Glossae Scripturae Sacrae-electronicae (Gloss-e)

Glossa magna

Biblia communis

Psalmus 69

Numérotation du verset Ps. 69,1

¶ In finem¹

¶Codd. : (Ps. 69) D30 Ω^BΩ^MΩ^F Ω^S Δ (ω¹ ) Bari1 Bari3 Rusch Ps-G

¹ In finem] om. Ω^H

psalmus²

² psalmus Amiatinus C W V D D30 Ω^B Ω^F Ω^SΩ^V Ω^Z Rusch Ed1530 Clementina cum Ps-ζ Ps-γ Ps-moz ] om. R F Ω^M Ps-G

David³

³ David] om. U

in rememoratione⁴

⁴ in rememoratione Φ^V* D30 Ω^B Ω^F Ω^H Ω^S (remē) Ω^V Rusch Ps-G ] in rememorationem Φ^RGV²P Clementina, rememorationem U

quod⁵ salvum⁶ fecit eum⁷* Dominus⁸.

⁵ quod Amiatinus C I W V Ω^F Ω^H Ω^V Clementina ] eo quod R F D30 Ω^B Rusch Ed1455 Ps-G , quia Ω^S, quando Ω^Z |

⁶ salvum] salvus Ed1530 |

⁷ fecit eum Amiatinus C W V Ω^B Ω^F Ω^H Ω^s Ed1530 Ps-moz X] me fecit D30 Ps-G , eum fecit I² D Rusch, fecit R, fecerit eum Clementina cum Ps-γ |

⁸ Dominus] + Vox Christi vel Ecclesie D30 | eo... Dominus] om. M, cf. hebr. et LXX (cod. R) |

Numérotation du verset Ps. 69,2 I

Deus

in adiutorium meum

intende ¦

Domine ad⁹ adiuvandum me festina.

⁹ ad] om. F

Numérotation du verset Ps. 69,3 II

Confundantur et revereantur¹⁰ ¦

¹⁰ revereantur] + simul Ψ^B² cum Ps-α ; cf. Ps. 39:15

qui

querunt animam meam.

Numérotation du verset Ps. 69,4 III

Avertantur retrorsum

et erubescant¹¹ ¦ qui volunt

¹¹ et erubescant] om. Bari3* (al. m. compl. marg.)

mihi

mala.

Numérotation du verset Ps. 69,IV

Avertantur

statim et¹²* erubescentes ¦ qui

¹² et Ψ^B* Hi Bari1 Ω^F Ω^H Ω^P Ω^V Ω^Z Ed1455 cum Ps-R ] om. D30² Bari3 Ω^B Δ Rusch Clementina Ps-G

dicunt mihi euge euge.

Numérotation du verset Ps. 69,5 V

Exultent

et letentur in te

omnes qui querunt

te ¦

et dicant semper

magnificetur Dominus¹³

¹³ Dominus R* I* Q² D30 Bari1 Ω^B Ω^H Ω^V Ω^Z plerique codd. et edd. cum. Ps-R ; cf. LXX (cod. R) et Ps. 39:17 ] Deus Ps-G (R² F C I² Q* Φ^RGV ) Ω^F (d⁹) cum hebr. LXX Ps-H

qui diligunt salutare tuum.

Numérotation du verset Ps. 69,6 VI

Ego vero egenus

et pauper sum¹⁴ ¦

¹⁴ sum G (pauper ÷ sum) D30 Bari1 Bari3 Ω^B Ω^F Ω^H Ω^P Ω^V Ω^Z plerique codd. et edd. cum Ps-R, cf. LXX (codd. R et lucian.) et Ps. 39:18 ] om. C Ps-G (R F I) cum hebr. LXX Ps-δ Ps-H

Deus adiuva me.

