Psalmus 114
Numérotation du verset
Ps. 114,1
¶ Alleluia1.
¶Codd. : (Ps. 114)
Hi
D14
D30
ω
1
Ω
U
Rusch
Ps-G
1Alleluia] + Vox Christi est
D30
Numérotation du verset
Ps. 114,I
Dilexi
quoniam exaudiet2
2 exaudiet
Ps-G D14 D30 ω
1
Ω
U
Rusch
] exaudivit
Ps-G
(I Q* U)
cum Ps-R
Dominus ¦ vocem orationis mee.
Numérotation du verset
Ps. 114,2 II
Quia
inclinavit aurem suam
mihi ¦ et in diebus
meis
invocabo3.
3 invocabo
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
) Hi
D14 D30 ω
1
Ω
U
Rusch
] + te
Ps-G
(F* I L Q W ΦRGP
G
K), + eum
Ps-G
(ΦV ΨB*)
cum Ps-R
Numérotation du verset
Ps. 114,3 III
Circumdederunt me
dolores mortis ¦
et pericula inferni4
4 et
Ps-G
(R² F L²
M
* Q* ΦRGV
G*
K V²)
D14
Ω
ω
1
Ω
U
edd. cum Ps-R
(A H² N² B)]
om. Ps-G D30 Rusch cum Ps-R
invenerunt me.
Numérotation du verset
Ps. 114,IV
Tribulationem et dolorem inveni ¦
Numérotation du verset
Ps. 114,4
et
nomen Domini
invocavi.
Numérotation du verset
Ps. 114,V
O Domine
libera animam meam ¦
Numérotation du verset
Ps. 114,5
misericors Dominus
et iustus,
et Deus noster miseretur.
Numérotation du verset
Ps. 114,6 VI
Custodiens
parvulos
Dominus ¦
humiliatus sum
et
liberavit me.
Numérotation du verset
Ps. 114,7 VII
Convertere
anima mea in requiem tuam ¦
quia Dominus benefecit tibi.
Numérotation du verset
Ps. 114,8 VIII
Quia
eripuit
animam meam de morte ¦ 5
5
<divisio.> morte ¦ lacrimis ¦ Ω
U
etc
morte+ lacrimis ¦
D30
oculos meos
a lacrimis, pedes meos a lapsu.
Numérotation du verset
Ps. 114,9 IX
Placebo
Domino ¦ in regione vivorum.
Psalmus 114
Numérotation du verset
Ps. 114,1
prol.|
marg.|
{191.1025D} Dilexi quoniam. Titulus: alleluia, id est laudate Deum. [CASSIODORUS.] Hic titulus sepe iteratur, quia laudatio Dei et dignitas operum et pretium laborum, id est et meritum est et premium. Dicit autem hoc Propheta, quod in hoc psalmo continetur tamquam ovis que erraverat, humeris pii pastoris ad gregem reportata, et tamquam filius prodigus, post longam captivitatem reversus, adhuc tamen huius seculi peregrinus (Lc. 15). [CASSIODORUS.] Et est iste psalmus fidelium consolatio contra dolores seculi.
marg.|
Intentio. Monet ad laudem.
