasi] + dicat PL
65 Domini] omnibus diebus vite mee PL
marg.| +marg.| {{Quare hic psalmus cantetur in exequiis defunctorum ?}} S j
j ¶Nota : Liturgie : rites funéraires : chant du Ps. 22 aux obsèques.
S ¶Codd. : Cbg150 , om. PL
marg.| Cantatur iste psalmus in exsequiis defunctorum fidelium quia per gratias hic enumeratas velut per quasdam dietas ad vitam ascenditur eternam que tunc fidelibus optatur et oratur.



Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Petrus Lombardus, Magna Glossatura (Ps. Psalmus 22), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 08/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=magna&numLivre=26&chapitre=26_22)

Notes :