Numérotation du verset Ps. 69,VII

Adiutor meus

et liberator meus

esto¹⁵ ¦ Domine ne moreris

¹⁵ esto Q* G² Bari3 Ω^FΩ^H Ω^V Ω^Z Rusch cum Ps-δ Ps-ε ] ÷ es : tu I² , es tu Cor2 (hebr. et grecum) I* G* Hi D30 Bari3 Ω^M Ω^B Ω^P Δ Ps-G | <divisio.> meus esto ¦ Domine] meus ¦ esto Domine Bari1

Psalmus 69

Numérotation du verset Ps. 69,1

^prol.|

^prol.| {191.643A} Deus in adiutorium. Titulus: In finem psalmus David, in rememoratione quod salvum fecit eum Dominus. [CASSIODORUS.] Memoria duobus modis accipitur, vel cum memores peccatorum iudicium Dei timemus, inde supra in Ps. XXXVII egit; vel dum promissa bona corde retinemus, et securi sumus; ut hic accipitur, quod ostenditur, ex eo quod subditur in titulo, Duod salvum fecit eum dominus. Et est sensus tituli: Psalmus iste, dirigens nos in finem id est in Christum, attribuitur David, id est Christo, omni iusto, qui loquitur hic, habitus in rememoratione, id est agens de memoria, non utique peccatorum, sed huius rei, quod Dominus salvum {191.643B} fecit eum spe et certitudine. quasi¹ : Et si commutati sint, unde in titulo precedentis psalmi agitur, non tamen glorientur in se, sed in Deo qui salvat. Et nota congrue fieri quod, sicut supra, Christus caput nostrum de sua passione egit et spem resurrectionis addidit similiter et membra eius in hoc psalmo et passiones suas edicunt, et spem resurrectionis assumunt. [AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] Est igitur hic vox contribulatorum Christo, et martyrum inter passiones predicantium: sed de capite Christo presumentium cum illis est etiam vox omnis iusti, cui ex caritate abundans iniquas, etiam Christianorum passio est, ut Loth corporalem passionem vel persecutionem a nullo sustinuit, sed a malis factis eorum, cui etiam non fuit dictum ut ubi non habitaret {191.643C} (Gn. 19). Hanc autem persecutionem immittit diabolus multiformis. Est enim leo aperte seviendo, et draco occulte insidiando. Est ergo persecutio iustorum, vel a leone, in impetu; vel a dracone, in insidiis: unde omnes una voce clamant; Deus in adiutorium meum etc.

¹ quasi] + dicat PL

^marg.| Intentio: Monet ut in Deo non in nobis gloriemur. Modus: Bipartitus est psalmus. Primo in persona omnium iustorum petit se adiuvari, et malos erubescere. Secundo monet letari bonos quos egenos Deus adiuvat et liberat, ibi exsultent et letentur. In persona ergo omnium iustorum, ait:^A

^A ¶Codd. : PL191

Numérotation du verset Ps. 69,2
I

^prol.|

^marg.| Deus [CASSIODORUS. AUGUSTINUS. CASSIODORUS. ALCUINUS.] qui soles {191.643D} iuvare intende, id est respice in adiutorium meum contra pericula. Semper enim egemus adiutorio Dei in hoc seculo, et maxime in tribulatione. Adiuva, et cito. Et hoc est, Domine, ad adiuvandum me festina. Ita petit quasi si tardet misericordia, crescant tormenta. Et nota quia hinc omnis affirmatio est. Unde, non sunt timende tribulationes. Nota etiam quod hic versiculus ante omnes horas, id est in initio predicitur: qui cum orare debemus, maxime tunc nititur tentare diabolus, ut musce morientes perdant suavitatem unguenti (Qo. 10). {191.644A} Contra ergo illius assultus, auxilium a Deo postulamus ante omnia. Et, o Domine,^B

^B ¶Codd. : PL191

Numérotation du verset Ps. 69,3
II

^prol.|

^marg.| Qui querunt animam meam ad opprimendum [AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] scilicet trucidantes, confundantur. Confundi est de perversitate turbari, antequam confusionem defendunt peccata sua, vel facta ut gloriosi, sed post convertuntur. Unde subdit, et revereantur: revereri est timere, ne pro lesa iustitia pena sequatur.^C

^C ¶Codd. : PL191

Numérotation du verset Ps. 69,4
III

^prol.|

^marg.| Avertantur retrorsum [AUGUSTINUS.] non precedant, sed sequantur; non consilio suo vivant, sed sanctorum. {191.644B} Et erubescant qui volunt vel cogitant mihi mala. Nota quia diversa sunt tempora in Ecclesia. Primo fuit impetus persequentium unde supra dixit, qui querunt animam meam; modo remansit malevolentia cogitationum. Unde hic ait, qui volunt^D