marg.|
Modus. Bipartitus est psalmus, Primo peccator de fovea peccatorum liberatus, et in petra {191.1026D} constitutus gratias agit, quia exauditus est; et contra omnia pericula invocasse se dicit. Secundo iterum clamat, ut liberatus ad requiem veniat, ibi O Domine libera. [AUGUSTINUS.] Propheta ergo in persona captivi reversi, gratias agens Deo, ait,A
A
¶Codd. :
PL191
Numérotation du verset
Ps. 114,1
I
I
prol.|
marg.|
Dilexi [CASSIODORUS.] non propter temporalia bona mihi data, ut et infideles; [AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] sed quoniam Dominus exaudiet, spes futuri dilectionem accendit. Vel exaudivit, alia littera, vocem orationis mee non parum differt istius dilectio a dilectione infidelium. Diligitur enim Deus etiam ab infidelibus, quia bona {191.1027A} eis dat. Unde alibi: Confitebitur tibi cum benefeceris ei (Ps. XLVIII). Diligitur autem perfecte, cum animus adversis non movetur, sed spe, in caritate magis accenditur, quem modum iste exponit de se dicens: Dilexi, non quia regem fecit; vel prospera dedit, sed quia vocem orationis mee exaudiet, vel exaudivit, in angustiis. Exaudiet,B
B
¶Codd. :
PL191
Numérotation du verset
Ps. 114,2
II
II
prol.|
marg.|
Quia iam inclinavit [AUGUSTINUS.] ex hoc mihi est spes, aurem suam mihi dum pro nobis Filium suum dedit. [CASSIODORUS.] In hoc indicat iste se credere que ad salutem sunt, inclinavit autem aurem suam, in incarnatione, in passione Filii, in quo ego expertus misericordiam, invocabo [AUGUSTINUS.] quod non est sine fide. {191.1027B} Unde Apostolus: Quomodo invocabunt in quem non crediderunt? (Rm. 10) Dum ergo ait, Invocabo, notat quod non otiosus dilector. Et hoc in diebus meis, id est in diebus mee miserie, quos mihi feci peccando, qui sunt pleni laboris et doloris, et vetuste putredinis, in quibus diebus,C
C
¶Codd. :
PL191
Numérotation du verset
Ps. 114,3
III
III
prol.|
marg.|
Circumdederunt me dolores. [AUGUSTINUS.] Vel invocabo in diebus meis, id est in diebus salutis mee, tempore plenitudinis. Unde: Ecce nunc tempus acceptabile, ecce nunc dies salutis (2Cor. 6). Circumdederunt me dolores [CASSIODORUS. ALCUINUS.] quasi1 : Dilexi, invocabo, et he sunt cause diligendi. Hec clamare faciunt, quia circumdederunt me dolores mortis, id {191.1027C} est peccata unde procedit dolor et mors anime, vel mors eterna. Et hec, id est mors eterna, erit in inferno. Unde sequitur: Et pericula inferni [AUGUSTINUS. ALCUINUS.] id est debita et reatus penarum inferni, invenerunt me errantem a te, et expositum malis. Non ego inveni ea gaudens in prosperis seculi huius; suffusus enim carnali voluptate non animadverti mala me circumdantia.D
D
¶Codd. :
PL191
1 quasi] + dicat
PL
Numérotation du verset
Ps. 114,3
IV
IV
prol.|
Numérotation du verset
Ps. 114,4
prol.|
marg.|
Tribulationem et dolorem. [AUGUSTINUS. ALCUINUS.] quasi2 : Mala prius invenerunt me, sed post ego, tribulationem, quod prius pericula dixit, hic tribulationem dicit. Et dolorem quod prius dixit dolores, {191.1027D} inveni, id est recognovi, que latent alios. 249 Vel [AUGUSTINUS.] dolorem et tribulationem, dicit penalitatem istam, et flagellorum dolorem, que Deus ad utilitatem infert homini. Unde: Da nobis auxilium de tribulatione, quia per hec exteriora, cognoscit homo suam interiorem miseriam, id est dolores mortis et pericula inferni. Et est sensus: illa me prius circumdederunt nescientem, et invenerunt: sed post, inveni tribulationem et dolorem, id est afflictionem exteriorem esse utilem. Latebat enim me prius tribulatio et dolor utilis, unde nobis est auxilium; et tunc vana seducebant me. Sed per illum dolorem, inveni miseriam interiorem, quam nesciens habebam. Et ideo nomen Domini invocavi, id est sategi ut liberarer a Domino.E
E
¶Codd. :
PL191
2 quasi] + dicat
PL
Numérotation du verset
Ps. 114,4
V
V
prol.|
Numérotation du verset
Ps. 114,5
prol.|
marg.|
{191.1028A}
PARS. 2. O Domine, libera animam meam. [CASSIODORUS.] Secundo, item clamat ut liberatus veniat ad requiem. quasi3 : quia hec mala sunt mihi, o Domine, libera animam meam, quia sine Deo captiva est. [AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] De hac captivitate liberari clamat Apostolus: Quis me liberabit de corpore mortis huius? (Rm. 7) Misericors Dominus, hoc est quod idem Apostolus, subdit, Gratia Dei per Iesum Christum. quasi4 : Libero, et nullus dubitet, quia Dominus est misericors [AUGUSTINUS.] quia primo inclinavit aurem suam, et me vocavit; et iustus, quia flagellat. Flagellat enim filium quem recipit (Hbr. 12). Et Deus noster miseretur {191.1028B} iterum, quia recipit ad beatitudinem. Nec tam amarum esse debet quod flagellat, quam dulce quod recipit quiaF
F
¶Codd. :
PL191
3 quasi] + dicat
PL
4 quasi] + dicat
PL
Numérotation du verset
Ps. 114,6
VI
VI
prol.|
marg.|
Dominus est custodiens ut pastor parvulos [CASSIODORUS. AUGUSTINUS. REMIGIUS] id est humiles, quos grandes querit heredes et experto credite, quia ego sum humiliatus. Et ideo liberavit me [AUGUSTINUS. GLOSSA INTERLINEARIS.] quasi5 : Dolor ille non est penalis, sed salutaris quem secando medicus facit.
5 quasi] + dicat
PL
marg.|
Vel ita continua: Dominus est iustus et misericors, et ideo humiliatus sum et liberabit me.G
G
¶Codd. :
PL191
Numérotation du verset
Ps. 114,7
VII
VII
prol.|
marg.|
{191.1028C} Convertere. [CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] Hortatur iste animam suam, ut convertatur ad Deum, unde requies ei. quasi6 : Et quia Dominus est misericors, ergo, o anima mea, convertere in requiem tuam, id est ad Deum, ubi etiam hic est requies mentis, non tamen desidia adsit, ut quis cesset operari. Convertere dico, non meritis vel viribus tuis; sed, quia Dominus benefecit tibi quia dona dedit prius liberato, aliter liberatus non esset. Ita benefacit,H
H
¶Codd. :
PL191
6 quasi] + dicat
PL
Numérotation du verset
Ps. 114,8
VIII
VIII
prol.|
marg.|
Quia eripuit per fidem animam meam de morte. [AUGUSTINUS.] Mors est infidelitas. Unde Dominus in Evangelio: {191.1028D} Dimitte mortuos sepelire mortuos suos (Mt. 8). Et illud: Non mortui laudabunt te, Domine (Ps. CXIII). Hoc iam iste habet, scilicet animam ereptam a morte, eo ipso quod ex infideli factus est fidelis, quia sicut Dominus ait: Qui credit, transit de morte ad vitam (Io. 5). Et, eripuit oculos meos a lacrymis, pedes meos a lapsu. Hec in spe facta sunt, nondum in re, quia et modo sunt lacryme, dum et lapsus est pro carne infirma; et in pedibus, quasi in extremis anime partibus, id est in sensualitate lubricum adhuc; sed in futuro,I
I
¶Codd. :
PL191
Numérotation du verset
Ps. 114,9
IX
IX
prol.|
marg.|
Placebo Domino perfecte [HIERONYMUS. AUGUSTINUS.] quoniam nullus erit lapsus ambulantium pedum, nullum infirme carnis lubricum. Et hoc, in regione vivorum {191.1029A} [AUGUSTINUS. HIERONYMUS. AUGUSTINUS.] qui vivunt eternaliter, quod non faciam dum immortali carne vivam. Et notandum quod supra dixit, eripuit a lapsu, non eripiet: et tamen non dicit hic non placeo, sed placebo: secure utique tunc, quod non modo.J
J
¶Codd. :
PL191
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Petrus Lombardus, Magna Glossatura (Ps. Psalmus 114), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 08/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=magna&numLivre=26&chapitre=26_114)
Martin Morard, ed., Petrus Lombardus, Magna Glossatura (Ps. Psalmus 114), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 08/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=magna&numLivre=26&chapitre=26_114)
Notes :