^D ¶Codd. : PL191

Numérotation du verset Ps. 69,IV

^prol.|

^marg.| Avertantur etiam statim erubescentes, qui dicunt mihi: Euge euge [CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] irrisorie, vel adulatorie. Duo enim sunt genera persequentium, vituperantium et adulantium. Sicut enim igne aurum probatur, ita vir lingua adulantium (Prv. 27). Plus enim nocet lingua adulatoris, quam manus persecutoris. utrumque vituperatio et adulatio ignis est. Intrat hunc ignem, qui tentatur vituperio {191.644C} vel laude; exit integer, qui neutro capitur. Sicut Paulus, qui repulit dicentes: Ego sum Pauli (1Cor. 1).^E

^E ¶Codd. : PL191

Numérotation du verset Ps. 69,5
V

^prol.|

^marg.| Exsultent. [CASSIODORUS. AUGUSTINUS. CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] Secunda pars, ubi monet letari bonos quos egenos Deus adiuvat et liberat. His omnibus aversis et confusis, exsultent et letentur in te, in quo sunt lux, non in alio, omnes qui querunt, non homines, sed te, qui prior eos quesisti; et dicant, qui hoc non dicit, non querit Deum. Quid? semper magnificetur Dominus. Nostro more dictum est, ubi quis laudibus crescit, quod non Deus, sed nos laudando proficimus. {191.644D} Non ergo in se, sed in nobis magnificatur. Dicant ergo: Semper magnificetur Dominus, quia peccatorem vocat, confitenti dat veniam, inde facit iuste vivere, tandem glorificat.

^marg.| [CASSIODORUS. AUGUSTINUS.] Vel ita distingue: Et dicant semper; quid? Magnificetur Dominus. Hoc semper dicant quia numquam debent cessare a laude eius, qui hoc dicant, qui diligunt salutare tuum, quia ab illo salus eis, non a se.^F

^F ¶Codd. : PL191

Numérotation du verset Ps. 69,6
VI

^prol.|

^marg.| Ego vero. [AUGUSTINUS. Alcuin, CASSIODORUS. AUGUSTINUS. CASSIODORUS.] {191.645A} quasi² : Ita hortaris alios, ut dicant: Magnificetur Dominus, tu ergo, quid facis? ego vero, quod hortor alios facio. Dico quod ego, etiam iam iustus, sum egenus vel mendicus, id est petens, quia adhuc lex membrorum repugnat legi mentis mee (Rm. 7), et esurio iustitiam (Mt. 5); ille vero dives, nullius eges lumen meum.

² quasi] + dicat PL

^marg.| Vel ita continua: Ipsi de Deo illud dicant, sed de se ita sentiant, ut dicat: Ego sum egenus etc. Vel ita: Assumit iste sibi verba Dei, qui in precedenti psalmo de se hec eadem dixit. Quod illi qui querunt animam meam sunt divites, sed ego sum egenus, id est petens, et pauper sum, id est insufficiens mihi, quia et mundanas copias non habet, et intus ubi est dives, semper ambit, desiderat, accipit. Sed o Deus adiuva me in mundi tribulationem. Ecce unde cepit. Vel Deus adiuvat {191.645B} me, alia littera. Et^G

^G ¶Codd. : PL191

Numérotation du verset Ps. 69,VII

^prol.|

^marg.| Esto adiutor meus [GLOSSA INTERLINEARIS. AUGUSTINUS.] ut vincam: Hoc semper dicendum est etiam iustis. Vel sic, secundum aliam litteram. Ideo adiuva, quia adiutor meus es tu, et liberator meus, de tot nexibus curarum. Et ne {191.646A} cedam, tu, non alia mihi spes est. Et ideo, Domine, ne moreris. Tardum ei videtur, quod magno desiderio queritur; non tamen optat eum venire antequam statuit, sed patientiam querit. Et est, Domine ne moreris, id est ne mihi tardius videatur, quod venturus es, quod fit per patientiam, qua qui caret, tardum ei videtur, et deflectitur ab eo, sicut et uxor Loth respexit retro, que facta est statua salis (Gn. 19), ut te condiat. Exemplo enim tibi est ne respicias retro.^H

^H ¶Codd. : PL191

Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Petrus Lombardus, Magna Glossatura (Ps. Psalmus 69 ), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 07/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=magna&numLivre=26&chapitre=26_69)

Signaler un complément d'information

Notes :

<26. Psalterium>

Psalmus 69

<26. Glossa magna in Psalmos>

Psalmus 69